Back to stories list

Khalai U Amba Na Zwitavhiwa Ukhalai Ukhuluma Nezitshalo Upalesa Uthanda Izityalo Khalai talks to plants

Written by Ursula Nafula

Illustrated by Jesse Pietersen

Translated by Yvonne Mulovhedzi

Language Venda

Level Level 2

Narrate full story The audio for this story is currently not available.


Ho yu ndi Khalai. U na minwaha ya sumbe. Dzina lawe li amba wavhudi nga luambo lwawe lwa Lubukusu.

UKhalai lona. Uneminyaka eyisikhombisa. Igama lakhe lichaza ‘olungile’ ngolimi lwakubo, isi Lubukusu.

Lo nguPalesa. Uneminyaka esixhenxe ubudala. Igama lakhe lithetha ukuthi ‘intyatyambo’ kulwimi lwakhe iSetswana.

This is Khalai. She is seven years old. Her name means ‘the good one’ in her language, Lubukusu.


Khalai u vuwa a tshi amba na muri wa muswiri. “Ndi khou humbela muri wa muswiri, hula uri fhe maswiri o vhibvaho.”

UKhalai uvuka ekuseni akhulume nesihlahla samawolintshi. “Ngiyacela sihlahla samawolintshi, khula ubemkhulu usiphe amawolintshi amaningi avuthiwe.”

UPalesa uyavuka athethe nomthi weeorenji. “Nceda mthi weeorenji, khula ube mkhulu usinike amaorenji amaninzi avuthiweyo.”

Khalai wakes up and talks to the orange tree. “Please orange tree, grow big and give us lots of ripe oranges.”


Khalai a tshimbila a tshiya tshikoloni. Ndilani u amba na hatsi. “Ndi khou humbela hatsi vhu hule vhu vhe vhudala vhu songo oma.”

UKhalai uya esikoleni. Endleleni ukhuluma notshani. “Ngiyakucela tshani, yiba luhlaza kakhulu ungomi.”

UPalesa uhamba ngeenyawo ukuya esikolweni. Endleleni uthetha nengca. “Nceda ngca, yiba luhlaza kakhulu ungomi.”

Khalai walks to school. On the way she talks to the grass. “Please grass, grow greener and don’t dry up.”


Khalai a posa maluvha a dakani. “Ndi khou humbela maluvha kha dzule o naka uri ndi a dzehenise kha mavhudzi anga.”

UKhalai wedlula izimbali zasendle, “Ngiyanicela zimbali, hlalani niqhakaza ukuze nginihlome ezinweleni zami.”

UPalesa udlula kwiintyatyambo zasendle. “Ncedani zintyatyambo, qhamani ukuze ndihombise ngani iinwele zam.”

Khalai passes wild flowers. “Please flowers, keep blooming so I can put you in my hair.”


Tshikoloni, Khalai u amba na muri vhukati ha fhethu. “Ndi khou humbela muri u bvise matavhi mahulu u ri ri kone u vhala fhasi ha murunzi wao.”

Esikoleni, uKhalai ukhuluma nesihlahla esimila phakathi nezakhiwo, “Ngiyakucela sihlahla, khipha amahlamvu amade ukuze sifunde siphansi komthunzi wakho.”

Esikolweni uPalesa uthetha nomthi osembindini wesakhiwo. “Nceda mthi, khupha amasebe amakhulu ukwenzela sifundele phantsi komthunzi.”

At school, Khalai talks to the tree in the middle of the compound. “Please tree, put out big branches so we can read under your shade.”


Khalai u amba na fhethu u mona na tshikolo. “Ri khou humbela uri u hule nga maanda u thivhe vhathu vhavhi u dzena nga ngomu.”

UKhalai ukhuluma nothango oluzungeze isikole, “Ngicela ukhule uqine ukuze uvimbe abantu ababi bangangeni.”

UPalesa uthetha nemithi yokubiyela ejikeleze isikolo sakhe. “Nceda ukhule womelele, unqande abantu abakhohlakeleyo bangangeni.”

Khalai talks to the hedge around her school. “Please grow strong and stop bad people from coming in.”


Musi Khalai a tshi vhuya u bva tshikoloni, u dalela muri wa muswiri. “Miswiri yo no vhibva naa?” hu vhudzisa Khalai.

Lapho uKhalai ebuya esikoleni uvakashela isihlahla samawolintshi. “Asevuthiwe kodwa amawolintshi akho?” kubuza uKhalai.

Xa uPalesa ebuyela ekhaya esuka esikolweni, undwendwela umthi weeorenji. “Ingaba awakavuthwa amaorenji wakho?” uyabuza uPalesa.

When Khalai returns home from school, she visits the orange tree. “Are your oranges ripe yet?” asks Khalai.


“Miswiri I kha di vha midala,” Khalai a neta. “Ndi do u vhona matshelo muswiri,” hu amba Khalai. “Khamusi u do vha na miswiri yo vhibvaho yanga!”

“Amawolintshi aseluhlaza,” uKhalai edonsa umoya.” Ngiyokubona kusasa sihlahla samawolintshi,” kusho uKhalai. “Mhlawumbe uzobe usunalo iwolintshi lami elivuthiwe!”

“Amaorenji aseluhlaza,” wanesingqala uPalesa. “Ndiyakukubona ngomso mthi weeorenji,” watsho uPalesa. “Mhlawumbi uyakube sele unalo iorenji elivuthiweyo lam.”

“The oranges are still green,” sighs Khalai. “I will see you tomorrow orange tree,” says Khalai. “Perhaps then you will have a ripe orange for me!”


Written by: Ursula Nafula
Illustrated by: Jesse Pietersen
Translated by: Yvonne Mulovhedzi
Language: Venda
Level: Level 2
Source: Palesa loves plants from African Storybook
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Options
Back to stories list Download PDF