Aabawo khaale ni khaale naabi,
babaandu abe
baakhumanyakho shishiindu
shoosi ta. Sibaamanya
khuubyaala byakhulya ta,
namwe khuunaba tsingubo ta,
namwe khuubasa bibyuuma ta.
Ne wele waabwe Khabuumbi
uwamenyatsaka mu ngaaki
mwikulu aaba ni kamakesi koosi
ke shibala. Abe waakabiikha
buulayi mu nyuungu.
Hace mucho, mucho tiempo la gente no sabía nada. No sabían cómo cultivar, o cómo tejer tela, o cómo hacer herramientas de hierro. El dios Nyame arriba en el cielo tenía toda la sabiduría del mundo. La mantenía guardada en una vasija de barro.
Shifukhu shitweela, Khabuumbi
waakhalawo khuuwa Manaasi
inyuungu iyo iye kamakesi. Buli
esi Manaasi ekheengela mu
nyuungu umwo, eyikatsakayo
shishiindu shiyaakha. Isho
shaamwikhoyesatsaka naabi
Un día, Nyame decidió darle la vasija de sabiduría a Anansi. Cada vez que Anansi se asomaba y miraba dentro de la vasija de barro, aprendía algo nuevo. ¡Qué impresionante!
Lwe kumuluungo, Manaasi
wambaasa ari, “Kane imbiikhe
inyuungu yino buulayi imisya
we kusaala kuleeyi. Kane shino
shiinyalisise ise khuukimalila
senyene.
Manaasi waaborora luwuutsi
luleeyi, waalubowelela khu
nyuungu, lwanyuma waakibowa
khu nda yeewe.
Aryo waarakikha khuuniina khu
kusaala. Ne sishaba shaangu
khuuniina nga waasutile
inyuungu ta, lwekhuuba yaba
imukuunyaka khu meesikamo
keewe buli nyaanga.
El codicioso Anansi pensó, “voy a guardar la vasija en la copa de un árbol muy alto. ¡Y será sólo mía!” Hiló un hilo largo, envolvió con él la vasija de barro, y lo ató a su cintura. Empezó a trepar el árbol. Pero se le hacía muy difícil trepar el árbol con la vasija constantemente pegándole en las rodillas.
Bino byoosi byakholekha nga
umwaana wa Manasi
umukyeekhe, uwaba
weemikhile mwisiina mwe
kusaala, waaloleleele.Kila aloma
paapawe ari, “Sishaandibeele
shaangu khuuniina nga
waabowele inyuungu iyo khu
mukoongo, mu shifwo she
nda?”
Manaasi waakhakakho
waabowa inyuungu iyetsula
kamakyesi khu mukoongo, ni
abweenewo waashinyoola nga
shaangu naabi khuuniina.
Mientras tanto, el hijo pequeño de Anansi lo miraba desde abajo y le dijo, “¿No sería más fácil trepar si te ataras la vasija a tu espalda?” Anansi ató la vasija llena de sabiduría a su espalda y, efectivamente, fue mucho más fácil.
Lubaluba, waatabula imisya we
kusaala.
Ne waasilamo wambaasa ari,
“Iseese niye uwaandibeele ni
kamakesi koosi, ne bona ari
umwaana wase wafuurire ise
kamakyesi!”
Manaasi lirima lyamuwaamba
lwashino, waabukula inyuungu
iyaba ili imisya we kusaala
waakitsukutsa aasi.
En un instante logró llegar a la copa del árbol. Pero entonces se detuvo a pensar: “Se supone que yo soy quien tiene toda la sabiduría, ¡pero mi hijo fue más listo que yo!” Anansi se enojó tanto que lanzó la vasija desde lo alto del árbol.
Inyuungu iyo yekhupa aasi
yaabulyungukhaka. Kamakesi
iko kaasalanila kekyela ka buli
muundu khuufunakho.
Shino nisho shishamilamo
babaandu khukhwiiyika
khuulima, khuunaba tsingubo,
ni khuubasa bibyuuma, atweela
ni bibiindu bibiindi byoosi
byeesi babaandu bakhola.
Quedó hecha pedazos en el suelo. La sabiduría quedó libre y disponible para todos. Y así fue cómo la gente supo cultivar, tejer, hacer herramientas de hierro, y muchas otras cosas más.