Descargar PDF
Regresar a lista de cuentos

Omafudho kukuku De vacaciones con la abuela

Texto Violet Otieno

Ilustraciones Catherine Groenewald

Translated by Rachel Nandjembo

Lectura en voz alta Rachel Nandjembo

Lengua endonga

Nivel Nivel 4

Contar el cuento completo

Velocidad del audio

Reproducir automáticamente


Odongo naApiyo oya kala moshilando yo nahe. Oya li ya hala nokuhalelela efudho li thike. Hamolwaashoka owala kutya osikola oya li ya fudha, ihe unene omolwaashoka ohaa ka talela po yinakulu. Yinakulu okwa kala momukunda gwomakwatelo goohi ngoka gu li popepi netale enene.

Odongo y Apiyo vivían en la ciudad con su padre. Esperaban con ansias sus vacaciones. No sólo porque cerraban la escuela, sino porque iban a visitar a su abuela. Ella vivía en una aldea de pescadores cerca de un gran lago.


Odongo naApiyo oya li ya nyanyukwa, oshoka olya li ishewe ethimbo lyoku ka talela po yinakulu. Uusiku wa tetekela esiku lyokuya, oya longele oondjato dhawo noyi ilongekidhile olweendo olule okuya komukunda hoka ku na yinakulu. Oya li ya londokwa koomposi noya popi kombinga yefudho lyawo uusiku auhe.

Odongo y Apiyo estaban emocionados con la idea de visitar de nuevo a su abuela. La noche antes del viaje, empacaron sus cosas y dejaron todo listo para irse a la aldea. No pudieron dormir y se quedaron toda la noche hablando sobre sus vacaciones.


Ongula onene yesiku lya landula, oya londo moshihauto shahe ya ye koshilongo. Oye ende poondundu taa pitilile iinamwenyo nomapya omanene gotee. Oya yalula iinamwenyo e taa imbi omaimbilo.

Temprano a la mañana siguiente, salieron de viaje a la aldea en el auto de su padre. Pasaron por las montañas y vieron animales salvajes y plantaciones de té. Contaron autos y cantaron canciones.


Konima yethimbo aanona mbaka oya vulwa e taa kotha.

Al poco tiempo, se cansaron y se quedaron dormidos.


Odongo naApiyo oya pendulwa kuhe sho ya thiki komukunda. Oya adha omukulupe Nyar-Kanyada a kuutumba poshiyala kohi yomuti. Nyar-Kanyada ndyoka tali ti “okakadhona kaantu yaKanyada” melaka lyOshiluo. Okwa li omukulukadhi omwaanawa nomunankondo.

El padre despertó a Odongo y Apiyo cuando llegaron a la aldea. Se encontraron a su abuela, Nyar-Kanyada, descansando con una manta debajo de un árbol. Nyar-Kanyada significa “hija de la gente de Kanyada” en el idioma Luo. La abuela era una mujer fuerte y hermosa.


Nyar-Kanyada okwe ya hambelele e te ya ithana ya ye megumbo. Okwa li a nyanyukwa ta imbi ye ta tanta nondunda ayihe. Aatekulu oya li ya shambukwa moku mu pa omagano ngoka ye mu etele okuza koshilando. “Patulula omagano gandje tango,” Odongo ta ti. “Aawe ogandje tango!” Apiyo osho a ti.

Nyar-Kanyada les dio la bienvenida a su casa, bailando y cantando de alegría. Sus nietos estaban ansiosos por entregarle los regalos que le trajeron de la ciudad. “Abre mi regalo primero,” dijo Odongo. “¡No, mi regalo primero!” dijo Apiyo.


Konima sho a patulula omagano okwe ya pandula noku ya halela omayambeko pamuthigululwakalo gwawo.

Después de abrir los regalos, Nyar-Kanyada le dio la bendición tradicional a sus nietos.


Konima Odongo naApiyo oya yi pondje. Oya li taa tidha uumbilimbili nuudhila.

Después, Odongo y Apiyo salieron a jugar. Persiguieron mariposas y aves.


Oya londo komiti, e taa ishamine nomeya gometale.

Escalaron árboles y chapotearon en el lago.


Sho kwa luudha oya galukile megumbo ye ye kuulalelo. Manga inaa ya mana okulya oya gu ontundulu koomposi!

Cuando oscureció, volvieron a la casa a cenar. ¡Se estaban quedando dormidos antes de terminar de comer!


Esiku lya landula he okwa shuna koshilando e te ya thigi po nayinakulu Nyar-Kanyada.

Al día siguiente, el padre de los niños se fue de vuelta a la ciudad y los dejó con Nyar-Kanyada.


Odongo naApiyo oya kwatha yinakulu miilonga ayihe yomegumbo. Ohaa ka teka omeya noku ka tyaya iikuni. Ohaa gongele omayi koshikuku shoondjuhwa noku ka konga iikwamboga koshikunino.

