Download PDF
Back to stories list

Simbegwire Simbegwire

Written by Rukia Nantale

Illustrated by Benjamin Mitchley

Translated by Patrick Munyurangabo

Language Kinyarwanda

Level Level 5

Narrate full story The audio for this story is currently not available.


Igihe nyina wa Simbegwire yapfaga, yarababaye. Ise we yakoze ibishoboka byose ngo amwiteho. Buhoro buhoro, barishimye nubwo nyina we atarahari. Buri mugitondo bicaraga bakavuga k’umunsi. Buri nimugoroba basangiriraga hamwe. Nyuma yokoza ibyombo, ise wa Simbegwire yamufashaga gukora imikoro y’ishuli.

Simbegwire alihuzunika mama yake alipofariki. Baba yake alijitahidi kumtunza mwanaye. Taratibu wakaanza kuwa wenye furaha tena, bila ya Mama Simbegwire. Kila asubuhi walikaa na kupanga mipango ya siku inayofuata. Kila jioni waliandaa chakula cha jioni pamoja. Baada ya kuosha vyombo, baba yake Simbegwire alimsaidia kufanya kazi zake za shule.


Umunsi umwe, ise wa Simbegwire yaje murugo (yatashye) akererewe. Yarahamagaye, “Umwana wange arihe?” Simbegwire yirukatse asanga se. Arahagara akibona ko ise afashe akaboko k’umugore. “ndashaka ko uhura numuntu w’igitangaza mwana wange. Yitwa Anita,” Yavuze amwenyura.

Siku moja baba yake Simbegwire alirudi nyumbani kwa kuchelewa. “Mwanangu uko wapi?” aliita. Simbegwire alimkimbilia baba yake. Alisimama ghafla baada ya kumwona baba yake akiwa ameshika mkono wa mwanamke. “Nataka ukutane na mtu muhimu, mwanangu. Huyu ni Anita,” alisema huku akitabasamu.


Anita aravuga, “Bite Simbegwire, papa wawe yabwiye byinshi kuri wowe,” Ariko ntiyamwenyuye cyangwa se ngo amufate akaboko. Ise wa Simbegwire yari yishimye. Yavuze kubijyanye na bo bose batatu babana hamwe, n’uko ubuzima bwabo bwaba bwiza. Aravuga, “Mwana wange, nizeyeko wemera Anita nka nyoko (mama) wawe,”

“Hujambo Simbegwire? Baba yako amenisimulia mengi kukuhusu,” alisema Anita. Lakini hakutabasamu wala kumpa Simbegwire mkono. Baba yake Simbegwire alijaa na furaha. Aliongelea jinsi maisha yatakavyokuwa mazuri watatu hao wakiishi pamoja. “Mwanangu, ni matumaini yangu kuwa utamkubali Anita kuwa mama yako,” alisema.


Ubuzima bwa Simbegwire bwarahindutse. Ntiyongeye kubona akanya ko kwicarana na se mugitondo. Anita yamuga imirimo yo m’urugo myinshi yogukora bikamunaniza ntakore imikoro y’ishuli. Yahihitaga ajya kuryama nyuma n’ifunguro rya n’ijoro. Ikintu kituze cyari ikirangiti cy’amabara nyina yamuhaye. Ise wa Simbegwire yasaga nutabona ko umukobwa we atari yishimye.

Maisha ya Simbegwire yakabadilika. Hakuwa na muda tena wa kukaa na baba yake asubuhi. Anita alimpa kazi nyingi za nyumbani zilizomchosha sana kiasi cha kushindwa kufanya kazi zake za shuleni jioni. Alikuwa anaenda moja kwa moja kulala baada ya chakula cha jioni. Faraja pekee aliyokuwa nayo ni blanketi lenye rangi nyingi alilopewa na mama yake. Baba yake Simbegwire hakugundua kwamba binti yake alikuwa hana furaha.


Nyuma y’amezi make, ise wa Simbegwire yababwiye ko atazaba ari m’urugo mu igihe runaka. Yaravuze, “ngomba gukora urugendo kubw’akazi” “ariko nziko muzitanaho.” Isura ya Simbegwire yahise ingwa ariko se ntiyabibonye. Anita ntacyo yavuze. Nawe ntiyari yishimye.

