Maraming problema ang aming nayon. Mahaba ang pila sa pag-igib ng tubig kasi iisa lang ang gripo.
My village had many problems.
We made a long line to fetch water from one tap.
Mi pueblo tenía muchos problemas. Hacíamos una larga fila para recolectar agua de una llave.
Naghihintay lang kami ng pagkaing donasyon galing sa iba.
We waited for food donated by others.
Esperábamos la comida que otros donaban.
Maaga kaming nagsasara ng bahay dahil may magnanakaw.
We locked our houses early because of thieves.
Cerrábamos con llave nuestras casas temprano por los ladrones.
Maraming bata ang tumitigil sa pag-aaral.
Many children dropped out of school.
Muchos niños abandonaban la escuela.
Pumapasok naman bilang katulong ang mga dalaga sa ibang nayon.
Young girls worked as maids in other villages.
Las chicas jóvenes trabajaban como sirvientas en otros pueblos.
May mga binatang istambay at pagala-gala habang tumutulong ang iba sa bukid.
Young boys roamed around the village while others worked on people’s farms.
Los chicos jóvenes daban vueltas en el pueblo mientras otros trabajaban en granjas.
Kumakalat ang basura kung saan-saan kapag malakas ang hangin.
When the wind blew, waste paper hung on trees and fences.
Cuando el viento soplaba, residuos de papel quedaban colgando en los árboles y cercas.
Nasusugatan ang ilan dahil sa bubog na tinapon na lang basta.
People were cut by broken glass that was thrown carelessly.
La gente se cortaba con vidrios rotos que habían sido tirados descuidadamente.
Isang araw, nawalan ng tubig ang gripo at hindi kami nakapag-igib.
Then one day, the tap dried up and our containers were empty.
Hasta que un día, las llaves se secaron y nuestros contenedores quedaron vacíos.
Pinuntahan ni tatay ang bawat isa sa kanilang bahay para tawagin ang isang pulong.
My father walked from house to house asking people to attend a village meeting.
Mi padre recorrió todas las casas pidiéndole a la gente que asistiera a una reunión en la villa.
Nagtipon ang mga tao sa ilalim ng malaking puno.
People gathered under a big tree and listened.
La gente se reunió debajo de un árbol grande para escuchar.
Tumayo si tatay sa harap, “Kailangan nating magtulong-tulong para malutas ang mga problema.”
My father stood up and said, “We need to work together to solve our problems.”
Mi padre se puso de pie y dijo, “Necesitamos trabajar juntos para resolver nuestros problemas.”
“Tutulong akong maglinis,” sigaw ng walong taon na si Juma habang nakaupo sa putol na puno.
Eight-year-old Juma, sitting on a tree trunk shouted, “I can help with cleaning up.”
Juma, quien tenía ocho años y estaba sentado en un tronco de un árbol, gritó, “¡Yo puedo ayudar limpiando!”
“Magtatanim kaming mga babae ng makakain,” sabi ng isang ale.
One woman said, “The women can join me to grow food.”
Una mujer dijo, “Las mujeres pueden reunirse conmigo para cultivar alimentos.”
“Maghuhukay kaming mga lalaki para makahanap ng balon,” sabi naman ng isang mama.
Another man stood up and said, “The men will dig a well.”
Otro hombre se puso de pie y dijo, “Los hombres construiremos un pozo.”
“Magbabagong buhay tayo,” sigaw naming lahat. Iyon nga ang aming ginawa.
We all shouted with one voice, “We must change our lives.”
From that day we worked together to solve our problems.
Todos juntos gritamos a una voz, “Nosotros debemos cambiar nuestras vidas.” Y desde ese día, todos trabajamos juntos para solucionar nuestros problemas.
