Descargar PDF
Regresar a lista de cuentos

Eimbilo laSakima La canción de Sakima

Texto Ursula Nafula

Ilustraciones Peris Wachuka

Translated by Fritz David

Lengua kuanyama

Nivel Nivel 3

Contar el cuento completo El audio no está disponible actualmente.


Sakima okwa kala novakulunhu vaye osho yo okamwainakadona ka li ke na omido nhee. Ova kala monhele yomukengeli umwe. Onduda yavo ya uvilikwa nomwiidi oya li kexulilo lomukweyo womiti.

Sakima vivía con sus padres y su hermana de cuatro años de edad. Vivían en el terreno de un hombre rico. Su choza de paja estaba al final de una fila de árboles.


Pefimbo Sakima a li e na omido nhatu, okwa kwatelwe kouvela ndele ta kanifa omesho. Sakima okwa li okamati ke na omaano.

Cuando Sakima tenía tres años de edad, se enfermó y perdió la vista. Sakima era un chico talentoso.


Sakima eshi a wanifa omido hamano,okwa ninga oinima ihapu oyo ihai dulu okuningwa koumati vakwao vepupi laye. Oshihopaenenwa, Okwa li ha dulu okukala omutumba novakulunhu momukunda ndele tava kundufana oinima ya fimana.

Sakima hacía muchas cosas que los otros chicos de seis años no podían hacer. Por ejemplo, podía sentarse con los miembros mayores de la aldea y discutir asuntos importantes.


Ovakulunhu vaSakima okwa li hava longo meumbo lomulumenhu woshipuna. Ohava penduka mo ongula inene vo tava aluka konguloshi kwa toka lela. Sakima okwa li ha fyaala po nokamwainakadona.

Los padres de Sakima trabajaban en la casa del hombre rico. Salían a trabajar temprano en la mañana y volvían a casa tarde por la noche. Sakima se quedaba con su hermana pequeña.


Sakima okwa li e hole okwiimba omaimbilo. Efiku limwe ina okwe mu pula, “Omaimbilo oo owe e lihonga peni, Sakima?”

A Sakima le encantaba cantar. Un día su madre le preguntó, “¿Dónde aprendes estas canciones, Sakima?”


“Oha e lieta ashike meme. Ohandi a udu ashike momutwe wange ame handi hovele oku a imba.”Sakima ta nyamukula,

Sakima le respondió, “Simplemente llegan, madre. Las escucho en mi cabeza y después las canto.”


Sakima okwa li e hole okwiimbila po okamwainakadona, unene tuu ngeenge ka fya ondjala. Okamwainakadona ohaka kala ke mu pwilikina eshi ta imbi omaimbilo oo a li e hole. Oha ke linyenge mo taka shikula omutono weimbilo.

A Sakima le gustaba cantarle a su hermana pequeña, especialmente cuando ella tenía hambre. Su hermana le escuchaba cantar la canción favorita de Sakima. Y se relajaba bailando con su canción.


“Imba po vali natango imba po vali, Sakima,” Okamwainakadona osho haka kala noku mu indila. Sakima oha dimine ye ta imbi ta endulula mo oikando noikando.

“¿Podrías cantarla una y otra vez, Sakima?”, le suplicaba su hermana. Sakima asentía y le cantaba una y otra vez.


Onguloshi imwe manga ovakulunhu vali mondjila yokushuna keumbo, ova li va mwena. Sakima okwa li a dididlika kutya pe na sha shimwe sha puka.

Una noche después del trabajo, sus padres volvieron muy callados. Sakima sabía que algo estaba mal.


“Oshike shapuka meme, tate?” Sakima osho a pula. Sakima okwa kundana kutya okamonamati koshipuna oka kana. Omushamane okwa li a ponga nokwa nyika oluhodi neenghono.

“¿Cuál es el problema, madre, padre?” Preguntó Sakima. Sakima se enteró que el hijo del hombre rico se había perdido. El hombre se sentía muy triste y solo.


