Download PDF
Back to stories list

Ekiro Nalw’eka ingaghenda omw’akibugha Siku niliyoondoka nyumbani kuelekea mjini

Written by Lesley Koyi, Ursula Nafula

Illustrated by Brian Wambi

Translated by Amos Mubunga Kambere

Language Lukhonzo

Level Level 3

Narrate full story The audio for this story is currently not available.


Ah’ebbasi yikimana omwakyalo kyethu hakusulha abandu haima n’esya’bbasi esihekire abandu banene erirenga ekipimo. Ahisi okwakithaka naho hanuswire ebindu. Abalebesya bakabirikira n’erithulha ah’esya’bbasi sikaghenda.

Kituo kidogo cha mabasi kijijini mwetu kilijaa shughuli za watu na mabasi. mabasi mengi yalikuwa yamejaa mizigo. Chini, palikuwa na mizigo zaidi ya kupakia. Makondakta walikuwa wanataja majina ya sehemu mabasi yalikokuwa yanaelekea.


“Kibugha! Kibugha! oyukaghenda ebulengera lyuba” omulebesya akabirikira. Eyo y’ebbasi eyikendindwalha omw’akibugha.

“Mjini! Mjini! Magharibi!” Nilisikia kondakta akiita kwa sauti. Lile ndilo basi nililohitaji kupanda.


Ebbasi eyikaghenda omwakibugha yabya iyabiryosulha, kyonga abandu abakinayisoka muyo. Abandi ibanemuhira emighughu yabo yahisi y’ebbasi. Abandi bakasambiraya emighughu yabo okwa ndatha y’ebbasi.

Basi la kwenda mjini lilikaribia kujaa, lakini watu wengine walikuwa wanasukumana kupanda. Baadhi yao walipakia mizigo chini ya basi. Wengine waliiweka katika sehemu ya juu.


Abalhambayiri abandi bakahamba esya tighiti syabo sy’omwabyalha banemusondia aheryikalha omwabbasi eyiswire. Abaghole abali n’abana balere mubalhangira bathi bakabalembera ndeke, kusangwa olhughendo nilhuli.

Abiria wapya walishika tiketi zao huku wakitafuta mahali pa kukaa. Wanawake waliokuwa na watoto wodogo waliwatayarisha kwa safari hiyo ndefu.


Neryo munayihathathania hakuhi neridirisa. Oyuwabya ikere hakuhi nayi mwahambirirya okwakyikapa kiwe ekyamatsitsi. Abya ambere esyakyapali, n’ekabuthe eyikulire kandi mwalhangirikana ngali mwobuba.

Nilijipenyeza ndani na kukaa karibu na dirisha. Mtu aliyeketi karibu nami alishika mfuko wa plastiki wa kijani kibichi. Alivaa viatu vilivyochakaa, koti kuukuu na alionekana kuwa na wasiwasi.


Nabere nawusa ameso weyihya, mwanalhangira kunamasigha ekyalo kyethu, ahanabuthirawa nerikulhira, obo ngaghenda omwakibugha.

Niliangalia nje na kutambua kwamba nilikuwa naondoka kijijini kwangu, mahali ambapo nililelewa. Nilikuwa naenda katika mji mkubwa.


Eripakira mulyahwa nabulimundu mwikalha omw’abbasi. Abatembeyi aliryo bakabya ibakinayiyiseseraya eriwulia ebindu byabu. Buli mutembeyi akabirikira ebiri okwabeyi ngokwakaghulhaya. Ebindu mubyanzobera bakathabirikira.

Upakiaji mizigo ulikamilika na abiria wakawa wameketi. Wachuuzi walizidi kusukumana kutaka kuingia ndani ya basi ili wauze bidhaa zao. Kila mmoja alitaja kwa sauti majina ya bidhaa alizokuwa anauza. Maneno yao yalinifurahisha.


Abandi mubaghulha o’kwebyerinywa, abandi mubaghulha okw’abyalya eby’eritakunya. Abo abathabya bawithe sente, ngangye, mubakwama kyathungerera.

Baadhi ya abiria walinunua vinywaji. Wengine wakanunua vitafunwa vidogo na kuanza kutafuna. Wasiokuwa na fedha, kama mimi, walitazama tu.


Neryo ebbasi muyathera engombe yikamanyisya yithi thwamayahongoka. Neryo abalebesya mubabirikira abatembeyi erilhwamu kusangwa ebbasi yikayahongoka.

Shughuli hizi zilikatizwa kwa mlio wa honi ya basi, ishara kwamba tulikuwa tayari kuondoka. Kondakta aliwataka wachuuzi kuondoka ndani ya basi.


Neryo abatembeyi mubasukumana bakarondia enzira yerihulhuka omw’abbasi. Abandi mubasubulya okwasyambulho syabalyaghulha. Abandi mubalengesya erithasyaghulia esyomwiso.

Wachuuzi walisukumana huku wakitafuta njia ya kushuka. Wengine waliwarudishia wasafiri chenji zao. Wengine walifanya juhudi za mwisho kuuza bidhaa zao.


Ebbasi yabere yikatsimbulha munalebererya omwadirisa. Munayibulya indi obo mbwino nganemwesathasasubulha erisuba omwakyalo kyethu.

Basi lilipoondoka kituoni, nilichungulia dirishani. Nilijiuliza endapo ningerudi na kwenda kijijini kwangu tena.


Olhughendo lhukahika ahakathikathi, neryo omwakathi k’ebbasi mumwahisya. Munaliba ameso ingarondya othulho.

Safari ilipoendelea, joto lilikuwa jingi ndani ya basi. Niliyafumba macho yangu nikinuia kulala.


Ebilengekanio byaghe mubyabya ibinemusuba eka. Munayibulya ibwa iya mama anemwendibya ndeke? Esyambanya syaghe sinemwendisyaghulha? Mughalha wethu anemwesyabya akaseserera emithi yaghe?

Lakini mawazo yangu yalirejea nyumbani. Je, mamangu atakuwa salama? Je, sungura wangu wataleta hela zozote? Je, ndugu yangu atakumbuka kunyunyizia maji miche ya miti yangu?


Omwanzira munatsuka eribya ingasuba omwalina ly’ekikaro ekya somulere waghi ikeremu. Ngakyinalengekanaya, neryo munahambwa othulho.

Njiani, nilikariri jina la mahali mjomba wangu alipoishi kwenye mji mkubwa. Nilikuwa bado nafikiria wakati nilipopatwa na usingizi.


Habere hahwa saha mwenda, munabuka ingowa eribirikira lyabalebesya bakabirikira abandu abakaghenda omwa kyalo. Neryo munabakulha esakira yaghe, nerihulhuka omw’abbasi lhubalhuba.

Baada ya saa tisa, niliamshwa kwa kelele za kuita abiria waliokwenda katika kijiji changu. Nilichukuwa mfuko wangu mdogo na kuruka nje ya basi.


Ebbasi eyikasuba omw’akyalo neryo muyanguha eryosulha. Obo yikayasubayo ewethu, naghi namasighalira erirondekania ahasomulere waghe ikere.

Basi la kurudi lilikuwa linajaa upesi. Muda mfupi baadaye, lingeanza safari ya kwenda mashariki. Jambo la maana kwangu wakati huo lilikuwa kuanza kutafuta nyumba ya mjomba wangu.


Written by: Lesley Koyi, Ursula Nafula
Illustrated by: Brian Wambi
Translated by: Amos Mubunga Kambere
Language: Lukhonzo
Level: Level 3
Source: The day I left home for the city from African Storybook
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Options
Back to stories list Download PDF