Téléchargement PDF
Retour à la liste des contes

Ncaakaamba Mucizyi wa Vusi Que va dire la sœur de Vusi ?

Écrit par Nina Orange

Illustré par Wiehan de Jager

Traduit par Chester Mwanza

Langue chitonga

Niveau Niveau 4

Lire l’histoire en entier L’enregistrement audio de cette histoire est actuellement indisponible.


Buzuba bumwi mafwumofwumo, banyinakulu Vusi bakamwiita, “Vusi ndakomba utole ji eeli kubazyali bako. Bayanda kubamba nkukisi mpati yapobwe yabwiinga lyamucizyi wako.”

Un matin de bonne heure, Vusi est appelé par sa grand-mère, « Vusi, s’il te plaît, peux tu amener cet œuf à tes parents. Ils veulent faire un gros gâteau pour le mariage de ta sœur ».


Naakali kuyuubwenda munzila, wakajana basankwa bobilo bakali kucela micelo. Umwi musankwa wakamunyanga ji akulifwusa mucisamu, mpoona lyakapwaika.

En allant chez ses parents, Vusi rencontra deux garçons en train de cueillir des fruits. Un des garçons s’empara de l’œuf de Vusi et le lança sur un arbre. L’œuf se cassa.


“Ino watyani?” wakalila Vusi. “Eeli ji lyali lyakubambya nkukisi mpati lyakupobwe lya bwiinga. Nkukisi njakupobwe lyabwiinga lyamucizyi wangu. Mucizyi wangu ulaamba kuti nzi kuti kutabi nkukisi kupobwe?”

« Qu’as-tu fait ? » cria Vusi. « Cet œuf était pour un gâteau, le gâteau du mariage de ma sœur. Que va dire ma sœur s’il n’y a pas de gâteau pour son mariage ? »


Basankwa bakalilekelela. “Tatukonzyi kugwasya ankukisi mpati lyakupobwe, pesi kobweza nkoli ukamupe mucizyi wako.” Vusi wakazumanana alweendo lwakwe.

Les garçons étaient désolés d’avoir taquiné Vusi. « Nous ne pouvons rien faire pour le gâteau, mais voilà un bâton de marche pour ta sœur, » dit l’un d’eux. Vusi poursuivit sa route.


Naakali kweenda munzila, wakajana balombwana bobilo kabayaka ŋanda. “Sena inga twabelesya kasamu ako kayumu?” Pesi kasamu tiikakali kayumu mpoona kakatyoka.

En chemin, il rencontra deux hommes, qui construisaient une maison. « Pouvons-nous utiliser ce solide bâton ? » demanda l’un d’eux. Mais le bâton n’était pas assez solide pour la construction, et il s’est rompu.


“Ino mwacita nzi?” wakalila Vusi. “Ikasamu aaka cali cipego camucizyi wangu. Basikucela micelo balindipede akaambo kakuti bandipwaila ji lyakubamba nkukisi mpati yakupobwe. Nkukisi yakupobwe cali cipego cabwiinga bwamucizyi wangu. Lino kunyina ji, kunyina nkukisi yakupobwe acipego. Ulaamba kuti nzi mucizyi wangu?”

« Qu’avez-vous fait ? » s’écria Vusi. « Ce bâton était un cadeau pour ma sœur. Les cueilleurs de fruits m’ont donné le bâton parce qu’ils ont cassé l’œuf pour le gâteau. Le gâteau était pour le mariage de ma sœur. Maintenant il n’y a pas d’œuf, pas de gâteau, et aucun cadeau. Que va dire ma sœur ? »


Bayaki bakalilekelela akaambo kakutyola kasamu. “Kunyina ncotunga twacita ankukisi yakupobwe, pesi kobweza bwizu oobu ukamupe mucizyi wako.” Vusi wakazumanana alweendo lwakwe.

Les constructeurs étaient désolés d’avoir brisé le bâton. « Nous ne pouvons rien faire pour le gâteau, mais voici du foin pour ta sœur, » dit l’un d’eux. Vusi continua sa route.


Naakazumanana kweenda, wakajana mulimi aŋombe. “Bwabota bwizu oobo, inga tondipi ndilume asyoonto?” yakabuzya ŋombe. Bwizu bwakabotesya, nkabela, ŋombe yakabulya boonse.

