Iha tempu uluk, Manu Inan no Makikit belun di’ak. Sira hela ho paz ho manu sira seluk. Nein sira ida bele semo.
Hapo zamani za kale, Kuku na Tai walikuwa marafiki. Waliishi kwa amani na ndege wengine. Hakuna kati yao aliyeweza kupaa.
Loron ida, iha tempu hamlaha iha rai. Makikit tenke la’o dook tebes atu buka hahán. Nia fila mai kolen tebes. “Tenke iha dalan fasil liu ida atu viajen!” Makikit dehan.
Kuna siku njaa ilitokea. Ikamlazimu Tai kutembea umbali mrefu kutafuta chakula. Alirudi akiwa amechoka sana. “Lazima kuwe na njia rahisi ya kusafiri!” Tai alisema.
Depois de toba-kalan ida ne’ebé di’ak, Manu Inan iha planu brillante ida. Nia komesa rekolla ona manu fulun sira ne’ebé monu husi sira nia belun manu seluk.” Mai suku sira hamutuk iha ita nia fulun leten,” nia dehan. “Talvez ne’e sei sai fasil atu halo viajen.”
Baada ya usingizi mnono wa usiku, Kuku alijiwa na wazo zuri sana. Akaanza kukusanya manyoya yaliyodondoka kutoka kwa ndege wenzao. “Tuyashonee haya manyoya juu ya manyoya yetu,” Kuku alisema. “Labda itaturahisishia kusafiri.”
Makikit mak ida mesak ne’ebé iha daun, ho nune’e nia komesa suku. Fofoun nia halo ba nia aan liras furak sira no semo aas tebes iha manu inan nia leten. Manu inan empresta daun ne’e maibé lakleur de’it komesa sente kolen husi suku. Nia husik hela daun ne’e iha armáriu no ba iha dapur atu prepara hahán ba ninia oan sira.
Tai pekee ndiye aliyekuwa na sindano kijijini, kwa hiyo akaanza kushona wa kwanza. Akajitengenezea mabawa mawili mazuri na akapaa juu ya kuku. Kuku aliazima sindano lakini akachoka kushona baada ya muda mfupi. Akaacha sindano kabatini na akaenda jikoni kuandaa chakula kwa ajili ya watoto wake.
Maibé manu sira seluk haree tiha ona Makikit semo dook. Sira husu Manu Inan atu empresta ba sira daun hodi nune’e sira bele halo liras ba sira nia aan. Lakleur iha manu barak tebes mak semo haleu kalohan leten.
Lakini ndege wengine walimwona Tai akipaa. Wakamwomba Kuku awaazime sindano ili nao wajishonee mabawa pia. Muda si mrefu ndege wakawa wamepaa na kuzagaa anga zima.
Bainhira manu ikus liu fó fila daun ne’ebé sira empresta, Manu Inan laiha ne’eba. Entaun ninia oan sira foti tiha daun ne’e no komesa halimar ho daun. Bainhira sira sente kole halimar ho jogu ne’ebé sira halimar, sira husik hela daun iha rai-henek laran.
Ndege wa mwisho aliporudisha sindano aliyoazima, Kuku hakuwepo. Kwa hiyo watoto wake wakachukua sindano na wakaanza kuichezea. Walipochoka na mchezo wao, wakaiacha sindano kwenye mchanga.
Iha loraik ne’e, Makikit fila. Nia husu daun ne’e atu hadi’a ninia-fulun balun ne’ebé mamar tiha depois de ninia viajen. Manu Inan haree ba armáriu. Nia buka iha dapur. Nia buka iha jardin. Maibé daun ne’e buka lahetan.
Baadaye jioni Tai akarudi. Akaomba sindano ili aweze kushona baadhi ya manyoya yaliyokuwa yameanza kulegea alipokuwa safarini. Akaangalia kwenye kabati. Akaangalia jikoni. Akaangalia uani. Ila sindano haikupatikana.
“Fó loron ida mai ha’u,” Manu Inan harohan ba Makikit. “Depois o sei hadi’a o nia liras no semo dook tan hodi buka hahán.” “Loron ida de’it tan,” Makikit dehan. “Se o lahetan daun ne’e, o tenke fó ba ha’u o nia oan sira ida nu’udar pagamentu.”
“Nipatie siku moja,” Kuku alimwomba Tai. “Halafu utaweza kushona bawa lako na kuruka tena kwenda kutafuta chakula.” “Siku moja tu,” alisema Tai. “Kama hutaipata sindano, itabidi unipe kimoja cha vifaranga vyako kama malipo.”
Bainhira Makikit fila loron tuir mai, nia haree Manu Inan ke’e hela rai-henek, maibé laiha daun ida. Ho nune’e Makikit semo badak lalais loos no foti tiha manu oan sira ne’e ida. Nia semo lori dook tiha manu oan. Depois de ne’e, para-sempre, bainhira Makikit mosu, nia sei buka Manu Inan ke’e rai-henek buka hela daun ne’e.
Tai aliporudi siku iliyofuata, alimkuta Kuku akichakura mchangani, ila hakukuwa na sindano. Kwa hiyo Tai alishuka kwa kasi na kukwapua kifaranga kimoja. Akaondoka nacho. Tangu hapo, kila Tai anapojitokeza humkuta Kuku akichakura kwenye mchanga akitafuta sindano.
Bainhira Makikit ninia lalatak monu ba rai, Manu Inan alerta ninia oan sira. “Sai husi rai maran no mamuk ne’e.” No sira sei responde: “Ami la’os beik-teen. Ami sei halai.”
Kila kivuli cha mabawa ya Tai kinapoonekana ardhini, Kuku huwatahadharisha vifaranga vyake. “Tokeni kwenye eneo la wazi.” Na wanajibu: “Sisi si wajinga. Tutakimbia.”
Written by: Ann Nduku
Illustrated by: Wiehan de Jager
Translated by: Aurelio da Costa
Read by: Aurelio da Costa, Vitalina dos Santos, Criscencia R. Da Costa Viana
