Descargar PDF
Regresar a lista de cuentos

Nako ya boikhutso le mmemogolo De vacaciones con la abuela

Texto Violet Otieno

Ilustraciones Catherine Groenewald

Translated by Domitilla Naledi Madi

Lengua setsuana

Nivel Nivel 4

Contar el cuento completo El audio no está disponible actualmente.


Odongo le Apiyo ba ne ba nna mo toropong le rra bona. Ba ne ba bonela pele malatsi a boikhutso. E seng fela ka ntlha ya gore dikolo di tswadilwe, mme ka ntlha ya gonne ba ya go etela mmemogolo wa bona. O ne a nna gaufi le motsana wa batshwari ba ditlhapi gaufi le noka e kgolo.

Odongo y Apiyo vivían en la ciudad con su padre. Esperaban con ansias sus vacaciones. No sólo porque cerraban la escuela, sino porque iban a visitar a su abuela. Ella vivía en una aldea de pescadores cerca de un gran lago.


Odongo le Apiyo ba ne ba itumetse ka ntlha ya gonne e ne e le nako ya go etela mmemogolo wa bone gape. Bosigo jo o pele, ba baakanya dikgetse tsa bone mme ba ipaakanyetsa loeto lo lo leele kwa motseng wa gagwe. Ga ba kgona go robala mme ba bua bosigo jotlhe ka ga boikhutso.

Odongo y Apiyo estaban emocionados con la idea de visitar de nuevo a su abuela. La noche antes del viaje, empacaron sus cosas y dejaron todo listo para irse a la aldea. No pudieron dormir y se quedaron toda la noche hablando sobre sus vacaciones.


Phakela mo mosong o o latelang, ba tsamaya go ya kwa motseng ka koloi ya rrabone. Ba kgweeditse ba feta dithaba, diphologolo tsa naga le tshimo ya tee. Ba badile dikoloi mme ba opela dipina.

Temprano a la mañana siguiente, salieron de viaje a la aldea en el auto de su padre. Pasaron por las montañas y vieron animales salvajes y plantaciones de té. Contaron autos y cantaron canciones.


Morago nyana, bana ba ne ba lapile mme ba robala.

Al poco tiempo, se cansaron y se quedaron dormidos.


Rre o ne a tsosa Odongo le Apiyo nako ya fa ba goroga mo motseng. Ba fitlhetse Nyar- Kanyanda, mmemogolo wa bone, a ikhutsitse mo phateng ka fa tlase ga setlhare. Nyar- Kanyada ka se Luo, ‘go reela mosetsana wa batho ba Kanyada’. E ne e le mme yo montle yo o kwenneng.

El padre despertó a Odongo y Apiyo cuando llegaron a la aldea. Se encontraron a su abuela, Nyar-Kanyada, descansando con una manta debajo de un árbol. Nyar-Kanyada significa “hija de la gente de Kanyada” en el idioma Luo. La abuela era una mujer fuerte y hermosa.


Nyar- Kanyada o ne a ba amogela moteng ga ntlo mme a bina a dikologa phaposi ya borobalo a opela ka boitumelo. Ditlogolo tsa gagwe di ne di itumetse go mo naya dimpho tse ba di rekileng gotswa mo toropong, “Bula mpho ya me pele,” go bua Odongo. “Nnya, mpho ya me pele!” go bua Apiyo.

Nyar-Kanyada les dio la bienvenida a su casa, bailando y cantando de alegría. Sus nietos estaban ansiosos por entregarle los regalos que le trajeron de la ciudad. “Abre mi regalo primero,” dijo Odongo. “¡No, mi regalo primero!” dijo Apiyo.


Morago ga a sena go bula dimpho, Nyar-Kanyada o ile a segofatsa ditlogolo tsa gagwe ka mokgwa wa setso.

Después de abrir los regalos, Nyar-Kanyada le dio la bendición tradicional a sus nietos.


Morago Odongo le Apiyo ba tswela kwa ntle. Ba leleka dirurubele le dinonyane.

Después, Odongo y Apiyo salieron a jugar. Persiguieron mariposas y aves.


Ba palama ditlhare ba tlolela mo metsing a noka.

Escalaron árboles y chapotearon en el lago.


E rile gonna lefifi ba boela lwapeng go ya go ja dijo tsa maitsiboa. Pele ga ba fetsa go ja, ba simolola go otsela!

Cuando oscureció, volvieron a la casa a cenar. ¡Se estaban quedando dormidos antes de terminar de comer!


Letsatsi le le latelang, rrabana a boela morago kwa toropong a ba tlogela le Nyar- Kanyada.

Al día siguiente, el padre de los niños se fue de vuelta a la ciudad y los dejó con Nyar-Kanyada.


Odongo le Apiyo ba ne ba thusa mmemogolo wa bone ka ditiro tsa mo gae. Ba ne ba ya go tsaya metsi le dikgong tse di gotsang. Ba ne ba phutha mae gotswa mo dikokong mme ba ya go sela merogo mo tshimong.

