Descargar PDF
Regresar a lista de cuentos

Kyaje ne Mpungu La Gallina y el Águila

Texto Ann Nduku

Ilustraciones Wiehan de Jager

Translated by Mwitila Ntabo

Lengua kaonde

Nivel Nivel 3

Contar el cuento completo El audio no está disponible actualmente.


Kala kene, kyaje ne mpungu besampile bumbai. Baikalanga bulongo na bakwabo bañonyi. Kafwako wakonsheshenga kutumbukane.

Hace mucho tiempo, la Gallina y el Águila eran amigos. Vivían en paz con todas las otras aves. Ninguna de ellas podía volar.


Mwaka umo, mu kyalo mwajinga nzala. Mpungu wayile kwalepa bingi nakukeba byakuja. Nanchi wakokele bingi pa kimye kyoabwelelenga. Mpungu walanguiukile mba, “Kwakonsha kwikalapo jishinda jimo japeela kwendelamo!”

Un día, la hambruna llegó y el Águila tuvo que caminar muy lejos en búsqueda de comida. Regresó muy cansada. “¡Tiene que haber una forma más fácil de viajar!” dijo el Águila.


Panyuma yakulaala bulongo bufuku, Kyaje walangulukilepo maana awawama. Watendekele kutolaula mayona onse abakwabo bañonyi. Kyaje waambile amba, “Iyai twiasonene peulu yamayona etu, kampepo kwenda kusa kwitupelelako.”

Luego de un sueño reparador, la Gallina tuvo una idea brillante. Empezó a recoger las plumas que sus amigas aves soltaban. “Cosamos las plumas por encima de las nuestras”, dijo. “Quizás así sea más fácil viajar.”


Mumuzhi yensetu, Mpungu yewajingatu nanguya kabiji yewatendekejilepo ne kusona. Wilengejile mwine byapi byawama kabiji watumbukile peulu pene. Kyaje walombeleko nguya bino waumvwine kukooka kusona. Nanchi wikilekele kusona watuula ne nguya pakabachi waya mukibamba mwakuteekela nakuteeka byakuja bya baana banji.

El Águila era la única que tenía una aguja en la aldea, así que ella empezó a coser primero. Se hizo un par de alas muy lindas y voló mucho más alto que la Gallina. La Gallina se consiguió la aguja para empezar a coser sus alas, pero se cansó antes de terminarlas. Dejó la aguja encima del armario y se fue a preparar algo de comida para sus hijos.


Bino bañonyi bakwabo bamwene Mpungu saka abena kutumbuka kuya kwalepa. Ponkapo bañonyi bakwabo balombele nguya kwi Kyaje amba nabo bengijisheko kusonenako bwapi byabo. Ponkapo bañonyi baavula batumbukilengatu konse-konse.

Pero las otras aves habían visto al Águila irse volando lejos, así que le pidieron a la Gallina que les prestara la aguja para hacerse alas también. Y pronto, el cielo estaba cubierto de muchas aves volando.


Kimye ñonyi wapeleleko kusona poabwezhezhe nguya, Kyaje kechi wajingapo ne. Nanchi baana bakwa Kyaje batendekele kukaisha nguya. Byobakookele nakukaya bashile aya nguya mubusenga.

Cuando la última ave fue a entregar la aguja prestada, la Gallina no estaba en casa. Así que los hijos de la Gallina tomaron la aguja para jugar con ella. Cuando se cansaron de jugar, dejaron la aguja en la tierra.


Jonkaja juuba mabanga, Mpungu wabwelele. Walombele nguya amba asoneneko mayona akasulukile pa kimye kyoajinga palwendo. Kyaje watajile mu kabachi. Kabiji wakebele ne mukinzanza. Wakeba ne lubanza yense. Bino nguya kechi yamwekele ne.

Más tarde, el Águila volvió. Pidió la aguja para coser algunas plumas que se le habían caído durante su viaje. La Gallina fue a buscarla en el armario y no estaba. Buscó en la cocina y en el patio, pero la aguja no aparecía. No estaba en ningún lugar.


Kyaje wabujile Mpungu amba, “Mpepotu juuba jimo napopwela, apa bino ukawamishe byapi kabiji ukaye ne nakukeba byakuja jikwabo.” “Juubatu jimo,” Mpungu wamwambile Kyaje jikwabo amba, “Inge ukakankalwe kwiimona nguya, nanchi ukampapo mwanobe umo nkaje.”

“Sólo dame un día para encontrar la aguja,” la Gallina le rogó al Águila. “Para que puedas arreglar tus alas y volar en búsqueda de comida.” “Un solo día,” dijo el Águila. “Si no encuentras la aguja en un día, tendrás que regalarme uno de tus pollitos como pago.”


Bino Mpungu byoabwelele juuba jalondejilepo, wataine Kyaje ubena kupalaya mubusenga kabiji kechi wiimwene nguya ne. Ponkapo Mpungu wasumukile munshi bukiji-bukiji kabiji wakwachilepo nemwana wakwa Kyaje umo. Mpungu wasendele mwana. Kufuma pakyonka kya kimye Mpungu, umona Kyaje saka abena kusalaya nakukeba nguya mubusenga.

Cuando el Águila regresó al día siguiente, vio que la Gallina estaba arañando la tierra, pero la aguja no estaba. Así que el Águila voló muy rápido hacia dónde estaban los pollitos, agarró a uno de ellos y se lo llevó lejos. Después de eso, el Águila siempre encontraba a la Gallina arañando la tierra con sus patas para encontrar la aguja.


Nanchi Kyaje inge wamona mayona alakasha Mpungu panshi, ujimuna baana banji. “Kyaje ubuula baana banji kufumapo pampunzha pabula bichi.” Baana banji bamumvwina: Kabiji baana banji bamba amba, “Kechi twibileya ne, tusakunyema.”

Y cuando aparece la sombra de las alas del Águila en la tierra, la Gallina les ordena a sus pollitos: “Aléjense del suelo seco y descubierto.” Y ellos le contestan: “No somos tontos, saldremos corriendo.”


Texto: Ann Nduku
Ilustraciones: Wiehan de Jager
Translated by: Mwitila Ntabo
Lengua: kaonde
Nivel: Nivel 3
Fuente: Hen and Eagle del African Storybook
Licencia Creative Commons
Esta obra está bajo una Creative Commons Atribución 3.0 Internacional.
Opciones
Regresar a lista de cuentos Descargar PDF