Téléchargement PDF
Retour à la liste des contes

Simbegwire Simbegwire

Écrit par Rukia Nantale

Illustré par Benjamin Mitchley

Traduit par Chester Mwanza

Langue chitonga

Niveau Niveau 5

Lire l’histoire en entier L’enregistrement audio de cette histoire est actuellement indisponible.


Banyina Simbegwire nibakafwa, Simbegwire wakausa kapati. Bausyi bakasola kumulela akumupa zyoonse. Mukuya kwaciindi, bakatalika kukkomana alimwi nokuba kuti banyina Simbegwire tiibakaliko. Mafwumo-fwumo bakali kwaambaula kujatikizya zyakucita mu buzuba oobo. Masiku bakali kujika antoomwe. Bamana kusanzya mitiba, bakali kumugwasya zyakucikolo.

Quand la mère de Simbegwire décéda, Simbegwire fut très triste. Son père essaya de son mieux de prendre soin de sa fille. Lentement, ils apprirent comment se sentir heureux de nouveau, sans la mère de Simbegwire. Chaque matin, ils s’asseyaient et discutaient de la journée à venir. Chaque soir, ils cuisinaient le souper ensemble. Après avoir lavé la vaisselle, le père de Simbegwire l’aidait avec ses devoirs.


Bumwi buzuba bausyi bakaccelwa kujoka kuŋanda. “Uli kuli mwanaangu?” bakaita. Simbegwire wakabazuzila bausyi. Naakamana, wakaimikila nji naakabona bausyi kabajatide kwaanza kwamukaintu. “Ndiyanda kuti uzyibane amuntu waandeene mwanaangu. Oyu ngu Anita,” bakaamba calumwemwe.

Un jour, le père de Simbegwire retourna chez eux plus tard que d’habitude. « Où es-tu mon enfant ? » demanda-t-il. Simbegwire se précipita vers son père. Elle s’arrêta en chemin quand elle vit qu’il tenait la main d’une femme. « Je veux te présenter quelqu’un de spécial, mon enfant. Voici Anita, » dit-il en souriant.


“Uli buti Simbegwire, bauso bakandaambila zyintu zyinji zyijatikizya nduwe,” wakaamba Anita. Pesi taakwe naakaseka-seka nokuba kumujata kujanza. Bausyi Simbegwire bakalikkomene. Bakaamba amakani aakuti bakakkale antoomwe botatwe alimwi abuumi mbobunga bwabota. “Mwanaangu, ndasyoma uyakuzumina kuti Anita abe banyoko,” bakaamba bausyi.

« Bonjour Simbegwire, ton père m’a beaucoup parlé de toi, » dit Anita. Mais elle ne sourit pas et ne serra pas la main de la fille. Le père de Simbegwire était content et excité. Il dit qu’ils allaient vivre ensemble tous les trois et qu’ils auraient une bonne vie. « Mon enfant, j’espère que tu accepteras Anita comme ta mère, » dit-il.


Buumi bwa Simbegwire bwakacinca. Wakaleka kujanika abausyi mafwumo-fwumo. Anita wakali kumupa milimo minji yakubeleka muŋanda cakuti wakali kwaalilwa kucita ncito yakucikolo masiku. Wakali kuunka kukoona mbwaamanina kulya. Cintu cakali kumubotela biyo ndipayi libotu kapati lyakamupede banyina. Bausyi Simbegwire tiibakali kubikkila maano kuti bazyibe kuti mwana takkomene.

La vie de Simbegwire changea. Elle n’avait plus le temps de s’asseoir avec son père le matin. Anita lui donnait tellement de tâches ménagères qu’elle était trop fatiguée pour faire ses devoirs le soir. Elle allait directement se coucher après le souper. Son seul confort était la couverture colorée que sa mère lui avait faite. Le père de Simbegwire ne semblait pas remarquer que sa fille était malheureuse.


