Descargar PDF
Regresar a lista de cuentos

Feriadu ho avó-feto De vacaciones con la abuela

Texto Violet Otieno

Ilustraciones Catherine Groenewald

Translated by Aurelio da Costa

Lectura en voz alta Aurelio da Costa, Vitalina dos Santos, Criscencia R. Da Costa Viana

Lengua tetun

Nivel Nivel 4

Contar el cuento completo

Velocidad del audio

Reproducir automáticamente


Odongo no Apiyo hela iha sidade hamutuk ho sira nia papa. Sira sempre kontente ba férias. La’ós tanba de’it eskola taka maibé tamba sira ba vizita sira nia avó. Nia hela iha suku peskadór ida besik lagoa boot ida.

Odongo y Apiyo vivían en la ciudad con su padre. Esperaban con ansias sus vacaciones. No sólo porque cerraban la escuela, sino porque iban a visitar a su abuela. Ella vivía en una aldea de pescadores cerca de un gran lago.


Odongo no Apiyo sente kontente tanba to’o ona tempu atu vizita sira nia avó-feto dala ida tan. Kalan antes, sira arruma sira nia pasta no prontu ba viajen dook ba avó nia uma. Sira labele toba no ko’alia kalan tomak kona-ba ferias ne’e.

Odongo y Apiyo estaban emocionados con la idea de visitar de nuevo a su abuela. La noche antes del viaje, empacaron sus cosas y dejaron todo listo para irse a la aldea. No pudieron dormir y se quedaron toda la noche hablando sobre sus vacaciones.


Dadeer tuir mai, sira viajen ba suku ne’e iha sira nia papa nia kareta. Sira halai liu foho sira, animál fuik sira no plantasaun xa. Sira sura kareta no hananu kansaun sira.

Temprano a la mañana siguiente, salieron de viaje a la aldea en el auto de su padre. Pasaron por las montañas y vieron animales salvajes y plantaciones de té. Contaron autos y cantaron canciones.


Lakleur, labariks sira sente kole no toba.

Al poco tiempo, se cansaron y se quedaron dormidos.


Apa fanu Odongo no Apiyo bainhira sira to’o iha suku. Sira hetan Nyar-Kanyada, sira nia avó-feto, deskansa hela iha biti ida iha ai-okos. Nyar-Kanyada, iha Luo signifika katak ‘oan feto husi ema Kanyada’. Nia feto forte no bonita.

El padre despertó a Odongo y Apiyo cuando llegaron a la aldea. Se encontraron a su abuela, Nyar-Kanyada, descansando con una manta debajo de un árbol. Nyar-Kanyada significa “hija de la gente de Kanyada” en el idioma Luo. La abuela era una mujer fuerte y hermosa.


Nyar-Kanyada benvindu sira ba uma laran no dansa haleu sala hananu ho kontente. Ninia beioan sira kontente atu fó ba nia prezente sira lori husi sidade. “Uluk nanain loke ha’u nia prezente,” Odongo dehan. “Lae, ha’u nia prezente mak uluk!” Apiyo dehan.

Nyar-Kanyada les dio la bienvenida a su casa, bailando y cantando de alegría. Sus nietos estaban ansiosos por entregarle los regalos que le trajeron de la ciudad. “Abre mi regalo primero,” dijo Odongo. “¡No, mi regalo primero!” dijo Apiyo.


Depois de loke tiha prezente, Nyar-Kanyada, fó bensaun ba ninia beioan sira iha maneira tradisionál ida nian.

Después de abrir los regalos, Nyar-Kanyada le dio la bendición tradicional a sus nietos.


Depois Odongo no Apiyo sai ba liur. Sira duni babebar no manu sira.

Después, Odongo y Apiyo salieron a jugar. Persiguieron mariposas y aves.


Sira sa’e ai no rega bee ba malu iha lagoa laran.

Escalaron árboles y chapotearon en el lago.


Bainhira rai nakaras ona sira fila uma atu han kalan. Molok sira bele han hotu, sira toba dukur tiha!

Cuando oscureció, volvieron a la casa a cenar. ¡Se estaban quedando dormidos antes de terminar de comer!


Loron tuir mai, sira nia papa viajen fila ba sidade husi sira hela ho Nyar-Kanyada.

Al día siguiente, el padre de los niños se fue de vuelta a la ciudad y los dejó con Nyar-Kanyada.


Odongo no Apiyo ajuda sira nia avó-feto ho servisu uma nian. Sira kuru bee no hili ai. Sira rekolla manu-tolun husi manu no kuu modo tahan husi to’os.