“Ohandi dulu oku ke mu imbila po. Ota dulu okukala a hafa natango,” Sakima osho a lombwela ovakulunhu vaye. Ashike ovakulunhu vaye inave shi tambula ko. “Winya omukengeli. Ove okamenhu kongaho okanaulema komesho. Oto diladila kutya eimbilo loye otali ke mu kwafa sha?”

“Yo puedo cantar para él. Quizá eso lo hará feliz,” le dijo Sakima a sus padres. Pero sus padres lo desestimaron. “Él es muy rico. Tú sólo eres un chico ciego. ¿Crees que tu canción lo va a ayudar?”


Nonande ongaho, Sakima ina fya ounye. Okamwainakadona oke mu twa omukumo taka ti, “Omaimbilo aSakima ohaa talaleke nokuudifa nge nawa ngeenge nda fya ondjala. Otaa ka pupaleka nokuxunga omwenyo omulumenhu woshipuna.”

Pero Sakima no se rindió. Su hermana pequeña lo apoyó. Le dijo: “Las canciones de Sakima me ayudan cuando tengo hambre. Van a tranquilizar al hombre rico también.”


Efiku la shikula ko, Sakima okwa pula okandenge kaye ke mu findikile keumbo loshipuna.

Al día siguiente, Sakima le pidió a su hermana pequeña que lo llevara a la casa del hombre rico.


Okwa fikama pekende lakula ndele ta tameke ta imbi eimbilo laye olo kwa li e hole. Kanini nakanini oshipuna osha pitifa mo omutwe mekende linene.

Se paró debajo de una gran ventana y empezó a cantar su canción favorita. Lentamente, el hombre rico comenzó a asomar su cabeza por la gran ventana.


Ovanailonga ova efa oilonga aishe oyo kwa li tava i longo. Ova li tava pwilikine keimbilo liwa laSakima. Omulumenhu umwe okwa ti, “Kape na nande omunhu a pondola okuhekeleka omunghona. Okamati aka kokanaulema womesho otaka diladila kutya otaka dulu oku mu hekeleke?”

Los trabajadores dejaron de hacer sus tareas. Escucharon la hermosa canción de Sakima. Pero un hombre dijo, “Nadie ha podido consolar al jefe. ¿Acaso este chico ciego cree que él puede consolarlo?”


Sakima eshi a xulifa eimbilo laye okwa tengunuka a ye. Ashike oshipuna osha endelela shi uye pondje ndele tashi ti, “Alikana imba po vali.”

Sakima terminó de cantar y se dio vuelta para irse. Pero el hombre rico salió de prisa y dijo: “Por favor canta de nuevo.”


Pefimbo tuu opo, ovalumenhu vavali ove uya va humbata omunhu kolutala. Omonamati woshipuna ove mu hanga a dengwa ndele ta fiwa pomukunghulo wondjila.

En ese mismo momento, llegaron dos hombres que llevaban a alguien en una camilla. Habían encontrado al hijo del hombre rico apaleado y tirado a un lado del camino.


Omulumenhu woshipuna okwa li a nyakukwa okumona omonamati. Okwa pandula Sakima eshi e mu hekeleka. Okwa twala omonamati naSakima koshipangelo, Sakima a hakulwa omesho ndele ta kala vali ha mona ko.

El hombre rico estaba muy feliz de ver a su hijo otra vez. Y le dio una recompensa a Sakima por consolarlo. Llevó a su hijo y a Sakima al hospital para que Sakima pudiera recuperar la vista.


Texto: Ursula Nafula
Ilustraciones: Peris Wachuka
Translated by: Fritz David
Lengua: kuanyama
Nivel: Nivel 3
Fuente: Sakima's song del African Storybook
Licencia Creative Commons
Esta obra está bajo una Creative Commons Atribución 4.0 Internacional.
Opciones
Regresar a lista de cuentos Descargar PDF