Descargar PDF
Regresar a lista de cuentos

Kasumbi na Kambembi La Gallina y el Águila

Texto Ann Nduku

Ilustraciones Wiehan de Jager

Translated by Oscar Zangata

Lengua lunda

Nivel Nivel 3

Contar el cuento completo El audio no está disponible actualmente.


Mafuku amunyima Kasumbi na kambembi edin’ga mabwambu. Ashakamini mukuwunda natuzhili akwawu. Hikwedinga wadi’nga nakutukaku.

Hace mucho tiempo, la Gallina y el Águila eran amigos. Vivían en paz con todas las otras aves. Ninguna de ellas podía volar.


Ifuku dimu kwadin’ga nzala yakapweli mwilun’ga. Kambembi wendeli ilun’ga dadilehi nakuwana yakuda. Wafuntili wakuzeya nankashi. “Kwatela kwikala nzhila ya swayi mukwenda” nindi kambembi.

Un día, la hambruna llegó y el Águila tuvo que caminar muy lejos en búsqueda de comida. Regresó muy cansada. “¡Tiene que haber una forma más fácil de viajar!” dijo el Águila.


Hakufuma nakukama chachiwahi, kasumbi wadin’ga nakuzhina chachiwahi. Watachikili kusendazhola mavuzhi kudi akwawu achen’gi. “Twatuyiton’gi hewulu damavuzhi etu,” wahosheli. Hamu ochu chikutukwasha kwenda.

Luego de un sueño reparador, la Gallina tuvo una idea brillante. Empezó a recoger las plumas que sus amigas aves soltaban. “Cosamos las plumas por encima de las nuestras”, dijo. “Quizás así sea más fácil viajar.”


Kambembi diyi hohu wadin’ga hohu na ndon’gu mumukali kankayindi dichi watachikili kuton’ga yena. Waton’geli zhi mbandu zhazhiwahi zhayomweni nakutuka hewulu dakasumbi. Kasumbi walombeliku ndon’gu ila’nga wazeyeli kutin’ga. Washiyili ndon’gu ha kabati nakuya nakutelekela yakuda anyanind.

El Águila era la única que tenía una aguja en la aldea, así que ella empezó a coser primero. Se hizo un par de alas muy lindas y voló mucho más alto que la Gallina. La Gallina se consiguió la aguja para empezar a coser sus alas, pero se cansó antes de terminarlas. Dejó la aguja encima del armario y se fue a preparar algo de comida para sus hijos.


Ilan’ga atuzhila makwawu amweni kambembi nakutuka. Alombeli kasumbi ndon’gu kulonda atonì imbandu zhawu. Chantesha hohu, tuzhila amavulu atachikili kutuka mumawulu.

Pero las otras aves habían visto al Águila irse volando lejos, así que le pidieron a la Gallina que les prestara la aguja para hacerse alas también. Y pronto, el cielo estaba cubierto de muchas aves volando.


Kazhila wakukumishilaku chafuntishiliyi yina ndo’nu, kasumbi hedi’nga kokuku. Dichi anyana atachikili kuhemesha yina ndon’gu. Amanishili kuyihemesha, ashiyili ndon’gu mumaseki.

Cuando la última ave fue a entregar la aguja prestada, la Gallina no estaba en casa. Así que los hijos de la Gallina tomaron la aguja para jugar con ella. Cuando se cansaron de jugar, dejaron la aguja en la tierra.


Melela efuku denadina, kambembi wafuntili chen’ga. Walombeli ndon’gu kulonda awayishi mavuzhi asenkenyeli mukutuka kwindi. Kasumbi watalili ha kabodi. Watalili nimwakutelekela. Watalili hanzhi. Ilan’ga ndo’gu yadin’ga kosi.

Más tarde, el Águila volvió. Pidió la aguja para coser algunas plumas que se le habían caído durante su viaje. La Gallina fue a buscarla en el armario y no estaba. Buscó en la cocina y en el patio, pero la aguja no aparecía. No estaba en ningún lugar.


“Nyikanku hohu ifuku dimu,” walembeli kudi kambembi. “Kulonda wuwayishi imbandu zheyi wutuki nakuken’ga yakuda chengi’. Ifuku dimu hohu,” nindi kambembi. “Neyi wukuyiwana wanyi ndon’gu, wukunyinka mwaneyi asinsilimu.”

“Sólo dame un día para encontrar la aguja,” la Gallina le rogó al Águila. “Para que puedas arreglar tus alas y volar en búsqueda de comida.” “Un solo día,” dijo el Águila. “Si no encuentras la aguja en un día, tendrás que regalarme uno de tus pollitos como pago.”


Chafuntiliyi kambembiifuku damuchiyedi, waweni kasumbi nakusanda mumaseki. Dich kambembi watukili hamaseki nakuhitula mwana kakasumbi. Watukili nindi mwiwulu. Kufuma henohu, neyi kambembi namwekani wawanan’ga kasumbi nakukengà nakusandasanda mumaseki ndon’gu.

Cuando el Águila regresó al día siguiente, vio que la Gallina estaba arañando la tierra, pero la aguja no estaba. Así que el Águila voló muy rápido hacia dónde estaban los pollitos, agarró a uno de ellos y se lo llevó lejos. Después de eso, el Águila siempre encontraba a la Gallina arañando la tierra con sus patas para encontrar la aguja.


Neyi mwevulu wa kambembi wanamwekani hamaseki, kasumbi waswekan’ga anyanindi. “Fumenu hatoka hahomu” wena akulan’ga nawu, “Tudi asupaku, tukutemuka.

Y cuando aparece la sombra de las alas del Águila en la tierra, la Gallina les ordena a sus pollitos: “Aléjense del suelo seco y descubierto.” Y ellos le contestan: “No somos tontos, saldremos corriendo.”


Texto: Ann Nduku
Ilustraciones: Wiehan de Jager
Translated by: Oscar Zangata
Lengua: lunda
Nivel: Nivel 3
Fuente: Hen and Eagle del African Storybook
Licencia Creative Commons
Esta obra está bajo una Creative Commons Atribución 3.0 Internacional.
Opciones
Regresar a lista de cuentos Descargar PDF