Odongo y Apiyo ayudaron a su abuela con las tareas del hogar. Fueron a buscar agua y leña. Recolectaron los huevos de las gallinas y recolectaron verduras de la huerta.


Nyar-Kanyada hanorin ninia beioan sira atu halo ugali atu han ho gizadu. Nia hatudu ba sira oinsá halo etu-nuu atu han ho ikan lalar.

Nyar-Kanyada le enseñó a sus nietos a hacer ugali para comer con estofado. Les enseñó a hacer arroz con coco para comerlo con pescado asado.


Dadeer ida, Odongo lori ninia avó nia karau atu ba han duut. Sira halai tama ba vizinu ninia to’os. Toos nain ne’e hirus Odongo. Nia ameasa atu kaer metin karau sira tanba han tiha ona ninia ai-horis sira. Depois de loron ne’e, labarik mane ne’e assegura katak karau sira la halo tan problema.

Una mañana, Odongo llevó a las vacas de su abuela a pastar. Pero las vacas entraron en la granja de un vecino. El vecino se enojó con Odongo. Lo amenazó con quedarse con las vacas por haberse comido sus cultivos. Después de ese día, Odongo se aseguró que las vacas no se volvieran a meter en problemas.


Iha loron seluk, labarik sira ba merkadu ho Nyar-Kanyada. Nia iha fatin fa’an modo-tahan sira, masin-midar no sabaun. Apiyo gosta temi presu sasán nian ba konsumidores sira. Odongo mak hatama sasán sira ne’ebé konsumidores sira sosa ona.

Otro día, los niños fueron al mercado con Nyar-Kanyada. Ella tenía un puesto para vender vegetales, azúcar y jabón. A Apiyo le gustaba decirle a los clientes cuánto costaban los productos. Odongo empacaba los productos para los clientes.


Iha loraik sira hemu xá hamutuk. Sira ajuda avó-feto konta osan ne’ebé nia hetan.

Al final del día, tomaban té juntos. Le ayudaban a su abuela a contar cuánto dinero había ganado.


Maibé lakleur de’it feriadu sira ne’e remata ona no labarik sira tenke fila ba sidade. Nyar-Kanyada fó Odongo xapeu ida no Apiyo jaketa ida. Nia arruma hahán ba sira nia viajen.

Pero las vacaciones se terminaron muy rápido y los niños tuvieron que regresar a la ciudad. Nyar-Kanyada le regaló una gorra a Odongo y un chaleco a Apiyo. Luego les empacó comida para su viaje de vuelta a casa.


Bainhira sira nia papa too atu foti sira, sira lakohi atu ba. Labarik sira harohan ba Nyar-Kanyada atu ba ho sira ba sidade. Nia hamnasa no dehan, “Hau ferik loos ona ba sidade. Ha’u sei hein imi fila mai ha’u nia suku dala ida tan.”

Cuando su padre vino a recogerlos, no querían irse. Los niños le suplicaron a Nyar-Kanyada que se fuera con ellos a la ciudad. Ella sonrió y les dijo: “Estoy muy vieja para la ciudad. Estaré esperándolos cuando vuelvan a mi aldea otra vez.”


Odongo no Apiyo hamutuk hakohak nia metin no halo despedida.

Odongo y Apiyo le dieron un abrazo muy apretado y le dijeron adiós.


Bainhira Odongo no Apiyo fila ba eskola sira konta ba sira nia belun kona-ba moris iha suku. Labarik sira balun katak moris iha sidade ne’e diak. Seluk sente katak moris iha suku mak diak liu. Esensialmente, ema hotu konkorda katak Odongo no Apiyo iha avó-feto ida ne’ebé diak tebes.

Cuando Odongo y Apiyo volvieron a la escuela, le hablaron a sus amigos acerca de la vida en la aldea. Algunos niños opinaron que la vida en la ciudad era buena. Otros opinaron que la aldea era mejor. ¡Pero lo más importante es que todos opinaron que Odongo y Apiyo tenían una abuela maravillosa!


Texto: Violet Otieno
Ilustraciones: Catherine Groenewald
Translated by: Aurelio da Costa
Lectura en voz alta: Aurelio da Costa, Vitalina dos Santos, Criscencia R. Da Costa Viana
Lengua: tetun
Nivel: Nivel 4
Fuente: Holidays with grandmother del African Storybook
Licencia Creative Commons
Esta obra está bajo una Creative Commons Atribución 4.0 Internacional.
Opciones
Regresar a lista de cuentos Descargar PDF