Nikwakainda myezi misyoonto, bausyi Simbegwire bakaamba kuti balazwa aŋanda kwaciindi cisyoonto. Bakati “Ndilazwa ndiya kukubelekela kumbi. Ndilizyi kuti mulalelana kabotu.” Simbegwire wakalanga ansi cakunyandwa, pesi bausyi tiibakabikkila maano. Anita kunyina ncaakaamba. Taakakkomene awalo.

Après quelques mois, le père de Simbegwire annonça qu’il serait parti pour un certain temps. « Je dois voyager pour mon travail, » dit-il. « Mais je sais que vous allez vous occuper l’une de l’autre. » Le visage de Simbegwire s’allongea, mais son père ne le remarqua pas. Anita ne dit rien. Elle n’était pas contente non plus.


Zyintu zyakaindilila kumubijila Simbegwire. Anita wakali kumuuma kuti taamaninzya kubeleka milimo yaaŋanda nokuba kuti watongooka. Masiku, mukaintu oyu wakali kulya zyakulya zyoonse akusiila mwana cakulya cisyoonto. Simbegwire wakali kulila masiku oonse, kakumbete payi lyaka mupa banyina.

Les choses s’empirèrent pour Simbegwire. Si elle ne terminait pas ses tâches, ou si elle se plaignait, Anita la frappait. Et pendant le souper, la femme mangeait la plupart de la nourriture, laissant Simbegwire avec peu de restes. Chaque nuit Simbegwire s’endormait en pleurant, embrassant la couverture de sa mère.


Bumwi buzuba mafwumo-fwumo, Simbegwire wakamuka kubuka. “Yebo okasimbi katolo,” wakoompolola Anita. Wakamukwela Simbegwire kuzwa abulo. Ipayi yakwe yakajata ampikili akuzauka muzyibeela zyobilo.

Un matin, Simbegwire se leva en retard. « Paresseuse ! » cria Anita. Elle tira Simbegwire de son lit. La couverture précieuse resta accrochée sur un clou et se déchira en deux.


Simbegwire wakanyema kapati. Wakayeeya kutija akuzwa aŋanda. Wakabweza tubeela twapayi lyabanyina akubweza cakulya mpoona wakazwa aŋanda. Wakatobelezya nzila bausyi njibakabelesya.

Simbegwire était très bouleversée. Elle décida de se sauver de chez elle. Elle prit les morceaux de couverture de sa mère, emporta de la nourriture et quitta la maison. Elle suivit le chemin que son père avait pris.


Nikwakasiya, wakayeeya kutanta mucisamu cilamfwu munsi akalonga akubamba bulo. Naakaunka kukoona, wakaimba: “Baama, Baama, mwakandisiya. Mwakandisiya mpoona tiimwakajoka. Bataata tabacindiyandi. Baama, ino mujoka lili? Mwakandisiya.”

Quand le soir arriva, elle grimpa dans un arbre près d’un ruisseau et se fit un lit dans les branches. En s’endormant, elle chanta, « Maman, maman, maman, tu m’as quittée. Tu m’as quittée et tu n’es jamais revenue. Papa ne m’aime plus. Maman, quand reviens-tu ? Tu m’as quittée. »


Mafwumo-fwumo aakaccilila, Simbegwire wakaimba nyimbo alimwi. Bamakaintu nibakaboola kuwasha zikobela kumulonga, bakamvwa nyimbo yabuumba kuzwa mucisamu cilamfwu. Bakayeeya kuti muwo weenzya matuvwu, kumane bakatolelela amulimo wabo. Pele umwi mukaintu wakateelesesya kunyimbo.

Le lendemain matin, Simbegwire chanta encore la chanson. Quand les femmes arrivèrent au ruisseau pour laver leur linge, elles entendirent la chanson triste qui venait du grand arbre. Elles pensaient que c’était seulement le bruissement des feuilles et continuèrent leur travail. Mais une des femmes écouta la chanson attentivement.


Oyu mukaintu wakalanga mujulu mucisamu. Naakabona mwana musimbi atubeela twapayi, wakalila, “Simbegwire mwana wamunyinandumi wangu!” Bamwi bamakaintu bakaleka kuwacca zyisani akumugwasya kuseluka kuzwa mujulu mucisamu. Bakamukumbatila.

