Nedlagre PDF
Tilbage til fortællingerne

تۆوێكی بچووك، چیرۆكی وانگاری ماتای Et lille frø: Historien om Wangari Maathai

Skrevet af Nicola Rijsdijk

Illustreret af Maya Marshak

Oversat af Agri Afshin

Sprog kurdisk (sorani)

Niveau Niveau 3

Narrate full story The audio for this story is currently not available.


لە گوندێك لە دامێنی چیای كینیا لە رۆژهەڵاتی ئەفریقا، كچێكی بچووك لەگەڵ دایكی لەسەر کێڵگه‌کانیان كاریان دەكرد. ئەو ناوی وانگاری بوو.

I en landsby ved foden af Mount Kenya i Østafrika arbejdede en lille pige i marken med sin mor. Hendes navn var Wangari.


وانگاری پێی خۆش بوو لە دەرەوە بێ. خێزانەكەیان بێستانێكیان له به‌ر ماڵێ هەبوو. ئەو بە چەقۆیەكی گەورە زەوییەکەی دەكێڵا و تۆوی بچووكی دەخستە ناو زەوییە گەرمەكەوە.

Wangari elskede at være udenfor. I hendes families køkkenhave vendte hun jorden med sin machete. Hun stak små frø ned i den varme jord.


بەلای ئەوەوە خۆشترین كاتی رۆژ، دوای خۆر ئاوابوون بوو. كاتێك هەوا تاریك دەبوو كە ئیتر نەدەكرا گژوگیا ببینێ، دەیزانی كە ئیتر كاتی ئەوەیە بگەڕێتەوە ماڵەوە. ئەو بە باریكەڕێی ناو كیڵگەكاندا ده‌ڕۆی و لە رووبارەكان دەپەڕییەوە، به‌ره‌و رێگای خۆی.

Hendes yndlingstid på dagen var lige efter solnedgang. Når det blev for mørkt til at se planterne, vidste Wangari, at det var på tide at gå hjem. Hun fulgte den smalle sti gennem markerne og krydsede floder, mens hun gik.


وانگاری كچێكی زیرەك بوو و دەیهەویست بچێت بۆ قوتابخانە. بەڵام دایك و باوكی پێیان خۆش بوو لە ماڵ بمێنێتەوە و یارمەتییان بدات. كاتێك تەمەنی بوو بە حەوت ساڵ، برا گەورەكەی، دایك و باوكی رازی كرد كە رێگەی وانگاری بدەن بۆ قوتابخانە بڕوات.

Wangari var et klogt barn og kunne ikke vente, til hun skulle i skole. Men hendes mor og far ville have, at hun skulle blive hjemme og hjælpe dem. Da hun var syv år gammel, overtalte hendes storebror deres forældre til at lade hende gå i skole.


ئەو حەزی لە شت فێربوون بوو! وانگاری لەگەڵ هەر كتێبێك كە دەیخوێندەوە زیاتر و زیاتر شت فێردەبوو. ئەو له‌ به‌ر زیره‌کیان له قوتابخانه بانگهێشتیان كردە ئەمریكا بۆ خوێندن. وانگاری زۆر خۆشحاڵ بوو! ئەو دەیهەویست شتی زیاتر لە بارەی جیهانەوە فێر بێت.

Hun kunne lide at lære! Wangari lærte mere og mere for hver bog, hun læste. Hun klarede sig så godt i skolen, at hun blev inviteret til at studere i USA. Wangari var spændt! Hun ville vide mere om verden.


وانگاری لە زانكۆی ئەمریكا زۆر شتی نوێ فێر بوو. ئەو لە بارەی رووەكەكانەوە دەیخوێند و بزانیت چۆن گه‌وره‌ ده‌بن. هه‌روه‌ها بیری ما بوو که خۆی چۆن گه‌وره بووه: چۆن له گه‌ڵ براکانی له ناو دارستانه جوانه‌کانی کینیا یاری ده‌کرد.

På det amerikanske universitet lærte Wangari mange nye ting. Hun studerende planter, og hvordan de vokser. Og hun huskede, hvordan hun selv voksede op: mens hun spillede spil med sine brødre i skyggen af træerne i de smukke kenyanske skove.