Baada ya miezi michache, baba yake Simbegwire aliwaambia kwamba ana mpango wa kusafiri. “Itanibidi nisafiri kikazi,” alisema. “Lakini najua hakutakuwa na tatizo.” Uso wa Simbegwire ulijawa huzuni, lakini baba yake hakugundua. Anita hakusema lolote. Hakuwa na furaha.


Ibintu byarushijeho kumera nabi kuri Simbegwire. Iyo atarangizaga imirimo yo m’urugo, cyangwa ngo yinube, umugore yaryaga ibiryo hafi byose, agasigariza Simbegwire duke. Buri joro Simbegwire yarariraga kugeza asinziriye ahobeye ikirangiti cya nyina.

Mambo yakawa mabaya kwa Simbegwire. Aliposhindwa kumaliza kazi au alipolalamika, Anita alimpiga. Wakati wa chakula cha jioni Anita alikula chakula kingi, na kumwachia Simbegwire makombo. Kila usiku Simbegwire alikuwa analia, huku akilikumbatia blanketi la mama yake.


Igitondo kimwe, Simbegwire yatinze guva mu buriri. “Wowe mukobwa w’umunebwe!” Atina yaravuze. Yakuruye Simbegwire mu uburiri. Ikirangiti cy’agaciro gifatwa mu umusumari, gicikamo kabiri.

Asubuhi moja, Simbegwire alichelewa kuamka. “Wewe mtoto mvivu,” Anita aliita kwa kelele. Akamvuta Simbegwire kutoka kitandani. Blanketi lake zuri likanasa kwenye msumari na kuchanika vipande viwili.


Simbegwire yari arakaye cyane. Yanzuye kwiruka agahunga iwabo. Yatwaye ibice by’igirangiti cya nyina, apakira ibiryo, ava mu inzu. Yakurikiye inzira se yafashe.

Simbegwire alikasirika sana. Akaamua kutoroka nyumbani. Akachukua vipande vya blanketi la mama yake. Akachukua na chakula na akaondoka nyumbani. Akaifuata barabara aliyopita baba yake.


Ubwo byageraga nimugoroba, yuriye igiti kirekire hafi yiribi, anakora uburiri mumashami. Ari gusinzira, yarariribye: “maama, maama, maama, waransize. Waransize kandi ntuzagaruka. Dada ntakingunda. Mama, uzagaruka ryari? Waransize.”

Ilipofika jioni alipanda mti mrefu karibu na kijito na akaandaa kitanda kwenye matawi ya mti. Alipokuwa analala akaimba “Maama, maama, maama, umeniacha. Umeniacha na haukurudi tena. Baba hanipendi tena. Mama unarudi lini? Uliniacha.”


Igitondo gikurikiyeho, Simbegwire yarongeye aririmba yandirimbo. Ubwo abagore bazaga gufura imyenda ku iriba, bunvishe indirimbo ibabaje iva mu ubushori shori bw’ igiti. Ariko bagirango ni umuyaga uhuha ibibabi, bakomeza gukora. Ariko umwe yateze amatwi yitonze indirimbo.

Asubuhi iliyofuata, Simbegwire aliimba ule wimbo tena. Wakina mama walipokuja kufua nguo zao walisikia wimbo wa huzuni kutoka kwenye mti mrefu. Wakafikiri ni upepo unatikisa matawi ya mti na wakaendelea na kazi zao. Lakini mama mmoja akasikiliza ule wimbo kwa makini.


Uwo mugore yarebye hejuru mugiti. Ubwo yabona umukobwa and ibice by’ikirangiti cy’amabara, yararize, “Simbegwire, mukubwa wa musaza wange!” Abandi bagore bahagaritse kumeza, bafasha Simbegwire kumanuka igiti. Nyirasenge aramuhobera anagerageza kumuhumuriza.

Mama huyo akaangalia juu ya mti. Alipomwona msichana na vipande vya blanketi la rangi, akalia, “Simbegwire, mtoto wa kaka yangu!” Wakina mama wengine wakaacha kufua na wakamsaidia Simbegwire kushuka toka juu ya mti. Shangazi yake akamkumbatia na kumfariji.


Nyirasenge wa Simbegwire yamutwaye iwe murugo. Yahaye Simbegwire ibiryo bishyushye, anamushyira mu uburiri n’ikirangiti cya nyina. Iryo joro, Simbegwire yararize ubwo yasinziraga, ariko amarira y’iruhuko. Yaraziko nyirasenge agiye kumwitaho.

