Download PDF
Back to stories list

Ilimo harre Mtoto Punda

Written by Lindiwe Matshikiza

Illustrated by Meghan Judge

Translated by Demoze Degefa

Language Oromo

Level Level 3

Narrate full story The audio for this story is currently not available.


Bocca dinqisiisa kana kanagarte muccaayyo xinno tokko turte.

Ilikuwa ni msichana mdogo aliyekuwa wa kwanza kuona umbo la ajabu kwa mbali.


Akka boccni suni itti dhihateen, dubartii ulfa gudda qabdu ta’uu ishee barame.

Kadiri umbo lilipokaribia, aliona kwamba lilikuwa ni mwanamke mwenye ujauzito mkubwa.


Salffattu garu muccatin goota tate tuni gara dubartitti hiqixee akkan jetteen, “Dubarti tana walwajjiin turuu qabna,” namooni ishes kana murtesan.” Dubarti kanafi da’imaa ishees hala gariin tursisina.”

Kwa upole na ujasiri, msichana alimsogelea mwanamke yule. “Lazima tumhifadhi,” watu wa msichana yule walisema. “Tutawaweka yeye na mtoto wake salama.”


Yerooma sani dam’immichi dhufe. “Dhibi!” “Uffta halkani fidaa!” “Bishan!” “Dhhhiiiiiiiiibaa!!!”

Mtoto alikuwa njiani kuzaliwa si muda mrefu. “Sukuma!” “Leteni mablanketi!” “Maji!” “Suuukuuumaaaa!!!”


Yeroo da’imaa dhalate argan, namni martu nahee dubbati utale, “Harree?!”

Lakini walipomwona mtoto, wote waliruka kwa mshtuko. “Punda?!”


Namooni walmormuu calqaban, “Dubarti kanafii da’imma ishee akka garitti qabna jenne waliigallee jirra.” Jedhe namooni tokko tokko. “Garu hiree badaa nutti fidu jedhu kunimo!”

Wakaanza kubishana. “Tulisema tutawaweka mama na mtoto salama, na hivyo ndivyo tutakavyofanya,” baadhi wakasema. “Lakini watatuletea mkosi!” wengine wakadai.


Dubartittin amma illee qophaa isshe taate. Da’imaa rakkisaa kana waangotuu walaaltee. Esse akka deemitu wallalte.

Kwa hiyo mwanamke yule alijikuta yuko peke yake kwa mara nyingine tena. Akajiuliza atafanya nini na mtoto huyo wa ajabu. Akajiuliza atafanya nini na yeye mwenyewe.


Dhummarati da’immichi kana ishee akka ta’eefi isheenis hadha akka ta’et fudhate.

Lakini hatimaye alikubali kwamba huyo ni mwanaye na yeye ni mama yake.


Da’immichi otto akkuma sanatti jiratee garii ture. Garuu da’immni harree kun dafee guddata dugda hadhii ti ol ta’e. Ammalli isaas akka amala namaa ta’u hindandenyee. Harmeen isas yeroo hunda dadhabdde isaa nufatti. Yeroo tokko tokko hojii beellada hojadhu jetiin.

Endapo mtoto huyo angebaki kuwa vilevile, na umbo dogo, labda kila kitu kingekuwa tofauti. Lakini mtoto Punda aliendelea kukua na kukua mpaka hakuweza kutoshea tena mgongoni mwa mama yake. Pamoja na kujaribu kwa bidii, hakuweza kuwa na tabia za kibinadamu. Mara nyingi mama yake alichoka na kuvunjika moyo. Wakati mwingine alimlazimisha kufanya kazi walizostahili wanyama.


Harrichillee aarifi cinqaan sammu isaa haddoche. Hojii ittikenname tokko iyyu hindandeenyee. Gaftokko bayee aare harmee isaa dhitee lafatti kuffise.

Kuchanganyikiwa na hasira vilianza kujengeka ndani mwa Punda. Alishindwa kufanya hivi wala vile. Alishindwa kuwa hivi wala vile. Alipatwa na hasira sana kiasi kwamba, siku moja, alimpiga teke mama yake mpaka akaanguka chini.


Harrichi bayee salfate. Hamma danda’ee tokko figichan faggate deeme.

Punda alijawa na aibu. Akaanza kukimbilia mbali kwa haraka kadiri awezavyo.


Yeroo inni figicha dhabu, halkan wantureef harreen kara bade. “Hii haaw,” jedhe dukkanti iyye. “Hii haaw?” jedhe dukkani itti debisee. qophaa isaa ture. Otto figgu bolla kessati kufe.

Wakati aliposimama, ilikuwa ni usiku, na alikuwa amepotea. “Hii hoo?” alinong’ona gizani. “Hii hoo?” giza likatoa mwangwi. Alikuwa mwenyewe. Alijikunyata katika umbo dogo, akalala fofofo usingizi wa mang’amung’amu.


Harren olka’ee nama dulooma ija itti basu arge. Gara jarsa kana ilaale abdi xinno argate.

Punda aliamka na kumkuta mzee mmoja wa ajabu akimtazama. Akamwangalia mzee yule machoni na akaanza kuhisi ishara ya matumaini.


Harriche deeme jarsaa wan bayee isaa barsisee kan wajjiin jirachuf murtesse. Harrichis bayee dhagefate, barates. Walgargarin wajiin kolfaa jiratan.

Punda alienda kuishi na mzee yule, na mzee alimfundisha mbinu nyingi za kuishi. Punda alisikiliza na kujifunza, na mzee vivyo hivyo pia. Walisaidiana na kucheka pamoja.


Guyyaa ganama tokko, jarsichi harreen akka gara gaara gubbaa baate isaa kahuu gaafate.

Asubuhi moja, mzee alimwomba Punda ambebe hadi kwenye kilele cha mlima.


Samii gubba yeroo gahan hiribin isaan fudhatee. Harrich abjuudhan harmeen isaa dhukubsachuu ishee arge. Kanaafu damaqee ka’ee…

Walipofika juu kwenye mawingu, walipatwa na usingizi. Punda akaota kuwa mama yake alikuwa mgonjwa na alimhitaji. Na alipoamka…


Dummessi suni hiriyaa isaa wajjiin bade. Jarsaa wajjiinis bade.

…mawingu yalikuwa yametoweka pamoja na rafiki yake, yule mzee.


Harrich boode wangodhu qabu baree.

Hatimaye, Punda alijua alichotakiwa kufanya.


Harren hadha isaa mucaa isheetif bochu argge. yeroo bayee eega wal illalani booda walhamatan waldhungatan.

Punda alimkuta mama yake akiwa peke yake huku akimwomboleza mwanaye aliyepotea. Wakaangaliana kwa muda mrefu. Na kisha wakakumbatiana kwa hisia.


Ilmooni harre tifi harmee isaa wajjiin guddatani walwajjiin nagan jiratan. Suuta suuta maatiin nannoo isani jirus hala tasgabayeen jiraachu calqaban.

Mtoto Punda na mama yake wamekuwa kitu kimoja na kuishi kwa ushirikiano. Taratibu, familia nyingine zimeanza kuhamia na kuishi miongoni mwao.


Written by: Lindiwe Matshikiza
Illustrated by: Meghan Judge
Translated by: Demoze Degefa
Language: Oromo
Level: Level 3
Source: Donkey Child from African Storybook
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Options
Back to stories list Download PDF