Odongo y Apiyo ayudaron a su abuela con las tareas del hogar. Fueron a buscar agua y leña. Recolectaron los huevos de las gallinas y recolectaron verduras de la huerta.


Nyar-Kanyada okwa longo aatekulu okuteleka oshithima shokuliwa nomuhoka. Okwe ya longo wo nkene haku ningwa olwiishi lwomahuku goondunga dhokokonata ndoka halu liwa noohi dha yothwa.

Nyar-Kanyada le enseñó a sus nietos a hacer ugali para comer con estofado. Les enseñó a hacer arroz con coco para comerlo con pescado asado.


Ongula yesiku limwe Odongo okwa fala oongombe dhayinakulu dhi ka nape. Oongombe odha tondokele mepya lyamushiinda. Mushiinda okwa li a geela Odongo. Okwe ya lombwele kutya ngele itaa takamitha iimuna ote yi edhilile oshoka oya li po iikunwa ye. Okuza kesiku ndyoka Odongo okwa kambadhala kaa ethe we nando iimuna yi ye mepya opo kaa ye we muupyakadhi natango.

Una mañana, Odongo llevó a las vacas de su abuela a pastar. Pero las vacas entraron en la granja de un vecino. El vecino se enojó con Odongo. Lo amenazó con quedarse con las vacas por haberse comido sus cultivos. Después de ese día, Odongo se aseguró que las vacas no se volvieran a meter en problemas.


Esiku limwe aanona oya yi yi komalandithilo nayinakulu Nyar-Kanyada. Okwa li e na okatala ke ta landitha iikwamboga, osuuka nothewa. Apiyo okwa li a hokwa okulombwela aalandi oondando dhiilandithomwa. Odongo okwa li ta longele nawa iinima mbyoka ya landwa kaalandi.

Otro día, los niños fueron al mercado con Nyar-Kanyada. Ella tenía un puesto para vender vegetales, azúcar y jabón. A Apiyo le gustaba decirle a los clientes cuánto costaban los productos. Odongo empacaba los productos para los clientes.


Pehulilo lyesiku ayehe oya nu pamwe otee yoludhi lwoChai. Aanona oya kwatha yinakulu okuyalula iimaliwa mbyoka ya landitha.

Al final del día, tomaban té juntos. Le ayudaban a su abuela a contar cuánto dinero había ganado.


Mbalambala efudho olya pu ko naanona oya li ye na okushuna koshilando. Nyar-Kanyada okwa pe Odongo okakepi naApiyo okwa pewa ombindja. Okwe ya longelele wo iikulya mbyoka taa li mondjila.

Pero las vacaciones se terminaron muy rápido y los niños tuvieron que regresar a la ciudad. Nyar-Kanyada le regaló una gorra a Odongo y un chaleco a Apiyo. Luego les empacó comida para su viaje de vuelta a casa.


He sho e ya oku ya ila, kaya li ya hala okuya. Oya indile yinakulu Nyar-Kanyada a ye nayo koshilando. Yinakulu okwi imemeha e ta ti; “Ngame onda kulupa okukala natango ndi li moshilando. Otandi kala nde mu tegelela mpaka sho tamu ka galukila ishewe komukunda.”

Cuando su padre vino a recogerlos, no querían irse. Los niños le suplicaron a Nyar-Kanyada que se fuera con ellos a la ciudad. Ella sonrió y les dijo: “Estoy muy vieja para la ciudad. Estaré esperándolos cuando vuelvan a mi aldea otra vez.”


Odongo naApiyo oya papatele yinakulu ya dhiginina e taye mu laleke.

Odongo y Apiyo le dieron un abrazo muy apretado y le dijeron adiós.


Sho Odongo naApiyo ya shuna kosikola oya hokololele ookuume kawo onkalamwenyo yokomukunda. Aanona yamwe oya li yu uvite kutya anuwa onkalo yomoshilando oya li ombwanwa dhingi. Omanga yamwe ya li ye wete yokomukunda oyo ya li yi li hwepo. Ashike aanona ayehe oya li ya zimine kutya Odongo naApiyo oye na yinakulu omwaanawa nomukumithi!

Cuando Odongo y Apiyo volvieron a la escuela, le hablaron a sus amigos acerca de la vida en la aldea. Algunos niños opinaron que la vida en la ciudad era buena. Otros opinaron que la aldea era mejor. ¡Pero lo más importante es que todos opinaron que Odongo y Apiyo tenían una abuela maravillosa!


Texto: Violet Otieno
Ilustraciones: Catherine Groenewald
Translated by: Rachel Nandjembo
Lectura en voz alta: Rachel Nandjembo
Lengua: endonga
Nivel: Nivel 4
Fuente: Holidays with grandmother del African Storybook
Licencia Creative Commons
Esta obra está bajo una Creative Commons Atribución 4.0 Internacional.
Opciones
Regresar a lista de cuentos Descargar PDF