ئه‌و ده‌یزانی هەرچەند زیاتر شت فێر بێ، هەستی خۆشه‌ویستی بۆ خەڵكی كینیا زیاتر ده‌بێت. ئەو دەیهەویست ئه‌وان خۆشحاڵ و ئازاد بن. له گه‌ڵ زیاتر فێر بوونی، زیاتر بیری وڵاتەكەی خۆی لە ئەفریقیا دەكردەوە.

Jo mere hun lærte, desto mere indså hun, at hun elskede menneskene i Kenya. Hun ville have, at de skulle være glade og fri. Jo mere hun lærte, desto mere mindedes hun sit afrikanske hjem.


كاتێك ئەو لە خوێندن تەواو بوو، گەڕایەوە بۆ كینیا. بەڵام وڵاتەكەی گۆرانکاری به سه‌ردا هاتبوو. زەوی و زارە گەورەكان سەرتاسەری وڵاتیان داگرتبوو. ژنەكان داریان نەبوو كە ئاگر بكەنەوە و خواردن دروست بكەن. خەڵك هەژار بوون و منداڵەكانیش برسی بوون.

Da hun var færdig med sine studier, rejste hun hjem til Kenya. Men hendes land havde forandret sig. Store farme strakte sig over landet. Kvinderne havde intet brænde til at lave bål med. Folkene var fattige, og børnene var sultne.


وانگاری دەیزانی که دەبێ چی بكات. ئەو ژنەكانی فێر كرد كە چۆن لە تۆوە چكۆلەكان دار بڕۆێنن. ژنەكان دارەکانیان فرۆشت و پارەكانیان بە باشی بۆ خێزانەكانیان بەكار هێنا. ئەوان زۆر خۆشحاڵ بوون. وانگاری وای لێكردن كە هەست بە بەهێزی و ده‌سه‌ڵاتداری بكەن.

Wangari vidste, hvad hun skulle gøre. Hun lærte kvinderne at plante træer af frø. Kvinderne solgte træerne og brugte pengene på deres familier. Kvinderne var meget glade. Wangari havde hjulpet dem, så de følte sig mægtige og stærke.


كات تێپەڕی و داره نوێیەكان گەورە بوون و د دارستانیان لێ دروست بوو، رووبارەكانیش دووبارە بووژانەوە. چیرۆكی وانگاری بە هەموو ئەفریقیادا بڵاو بۆوه. ئەمڕۆ بە ملیۆن دار گەورە بوون به هۆی تۆوی وانگارای.

Som tiden gik, blev de nye træer til skove, og floderne begyndte at strømme igen. Wangaris budskab begyndte at sprede sig over Afrika. I dag er millioner af træer vokset fra Wangaris frø.


وانگاری بە سەختی كاری كردبوو. خەڵكی هەموو دونیا کاره‌که‌یان بەرز نرخاند و بە ناوبانگترین خەڵاتیان پێدا. پێی دەڵێن خەڵاتی ئاشتی نۆبڵ. وانگاری یەكەمین ژنی ئەفریقیا بوو كە ئەو خەڵاتەی وەرگرت.

Wangari havde arbejdet hårdt. Folk fra hele verden bemærkede det og gav hende en berømt pris. Den hedder Nobels Fredspris, og hun var den første afrikanske kvinde nogensinde, der modtog den.


وانگاری لە ساڵی 2011 كۆچی دوایی كرد، بەڵام ئێمە دەتوانین هەركات چاومان بە دارێکی جوان که‌وت، ئەومان بەبیر بێتەوە.

Wangari døde i 2011, men vi kan tænke på hende hver gang, vi ser et smukt træ.


Skrevet af: Nicola Rijsdijk
Illustreret af: Maya Marshak
Oversat af: Agri Afshin
Sprog: kurdisk (sorani)
Niveau: Niveau 3
Kilde: A Tiny Seed: The Story of Wangari Maathai fra African Storybook
Creative Commons licens
Dette værk er licenseret under en Creative Commons Navngivelse 4.0 International licens.
Valgmuligheder
Tilbage til fortællingerne Nedlagre PDF