Descargar PDF
Regresar a lista de cuentos

Sankimab di ams La canción de Sakima

Texto Ursula Nafula

Ilustraciones Peris Wachuka

Translated by Ngeve Shangombe

Lengua khoekhoe

Nivel Nivel 3

Contar el cuento completo El audio no está disponible actualmente.


Sankimab ge ǁîb îra tsî haka kurixa ǃgâsas tsîn ǀkha ge ǁan hâ i. ǁÎn ge ǃkhū hâ aob ǃās ai gere hâ. ǁÎn di ǀgâ oms ge saogub ǃnâ mâ haidi ǀams ai ge mâ i.

Sakima vivía con sus padres y su hermana de cuatro años de edad. Vivían en el terreno de un hombre rico. Su choza de paja estaba al final de una fila de árboles.


Sankimab ge ǃnona kurixa a hîa ge ǀaesen tsî mûs ǁkhāsîba ge ǂoa ǃnâ. Sankimab ge māsa ge ūhâ i axaba.

Cuando Sakima tenía tres años de edad, se enfermó y perdió la vista. Sakima era un chico talentoso.


Sankimab ge ǂgui xūna gere dī nau ǃnâ î kurixa ǀgôan dī tamana. Aiǁgause, ǁîb ge kai hâ khoen ǃās di ǀkha ǂnû tsî ǂhâǂhâsa xūna gere ǃhoaǂam.

Sakima hacía muchas cosas que los otros chicos de seis años no podían hacer. Por ejemplo, podía sentarse con los miembros mayores de la aldea y discutir asuntos importantes.


Sankimab di îra ge ǃkhū hâ aob oms tawa gere sîsen. ǁÎra ge ǁgoaga furuse omsa xu gere ī tsî tsuxub ǃnâ ǀgui gere oaǀkhī. Sankimab ge ǁîb ǃgâsas ǀkha gere hâ.

Los padres de Sakima trabajaban en la casa del hombre rico. Salían a trabajar temprano en la mañana y volvían a casa tarde por la noche. Sakima se quedaba con su hermana pequeña.


Sankimab ge made ǁnaes xa ge ǃgâibahe i. ǀGui tsēs ge ǁîb mamasa ge dî bi, “Mâpats nē amde ra ǁkhāǁkhāsen, Sankima?”

A Sakima le encantaba cantar. Un día su madre le preguntó, “¿Dónde aprendes estas canciones, Sakima?”


Sankimab ge ge ǃeream, “Hās ǀguisa ra hî mama. Tita ge ti danas ǃnâ ra ǁnâu, tsî ta ge ra ǁnae.”

Sakima le respondió, “Simplemente llegan, madre. Las escucho en mi cabeza y después las canto.”


Sankimab ge ǁîb ǂkhari ǃgâsaba ǁnae as xa ge ǃgâibahe i,ǃgōsase, ǃās gere o. ǁÎb ǃgâsas ge ǁîba ǃgâibahe amsab gere ǁnae o gere ǀgausa gere ǃgâ. ǁÎs ge ǁkhoaxa ǀōba ǃoa gere ǂnā.

A Sakima le gustaba cantarle a su hermana pequeña, especialmente cuando ella tenía hambre. Su hermana le escuchaba cantar la canción favorita de Sakima. Y se relajaba bailando con su canción.


“ǁKhabats a ǁnae ǁkhā, Sankima,” ti’s ge ǁîb di ǃgâsasa gere ǀkhoma bi. Sankimab ge ǂansa ūǃoa tsî ǁkhawa gere ǁnae.

“¿Podrías cantarla una y otra vez, Sakima?”, le suplicaba su hermana. Sakima asentía y le cantaba una y otra vez.


ǀGui ǃoe ra ge ǁîb îra oms tawa a oaǀkhī, o ra ge ǁîra kaise ge ǃnōsa i. Sankimab ge ge ǂan i xū-i ǃgâi tama ǃkhaisa.

Una noche después del trabajo, sus padres volvieron muy callados. Sakima sabía que algo estaba mal.


“Tare-e a tsū, mama, dad?” tib ge Sankimaba ra dî. Sankimab ge ra ǁnâu ǃkhū hâ aob di ôab kā hâ ǃkhaisa. Aob ge kaise ǃoa hâ tsî ra ǀguritsâsen.

“¿Cuál es el problema, madre, padre?” Preguntó Sakima. Sakima se enteró que el hijo del hombre rico se había perdido. El hombre se sentía muy triste y solo.