Odongo y Apiyo ayudaron a su abuela con las tareas del hogar. Fueron a buscar agua y leña. Recolectaron los huevos de las gallinas y recolectaron verduras de la huerta.


Nyar- Kanyada o ne a ruta ditlogolo tsa gagwe go dira ugali e e borethe go jela ka merogo e e apeilweng ka nama. O ne a ba ruta gore reise ya khokhonate e dirwa jang go jela ka tlhapi e e besitsweng.

Nyar-Kanyada le enseñó a sus nietos a hacer ugali para comer con estofado. Les enseñó a hacer arroz con coco para comerlo con pescado asado.


Moso mongwe, Odongo a tsaya dikgomo tsa ga mmemogolo wa gagwe go ya go hula. Di ne tsa tabogela mo polasing ya baagisanyi. Molemirui o ne a galefela Odongo. O ne a mo tshosetsa gore o tla tshegetsa dikgomo jaaka di jele merogo ya gagwe. Morago ga letsatsi le o, mosimane o ne a netefatsa gore dikgomo ga di tsene mo mathateng gape.

Una mañana, Odongo llevó a las vacas de su abuela a pastar. Pero las vacas entraron en la granja de un vecino. El vecino se enojó con Odongo. Lo amenazó con quedarse con las vacas por haberse comido sus cultivos. Después de ese día, Odongo se aseguró que las vacas no se volvieran a meter en problemas.


Ka letsatsi le lengwe bana ba ne ba ya kwa marekisetsong le Nyar-Nnyada. O na le lefelo le o rekisang merogo, sokore le molora teng. Apiyo o rata go bolelela bareki tlhwotlhwa ya dilwana. Odongo o ne a phuthela dilwana tse bareki ba di rekileng.

Otro día, los niños fueron al mercado con Nyar-Kanyada. Ella tenía un puesto para vender vegetales, azúcar y jabón. A Apiyo le gustaba decirle a los clientes cuánto costaban los productos. Odongo empacaba los productos para los clientes.


Kwa bofelong jwa letsatsi bane ba nwa tee ya chai mmogo. Ba thusa mmemogolo go bala madi a o a amogetseng.

Al final del día, tomaban té juntos. Le ayudaban a su abuela a contar cuánto dinero había ganado.


Mme mo nakong e khutshwane nako ya boikhutso e ne e fedile mme bana ba ne ba tshwanetse go boela kwa toropong. Nyar-Kanyada o ne a naya Odongo hutshe le Apiyo jase. O ne a ba phuthela dijo tsa loeto.

Pero las vacaciones se terminaron muy rápido y los niños tuvieron que regresar a la ciudad. Nyar-Kanyada le regaló una gorra a Odongo y un chaleco a Apiyo. Luego les empacó comida para su viaje de vuelta a casa.


E rile fa rrabone a tla go ba tsaya, ba ne ba sa batle go tsamaya. Bana ba ne ba rapela Nyar- Kanyada gore a tsamaye le bone kwa toropong. O ne a nyenya mme a re, “Ke tsofetse thata gore nka nna mo toropong. Ke tla lo leta gore lo tle kwa motseng wame gape.”

Cuando su padre vino a recogerlos, no querían irse. Los niños le suplicaron a Nyar-Kanyada que se fuera con ellos a la ciudad. Ella sonrió y les dijo: “Estoy muy vieja para la ciudad. Estaré esperándolos cuando vuelvan a mi aldea otra vez.”


Odongo le Apiyo ka bobedi ba mo tlamparela thata mme ba re a sale sentle.

Odongo y Apiyo le dieron un abrazo muy apretado y le dijeron adiós.


E rile fa Odongo le Apiyo ba boela kwa sekolong ba bolelela ditsala tsa bone ka ga botshelo mo motseng. Bangwe ba bana ba ne ba ikutlwa gore botshelo mo toropong bo siame. Ba bangwe ba ikutlwa gore motse o botoka. Mme se segolo thata mo go tsotlhe, mongwe le mongwe o ne a dumalana gore Odongo le Apiyo ba na le mmemogolo yo o siameng!

Cuando Odongo y Apiyo volvieron a la escuela, le hablaron a sus amigos acerca de la vida en la aldea. Algunos niños opinaron que la vida en la ciudad era buena. Otros opinaron que la aldea era mejor. ¡Pero lo más importante es que todos opinaron que Odongo y Apiyo tenían una abuela maravillosa!


Texto: Violet Otieno
Ilustraciones: Catherine Groenewald
Translated by: Domitilla Naledi Madi
Lengua: setsuana
Nivel: Nivel 4
Fuente: Holidays with grandmother del African Storybook
Licencia Creative Commons
Esta obra está bajo una Creative Commons Atribución 4.0 Internacional.
Opciones
Regresar a lista de cuentos Descargar PDF