Descargar PDF
Regresar a lista de cuentos

Ingokho ni Ikhosi La Gallina y el Águila

Texto Ann Nduku

Ilustraciones Wiehan de Jager

Translated by Milton Eridad Shissa

Lengua masaba

Nivel Nivel 3

Contar el cuento completo El audio no está disponible actualmente.


Aabawo khaalekho, ingokho ni ikhosi baamenyatsaka atweela mu lukoosi, ni binywiinywi bibiindi. Buli shiindu baashikholatsakila atweela.

Hace mucho tiempo, la Gallina y el Águila eran amigos. Vivían en paz con todas las otras aves. Ninguna de ellas podía volar.


Shifukhu shitweela, akwawo intsala khu shibala. Ikhosi yaakyeenda yaatsya i aleeyi naabi khuusakhayo biilyo. Yaakobolayo ingo nga yaaluwile naabi. Yeelomela inyene iri, “Yaakhiile khuubawo isaambo inyaangu iye khuukyeenda!”

Un día, la hambruna llegó y el Águila tuvo que caminar muy lejos en búsqueda de comida. Regresó muy cansada. “¡Tiene que haber una forma más fácil de viajar!” dijo el Águila.


Nga baamalile khuukona buulayi mu shilo, Ingokho yareera shishambaaso she kamakyesi. Kila irakikha khuubusaka kamooya ke binywiinywi byashaabwe bibyafwa khaale. Yaaloma iri, “Khakhubinabile khu ngaaki khwe kamooya keefwe kano. Manya isho kane shikhwaanguyisile khuukyeenda khweefwe.

Luego de un sueño reparador, la Gallina tuvo una idea brillante. Empezó a recoger las plumas que sus amigas aves soltaban. “Cosamos las plumas por encima de las nuestras”, dijo. “Quizás así sea más fácil viajar.”


Khu shaalo isho, Ikhosi yonyene niyo uyabakho ni mpiso, kila niyo inyoowa khukhwiinabilakho. Lubaluba yaapamburukha yaatsya, nga iraambisa tsindaha tsine, yaalekha ingokho nga ishiili aasi iyo. Lwanyumakho ingokho yaaluwa khuunaba. Iryo yaabiikha impiso khu kabada, yaatsya mwifuumbilo khuuteekhelakho babaana baayo biilyo.

El Águila era la única que tenía una aguja en la aldea, así que ella empezó a coser primero. Se hizo un par de alas muy lindas y voló mucho más alto que la Gallina. La Gallina se consiguió la aguja para empezar a coser sus alas, pero se cansó antes de terminarlas. Dejó la aguja encima del armario y se fue a preparar algo de comida para sus hijos.


Ne binywiinywi bibiramile byaaba byaboone Ikhosi nga ipamburukha itsya. Kila biloomba ingokho khuubiwakho impiso nabyo binabe tsindaha. Mu mbuka ifwiiti iri binywiinywi byaaba biikali naabi bibipamburukhila mu ngaaki.

Pero las otras aves habían visto al Águila irse volando lejos, así que le pidieron a la Gallina que les prestara la aguja para hacerse alas también. Y pronto, el cielo estaba cubierto de muchas aves volando.


Ne khanywiinywi khakhaakamayo ni khaakobosa impiso, Ingokho siyabawo ta. Kila bubwaana bwe ngokho busuta impiso tsana iyo bwaatsya bwenyayisa. Ne ni bwaba bwaluyile khukhwiinyaha, bwalekha impiso tsana mu muyekhe.

Cuando la última ave fue a entregar la aguja prestada, la Gallina no estaba en casa. Así que los hijos de la Gallina tomaron la aguja para jugar con ella. Cuando se cansaron de jugar, dejaron la aguja en la tierra.


Ne lwanyumakho khu nyaanga tse angoloobe, ikhosi yaakobola. Yaaloomba iri bamukobosele impiso anabe kamooya kakatendemeele nga ni yaba ipamburukha. Ingokho yaatsya yaalola khu kabada. Yaatsya mwifumbilo. Yaatsya yaalola khu lwaanyi. Ne yaalekha khunyoola impiso ta.

Más tarde, el Águila volvió. Pidió la aguja para coser algunas plumas que se le habían caído durante su viaje. La Gallina fue a buscarla en el armario y no estaba. Buscó en la cocina y en el patio, pero la aguja no aparecía. No estaba en ningún lugar.


Kila ingokho iloomba Ikhosi iri, “N’umbekho busa shifukhu shiindi shitweela. Nio lwanyuma kane unyalise khuunaba tsindaha tsoowo utsye usakhe bya khulya.” Ikhosi nayo yeelamo ari, “Shifukhu shiindi shitweela shonyene! Ne nga waakhunyoola impiso ta, kane umbekho mutweela khu baana boowo, khuuwaanda impiso iyo.”

“Sólo dame un día para encontrar la aguja,” la Gallina le rogó al Águila. “Para que puedas arreglar tus alas y volar en búsqueda de comida.” “Un solo día,” dijo el Águila. “Si no encuentras la aguja en un día, tendrás que regalarme uno de tus pollitos como pago.”


Ikhosi ni yakobola khu shifukhu shisheelakho, yaanyoola nga ingokho ili khuutakhulaka mu muyekhe, ne nga mbaawo impiso ta. Kila ikhosi yiwuta aasi kumuluundi mutweela, yaawutula khanywiinywi khatweela yaapamburukha yaatsya.

Cuando el Águila regresó al día siguiente, vio que la Gallina estaba arañando la tierra, pero la aguja no estaba. Así que el Águila voló muy rápido hacia dónde estaban los pollitos, agarró a uno de ellos y se lo llevó lejos. Después de eso, el Águila siempre encontraba a la Gallina arañando la tierra con sus patas para encontrar la aguja.


Khukhwaamila abweenewo, buli isi ikhosi ibonekhela inyoola nga ingokho ishitakhulaka mu muyekhe, khuuweentsa impiso yabeene. Buli isi shishiniini she ikhosi shibonekhelakho busa shiri aasi khu shibala, ingokho ireewula bubwaana bwayo iri, “Rura khu lwaanyi, mutime mutsye mwiibise.” Nabwo bweelamo buri, “Nafwe sikhuli basilu ta, kane khutime khutsye khwiibise.”

Y cuando aparece la sombra de las alas del Águila en la tierra, la Gallina les ordena a sus pollitos: “Aléjense del suelo seco y descubierto.” Y ellos le contestan: “No somos tontos, saldremos corriendo.”


Texto: Ann Nduku
Ilustraciones: Wiehan de Jager
Translated by: Milton Eridad Shissa
Lengua: masaba
Nivel: Nivel 3
Fuente: Hen and Eagle del African Storybook
Licencia Creative Commons
Esta obra está bajo una Creative Commons Atribución 3.0 Internacional.
Opciones
Regresar a lista de cuentos Descargar PDF