Descargar PDF
Regresar a lista de cuentos

Nasikuku ni Mbande La Gallina y el Águila

Texto Ann Nduku

Ilustraciones Wiehan de Jager

Translated by Christabel Songiso, Akombelwa Muyangana

Lengua lozi (Zambia)

Nivel Nivel 3

Contar el cuento completo El audio no está disponible actualmente.


Kanako yen’wi, Nasikuku ni Mbande neeli balikani. Nebapila mwa kozo ni linyunywani zeñwi kaufela. Nekusina yene kona kufufa.

Hace mucho tiempo, la Gallina y el Águila eran amigos. Vivían en paz con todas las otras aves. Ninguna de ellas podía volar.


Zazi leliñwi, nekunani lukupwe mwa naha. Mbande neinani kuya kwahule-hule kuli iyobata lico. Neikutile inge ikatezi hahulu. “Kuswanela kuba ni mukwa obunolo wa kuzamaya!” Mbande yabulela.

Un día, la hambruna llegó y el Águila tuvo que caminar muy lejos en búsqueda de comida. Regresó muy cansada. “¡Tiene que haber una forma más fácil de viajar!” dijo el Águila.


Kasamulaho a busihu bwakulobala hande, Nasikuku yaba ni muhupulo womunde hahulu. Yakala kunopa-nopa mafufa anawile a linyunywani zeñwi kaufela. “Alualukeleni fa halimu a mafufa aluna,” yabulela. “Mwendi lukakona kuzamaya kabunolo.”

Luego de un sueño reparador, la Gallina tuvo una idea brillante. Empezó a recoger las plumas que sus amigas aves soltaban. “Cosamos las plumas por encima de las nuestras”, dijo. “Quizás así sea más fácil viajar.”


Mbande neeli yona feela inosi yeneinani ndonga mwa hae, kona kuli yakalisa kuluka. Neitukezi mafufa amabeli amande hahulu mi ya kwanisa kufufa fahalimu a Nasikuku. Nasikuku yakalima ndonga kono hanyinyani feela yakatala kuluka. Yasiya ndonga fahalimu a kabati ni kuya mwa liapehelo kuyo apehela bana bayona lico.

El Águila era la única que tenía una aguja en la aldea, así que ella empezó a coser primero. Se hizo un par de alas muy lindas y voló mucho más alto que la Gallina. La Gallina se consiguió la aguja para empezar a coser sus alas, pero se cansó antes de terminarlas. Dejó la aguja encima del armario y se fue a preparar algo de comida para sus hijos.


Kono linyunywani zeñwi neliboni Mbande haifufa. Selikupa Nasikuku kulikalima ndonga kuli liitukele mafufa azona. Onafo, sekuba ni linyunywani zene fufa-fufa mwa mbyumbyulu kaufela.

Pero las otras aves habían visto al Águila irse volando lejos, así que le pidieron a la Gallina que les prestara la aguja para hacerse alas también. Y pronto, el cielo estaba cubierto de muchas aves volando.


Nyunywani ya mafelelezo aneikutisa ndonga, Nasikuku nasiyo. Cwale bana bahae bashimba ndonga nikukala kubapala niyona. Hase bakatezi kubapala, basiya ndonga mwa mubu.

Cuando la última ave fue a entregar la aguja prestada, la Gallina no estaba en casa. Así que los hijos de la Gallina tomaron la aguja para jugar con ella. Cuando se cansaron de jugar, dejaron la aguja en la tierra.


Musihali o, Mbande aikutile, yakupa kwa ndonga kuli ilukisa mafufa ayona hanasinyehezi mwa musipili. Nasikuku yabata fa kabati. Yabata mwa liapehelo mane ni mwa lapa. Kono ndonga neisika fumaneha.

Más tarde, el Águila volvió. Pidió la aguja para coser algunas plumas que se le habían caído durante su viaje. La Gallina fue a buscarla en el armario y no estaba. Buscó en la cocina y en el patio, pero la aguja no aparecía. No estaba en ningún lugar.


“Unife feela lizazi liliñwi,” Nasikuku yakupa Mbande. “Mi ukakona kulukisa mafufa ahao ni kufufa kuyonga lico hape.” “Lizazi hape liliñwi,” Mbande yabulela. “Haiba hauna kuifumana ndonga, ukanifa kaciyociyo kalikañwi fa tuchiyochiyo twahao kuli ibe yona tifo.”

“Sólo dame un día para encontrar la aguja,” la Gallina le rogó al Águila. “Para que puedas arreglar tus alas y volar en búsqueda de comida.” “Un solo día,” dijo el Águila. “Si no encuentras la aguja en un día, tendrás que regalarme uno de tus pollitos como pago.”


Mbande haiyotaha lizazi lelitatama, ya fumana Nasikuku inge ifata mwa mubu, kono nekusina ndonga. Cwale Mbande yafufa kabubebe kutaha fafasi niku pamula kaciyociyo kalikañwi ni kuya nikona. Kuzwelela foo, nako kaufela Mbande isabonahala feela, ifumananga Nasikuku inge afata-fata mwa mubu kubata ndonga.

Cuando el Águila regresó al día siguiente, vio que la Gallina estaba arañando la tierra, pero la aguja no estaba. Así que el Águila voló muy rápido hacia dónde estaban los pollitos, agarró a uno de ellos y se lo llevó lejos. Después de eso, el Águila siempre encontraba a la Gallina arañando la tierra con sus patas para encontrar la aguja.


Muluti wa Mbande usabonahala feela fafasi, Nasikuku ulemusa tuciyociyo twahae. “Hamuzwe mwa patelo mokusina sesiñwi,” mi twa alaba: “Hauliyanganu. Lyuka mata.”

Y cuando aparece la sombra de las alas del Águila en la tierra, la Gallina les ordena a sus pollitos: “Aléjense del suelo seco y descubierto.” Y ellos le contestan: “No somos tontos, saldremos corriendo.”


Texto: Ann Nduku
Ilustraciones: Wiehan de Jager
Translated by: Christabel Songiso, Akombelwa Muyangana
Lengua: lozi (Zambia)
Nivel: Nivel 3
Fuente: Hen and Eagle del African Storybook
Licencia Creative Commons
Esta obra está bajo una Creative Commons Atribución 3.0 Internacional.
Opciones
Regresar a lista de cuentos Descargar PDF