“Tita ge ǁîba a ǁnae a ǁkhā. ǁÎb ge ǁkhaba a ǂkhî ǁkhā,” tib ge Sankimaba ǁîb îra ra mî a. Xawe ra ge ǁîb îra ǁnâu ǂgao tama. “ǁÎb ge kaise ǃkhū hâ. Sats ge ǂgī a as ǀguisa ī. Satsa ra ǂâi sa a di nî hui bi ti?”

“Yo puedo cantar para él. Quizá eso lo hará feliz,” le dijo Sakima a sus padres. Pero sus padres lo desestimaron. “Él es muy rico. Tú sólo eres un chico ciego. ¿Crees que tu canción lo va a ayudar?”


Xaweb ge Sankimaba ǀûsen tama hâ. ǁÎb ǃgâsas ge ra ǂkhâǃnâ bi. ǁÎS ge ra mî, “Sankimab amdi ge ǃâ ta ra o ra ǂkhîǂkhî te. ǁÎdi ge ǃkhū hâ aob tsîna nî ǂkhîǂkhî.”

Pero Sakima no se rindió. Su hermana pequeña lo apoyó. Le dijo: “Las canciones de Sakima me ayudan cuando tengo hambre. Van a tranquilizar al hombre rico también.”


Sao ra tsēb ge Sankimaba ǁîb di ǃgâsasa ra ǂgan îs ǃkhū hâ aob di oms ǁga ǃgû-ū bi.

Al día siguiente, Sakima le pidió a su hermana pequeña que lo llevara a la casa del hombre rico.


ǁÎb ge ǀgui kai mûǂuidaos ǃnāka mâ tsî ǁîb ǁKhoaxa amsa ra ǁnae tsoatsoa. ǁAeb ǀkhas ge ǃkhū hâ aob di danas ra kai mûǂuidaosa xu ra ǀhōǂuisen.

Se paró debajo de una gran ventana y empezó a cantar su canción favorita. Lentamente, el hombre rico comenzó a asomar su cabeza por la gran ventana.


Sîsenaon ge dī ra xūna ra ǀû. ǁÎn ge Sankimab di ǁKhoaxa amsa ra ǃgâ. Xaweb ge ǀgui aoba ra mî, “ǀGuis khami ī khoe-i tsîn ge ǀhonkhoeba go ǂkhîǂkhî ǁoa î. Nē ǂgī axaba ra ǂâi ǁîb xa nî ǂkhîǂkhîhe ti?”

Los trabajadores dejaron de hacer sus tareas. Escucharon la hermosa canción de Sakima. Pero un hombre dijo, “Nadie ha podido consolar al jefe. ¿Acaso este chico ciego cree que él puede consolarlo?”


Sankimab ge ǁîb amsa ǁnaetoa tsî ra dawasen îb oaga. Xaweb ge ǃkhū hâ aoba ǃkhoeǂoaxa tsî ra mî, “Toxopa ǁkhawa ǁnae re.”

Sakima terminó de cantar y se dio vuelta para irse. Pero el hombre rico salió de prisa y dijo: “Por favor canta de nuevo.”


ǁKhā ǁaeb ai kha ge ǀgam aokha tani-ūdab ai ǁgoe khoe-e tani hâse ra ǀkhī. ǁÎkha ge ǃkhū hâ aob di ôaba ǂnautsûtsûsase daob xōǀkhā ge hō.

En ese mismo momento, llegaron dos hombres que llevaban a alguien en una camilla. Habían encontrado al hijo del hombre rico apaleado y tirado a un lado del camino.


ǃKhū hâ aob ge kaise ge ǂkhî ôadabab ge mû o. ǁÎb ge Sankimaba ǂkhîǂkhîhes ǃaroma ge mātawa-am. ǁÎb ge ôasab tsî Sankimab hâkha ǀaeǁgâub ǁga ge ī-ū, îb Sankimaba ǁîb mûde ǀaeǃkhōhe tsî mûs ǁkhāsîba hō-oa.

El hombre rico estaba muy feliz de ver a su hijo otra vez. Y le dio una recompensa a Sakima por consolarlo. Llevó a su hijo y a Sakima al hospital para que Sakima pudiera recuperar la vista.


Texto: Ursula Nafula
Ilustraciones: Peris Wachuka
Translated by: Ngeve Shangombe
Lengua: khoekhoe
Nivel: Nivel 3
Fuente: Sakima's song del African Storybook
Licencia Creative Commons
Esta obra está bajo una Creative Commons Atribución 4.0 Internacional.
Opciones
Regresar a lista de cuentos Descargar PDF