W wiosce, na zboczu najwyższej góry Kenii we wschodniej Afryce, żyła sobie mała dziewczynka. Razem z mamą pracowały w polu. Dziewczynka miała na imię Wangari.
In a village on the slopes of Mount Kenya in East Africa, a little girl worked in the fields with her mother. Her name was Wangari.
Dans un village situé sur les flancs du Mont Kenya en Afrique de l’Est, une petite fille travaillait dans les champs avec sa mère. Son nom était Wangari.
Wangari uwielbiała być na zewnątrz. Przygotowywała maczetą glebę, aby zasiać maleńkie ziarenka w ciepłej ziemi w ogrodzie należącym do jej rodziny.
Wangari loved being outside. In her family’s food garden she broke up the soil with her machete. She pressed tiny seeds into the warm earth.
Wangari aimait beaucoup être dehors. Dans le potager de sa famille, elle faisait des trous dans le sol avec sa machette. Elle enfouissait des petites graines dans la terre chaude.
Jej ulubioną porą dnia był czas zaraz po zachodzie słońca. Wangari wiedziała, że gdy robiło się zbyt ciemno aby zobaczyć rośliny, powinna wrócić do domu. Dziewczynka szła wąskimi ścieżkami między polami, przekraczając po drodze rzeki.
Her favourite time of day was just after sunset. When it got too dark to see the plants, Wangari knew it was time to go home.
She would follow the narrow paths through the fields, crossing rivers as she went.
Son moment préféré de la journée était juste après le coucher du soleil. Quand il faisait trop nuit pour voir les plantes, Wangari savait qu’il était l’heure de rentrer à la maison. Pour rentrer, elle devait suivre des sentiers étroits à travers champs et traverser des rivières.
Wangari była mądrą dziewczynką i nie mogła doczekać się, aby pójść do szkoły. Mimo to, jej rodzice chcieli, aby Wangari została w domu i pomagała im w obowiązkach. Gdy miała siedem lat, jej starszy brat przekonał jednak rodziców, aby pozwolili jej pójść do szkoły.
Wangari was a clever child and couldn’t wait to go to school. But her mother and father wanted her to stay and help them at home.
When she was seven years old, her big brother persuaded her parents to let her go to school.
Wangari était une enfant intelligente et avait hâte d’aller à l’école. Mais sa mère et son père voulaient qu’elle reste à la maison pour les aider. Quand elle eut sept ans, son grand frère persuada ses parents de la laisser aller à l’école.
Wangari bardzo lubiła się uczyć! Z każdej nowej książki dowiadywała się czegoś nowego. W szkole szło jej tak dobrze, że otrzymała zaproszenie, aby kontynuować naukę w Stanach Zjednoczonych! Dziewczynka była bardzo szczęśliwa! Była bardzo ciekawa świata.
She liked to learn! Wangari learnt more and more with every book she read. She did so well at school that she was invited to study in the United States of America.
Wangari was excited! She wanted to know more about the world.
Elle aimait apprendre ! Wangari apprenait de plus en plus avec chaque livre qu’elle lisait. Elle travaillait si bien à l’école qu’elle fut invitée à étudier aux Etats Unis d’Amérique. Wangari était enthousiaste ! Elle voulait en savoir plus sur le monde.
Wangari nauczyła się wielu nowych rzeczy na Amerykańskim uniwersytecie. Uczyła się o roślinach i przypominała sobie swoje dzieciństwo. Pamiętała jak bawiła się z braćmi w cieniu drzew w pięknych lasach Kenii.
At the American university Wangari learnt many new things. She studied plants and how they grow. And she remembered how she grew: playing games with her brothers in the shade of the trees in the beautiful Kenyan forests.
A l’université américaine, Wangari apprit beaucoup de choses nouvelles. Elle étudia les plantes et la manière dont elles grandissent. Et elle se rappela comment elle avait grandi : en jouant avec ses frères à l’ombre des arbres dans les magnifiques forêts du Kenya.
Im więcej wiedzy zdobywała, tym bardziej uświadamiała sobie jak bardzo kocha Kenię. Chciała, aby jej mieszkańcy byli radośni i wolni. Im więcej wiedzy zdobywała, tym bardziej przypominał jej się jej dom w Afryce.
The more she learnt, the more she realised that she loved the people of Kenya. She wanted them to be happy and free.
The more she learnt, the more she remembered her African home.
Plus elle apprenait, plus elle réalisait qu’elle aimait les habitants du Kenya. Elle voulait qu’ils soient heureux et libres. Plus elle apprenait, plus elle se rappelait son foyer africain.
Kiedy zakończyła edukację, wróciła do Kenii. Jednak jej kraj bardzo się zmienił. Wszędzie były ogromne gospodarstwa rolne. Kobietom brakowało drewna, które było potrzebne do przyrządzania posiłków. Ludzie byli biedni, a dzieci głodne.
When she had finished her studies, she returned to Kenya. But her country had changed. Huge farms stretched across the land. Women had no wood to make cooking fires. The people were poor and the children were hungry.
Quand elle eut terminé ses études, elle retourna au Kenya. Mais son pays avait changé. De larges fermes s’étendaient à travers la campagne. Les femmes n’avaient plus de bois pour cuire les aliments. Les gens étaient pauvres et les enfants avaient toujours faim.
Na szczęście Wangari wiedziała co robić. Nauczyła kobiety jak siać nasiona drzew. Kobiety sprzedawały drzewa i z zarobionych pieniędzy utrzymywały swoje rodziny. Kobiety były bardzo szczęśliwe. Dzięki pomocy Wangari czuły, że są silne i potrzebne.
Wangari knew what to do. She taught the women how to plant trees from seeds. The women sold the trees and used the money to look after their families. The women were very happy. Wangari had helped them to feel powerful and strong.
Wangari savait ce qu’il fallait faire. Elle apprit aux femmes comment planter des arbres en utilisant des graines. Les femmes vendirent les arbres et utilisèrent l’argent pour faire vivre leurs familles. Les femmes étaient très heureuses. Wangari les avait aidées à se sentir puissantes et fortes.
Czas mijał, nowe drzewa rozrosły się tworząc lasy, a rzeki znów zaczęły płynąć. Nauki Wangari rozniosły się po całej Afryce. Dzięki Wangari i jej ziarenkom, miliony drzew rosną dziś na całym kontynencie.
As time passed, the new trees grew into forests, and the rivers started flowing again. Wangari’s message spread across Africa. Today, millions of trees have grown from Wangari’s seeds.
Avec le temps, les nouveaux arbres se transformèrent en forêts, et les rivières recommencèrent à couler. Le message de Wangari traversa toute l’Afrique. Aujourd’hui des millions d’arbres ont grandi grâce aux graines de Wangari.
Ludzie z całego świata zwrócili uwagę na ciężką pracę Wangari i jej osiągnięcia. Nagrodzono ją nagrodą Nobla. Wangari była pierwszą kobietą z Afryki, która otrzymała to niecodzienne wyróżnienie.
Wangari had worked hard. People all over the world took notice, and gave her a famous prize. It is called the Nobel Peace Prize, and she was the first African woman ever to receive it.
Wangari avait travaillé dur. Partout dans le monde, les gens s’en aperçurent et lui donnèrent un prix renommé. Il s’appelle le Prix Nobel de la Paix et elle fut la première femme africaine à le recevoir.
Wangari zmarła w 2011 roku, ale pamiętamy o niej zawsze gdy widzimy piękne drzewo.
Wangari died in 2011, but we can think of her every time we see a beautiful tree.
Wangari mourut en 2011 mais nous pensons à elle à chaque fois que nous voyons un bel arbre.