Sur le chemin, Vusi rencontra un fermier et une vache. « Quel foin délicieux, est-ce que je peux en prendre un peu ? » demanda la vache. Mais le foin était si bon que la vache a tout mangé !


“Ino wacita nzi?” wakalila Vusi. “Obuya bwizu cali cipego camucizyi wangu. Bayaki mbabandipa bwizu buya akaambo kakuti bandityolela kasamu. Basikucela micelo balindipede kasamu akaambo kakuti bandipwaila ji lyakubambya nkukkisi mpati yakupobwe lya bwiinga. Nkukkisi yakupobwe cali cipego cabwiinga bwamucizyi wangu. Lino kunyina ji, kunyina nkukkisi yakupobwe a cipego.” Ulaamba kuti nzi mucizyi wangu?

« Qu’as-tu fait ? » s’écria Vusi. « Ce foin était un cadeau pour ma sœur. Les constructeurs m’ont donné du foin, car ils ont cassé le bâton des cueilleurs de fruits. Les cueilleurs de fruits m’ont donné le bâton parce qu’ils ont cassé l’œuf pour le gâteau de ma sœur. Le gâteau était pour le mariage de ma sœur. Maintenant il n’y a pas d’œuf, pas de gâteau, et aucun cadeau. Que va dire ma sœur ? »


Ŋombe yakalilekelela akaambo kakuliyanda. Mpoona, mulimi wakazuminzya kuti Vusi aunke aŋombe ikapegwe mucizyi wakwe cipego ca bwiinga. Lweendo lwakazumanana.

La vache était désolée d’avoir été si gourmande. Le fermier décida que la vache devait accompagner Vusi et être un cadeau pour sa sœur. Vusi poursuivit sa route.


Pesi ŋombe yakatija akujokela kumulimi. Vusi wakasweeka nakali kuya ku bwiinga. Aboobo, wakamuka kusika kupobwe lyamucizyi wakwe. Batambe-tambe bakali kulya ciindi Vusi naakasika kupobwe.

Mais là l’heure du souper la vache s’échappa et retourna chez le fermier. Et Vusi se perdit en chemin. Il arriva très tard pour le mariage de sa sœur. Les invités mangeaient déjà.


“Ino ndilacita buti?” Vusi wakalila. “Ŋombe yatija cali cipego, kucincanya bwizu bwandipede bayaki. Bayaki bandipa bwizu nkaambo kakuti batyola kasamu kandipede basikucela micelo. Basikucela micelo bandipa kasamu nkaambo bapwaya ji lyakubambya nkukkisi. Nkukkisi yali yakubwiinga bwamucizyi wangu. Zyipego ndinyina. Kunyina ji, kunyina nkukkisi mpati yapobwe, kunyina cipego cili coonse.”

« Que dois-je faire ? » s’écria Vusi. « La vache qui s’est enfuie était un cadeau, en échange du foin, que les constructeurs m’ont donné. Les constructeurs m’ont donné le foin, car ils ont cassé le bâton des cueilleurs de fruits. Les cueilleurs de fruits m’ont donné le bâton parce qu’ils ont cassé l’œuf pour le gâteau. Le gâteau était pour le mariage. Maintenant il n’y a pas d’œuf, pas de gâteau, et aucun cadeau ».


Mucizyi wa Vusi wakayeeya kwaciindi, mpoona wakati, “Vusi mukwesu, nsebikkide maano kapati kuzyipego. Nseyandi nkukkisi mpoati yapobwe! Cipati ncakuti tuli antoomwe, alimwi ndakkomana. Koya usame zyikobela zyibotu kutegwa tupobole.” Vusi wakacita mbuli mbwaakaambilwa.

La sœur de Vusi réfléchit un moment, puis elle a dit, « Vusi mon frère, les cadeaux me sont égaux. Je ne me soucie pas non plus du gâteau ! Nous sommes ici tous ensemble, je suis heureuse. Maintenant va mettre tes vêtements de fête et célébrons ce jour ! » Et c’est ce que fit Vusi.


Écrit par: Nina Orange
Illustré par: Wiehan de Jager
Traduit par: Chester Mwanza
Langue: chitonga
Niveau: Niveau 4
Source: What Vusi's sister said du Livre de contes africains
Licence de Creative Commons
Ce travail est autorisé sous une licence Creative Commons Attribution 3.0 non transposé.
Options
Retour à la liste des contes Téléchargement PDF