Shangazi yake Simbegwire akampeleka nyumbani kwake. Akampatia chakula, akampeleka kitandani na akamfunika na blanketi la mama yake. Usiku ule Simbegwire akalia alipokwenda kulala. Lakini yalikuwa machozi ya furaha. Alijua shangazi yake atamtunza.


Ubwo se wa Simbegwire yagarukaga murugo, yasanze icyuma kirimo ubusa. “Ni iki cyabaye, Anita?” Yabasanyije umutima uremereye. Umugore yasobanuye ko Simbegwire yatorotse. “Nashakaga ko anyubaha,” Yaravuze. “Ariko wenda nararengereye.” Se wa Simbegwire yavuye munzu, agenda agana iriba. Yarakomeje kugera mu igiturage cya mushiki we kureba nimba yarabonye Simbegwire.

Baba yake Simbegwire aliporudi nyumbani, alikikuta chumba chake kikiwa tupu. “Nini kimetokea, Anita?” aliuliza kwa simanzi. Anita akaelezea kuwa Simbegwire alitoroka. “Nilitaka aniheshimu,” alisema. “Labda nilikuwa mkali sana.” Baba yake Simbegwire aliondoka nyumbani na akaelekea kwenye kijito. Akaenda kwenye kijiji cha dada yake kuuliza kama amemwona Simbegwire.


Simbegwire yarari gukina na babyara be ubwo yabona ise mu intera. Yarafite ubwo ko ashobora kuba arakaye, ahita yirukankira munzu kwihisha. Ariko ise we yaramusanze aravuga, “Simbegwire, wibonye mama mwiza. Umwe ugukunda kendi unakunva. Unteye ishema kandi ndagukunda.” Bemeranyije ko Simbegwire aribugumane na nyirasenge igihe kirekire yifuza.

Simbegwire alikuwa anacheza na binamu zake alipomwona baba yake akija kwa mbali. Aliogopa kuwa baba yake angekuwa amekasirika, na akakimbilia ndani ya nyumba ili ajifiche. Baba yake alimwendea na akamwambia, “Simbegwire umempata mama mzuri. Anayekupenda na kukuelewa. Najivunia kuwa nawe na ninakupenda.” Walikubaliana kuwa Simbegwire angeishi na shangazi yake kwa muda wote atakaotaka.


Ise we yamusuraga buri munsi. Bigeze aho, yazanye na Anita. Yashyikiriye ukuboko kwa Simbegwire. “Umbabarire cyane mwana muto, nari mu amakosa.” Yararize. “Uzareka nongere ngerageze?” Simbegwire Simbegwire yarebye Ise n’isuraye ihangayitse. Arangije atera intabwe imbere ahobera Anita.

Baba yake alikuwa akimtembelea kila siku. Mwishoe akaja na Anita. Akampa mkono Simbegwire. “Nisamehe, nilikosea,” akalia. “Utanipa nafasi kujaribu tena?” Simbegwire alimwangalia baba yake aliyekuwa na uso wa wasiwasi. Baadaye akamwendea Anita taratibu na akamkumbatia.


Icyumweru gikurikira, Anita yatumiye Simbegwire, babyara be, na nyirasenge kuza murugo guusangira. Anita yateguye ibiryo Simbegwire agunda, na buri umwe yarariye kugeza bijuse. Nyua abana barakina ubwo abakuru bavuganaga. Simbegwire yunvise yishimye. Yanzuye ko vuba, vuba cyane, azagaruka murugo kubana na se na mukase.

Wiki iliyofuata, Anita aliwaalika Simbegwire, binamu zake, na shangazi yake kwa ajili ya chakula. Anita akaandaa vyakula vyote ambavyo Simbegwire anavipenda, na kila mmoja akala hadi akashiba. Baada ya kula watoto wakaenda kucheza huku watu wazima wakiongea. Simbegwire akajisikia furaha na jasiri. Akaamua kuwa si muda mrefu atarejea nyumbani kuishi na baba yake na mama yake wa kambo.


Written by: Rukia Nantale
Illustrated by: Benjamin Mitchley
Translated by: Patrick Munyurangabo
Language: Kinyarwanda
Level: Level 5
Source: Simbegwire from African Storybook
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 3.0 International License.
Read more level 5 stories:
Options
Back to stories list Download PDF