Cette femme jeta un coup d’œil dans l’arbre. Quand elle vit la fille et les morceaux de couverture colorés, elle cria, « Simbegwire, l’enfant de mon frère ! » Les autres femmes s’arrêtèrent de laver et aidèrent Simbegwire à descendre de l’arbre. Sa tante l’embrassa et essaya de la réconforter.


Bakamubweza akumutola kuŋanda yabo. Bakamupa zyakulya zyikasaala, akumuyalila bulo angubo yabanyina. Simbegwire wakalila, pesi kwakali kulila kwalwaanguluko. Wakalizyi kuti balamulela kabotu.

La tante de Simbegwire l’emmena chez elle. Elle donna à Simbegwire un repas chaud et la borda dans son lit avec la couverture de sa mère. Ce soir-là, Simbegwire s’endormit en pleurant. Mais ses larmes étaient des larmes de joie. Elle savait que sa tante prendrait soin d’elle.


Nibakajoka bausyi, bakajana kuti Simbegwire tako mumunzi. “Ncinzi cakacitika?” bakabuzya cakuusa. Mukaintu wakapandulula kuti Simbegwire wakatija. “Ndaalikuyanda kuti andipe bulemu,” wakaamba. “Ndiza ndakaindilizya.” Bausyi Simbegwire bakamuyandaula mwana mamabazu oonse kusikila kumulonga. Bakaindilila akuunka kumunzi kwakali kukkala mucizyi wabo kukubuzya kuti naa bakamubona Simbegwire.

Quand le père de Simbegwire rentra chez lui, il trouva la chambre de sa fille vide. « Qu’est-ce qui est arrivé, Anita ? » demanda-t-il, le cœur gros. La femme expliqua que Simbegwire s’était sauvée. « Je voulais qu’elle me respecte, » dit-elle. « Mais j’ai peut-être été trop sévère. » Le père de Simbegwire quitta la maison et se dirigea dans la direction du ruisseau. Il se rendit au village de sa sœur pour découvrir si elle avait vu Simbegwire.


Simbegwire wakali kusobana abeeninyina naakabona bausyi kababoola alaale. Wakatijila muŋanda nkaambo wakayoowa kuti bausyi balamunyemena. Pesi bausyi bakanjila akwaamba kuli nguwe, “Simbegwire, wajana banyoko bali kabotu alimwi bakuyanda akukuzyiba kabotu. Wandikkomaninsya alimwi ndakuyanda.” Bakazuminana kuti Simbegwire inga wacaala kuti kayanda.

Simbegwire jouait avec ses cousins quand elle vit son père de loin. Elle avait peur qu’il soit peut-être fâché, alors elle se précipita à l’intérieur de la maison pour se cacher. Mais son père vint la voir et lui dit, « Simbegwire, tu t’es trouvé une mère parfaite. Une mère qui t’aime et te comprend. Je suis fier de toi et je t’aime. » Ils se mirent d’accord que Simbegwire resterait avec sa tante aussi longtemps qu’elle le voudrait.


Bausyi bakali kumuswaya abuzuba. Bumwi buzuba bakaboola aa Anita. Anita wakalila akuzumina bulubizi bwakwe. Wakamupa ijanza lyakwe Simbengwire akumwaambila kuti “ndilomba kulekelelwa, ndakalubuhya” kumwi kalila. “Sena inga wandizumizhya kuti ndisole alimwi?” Simbegwire wakalanga bausyi abusyu bwabo buuside, kumane wakaswena munsi aa Anita asyoonto syoonto akumukumbatila.

Son père lui rendit visite chaque jour. Finalement, il vint avec Anita. Elle tendit la main vers celle de Simbegwire. « Je suis tellement désolée, petite, j’ai eu tort, » sansanglota-t-elle. « Me laisseras-tu essayer de nouveau ? » Simbegwire examina son père et son regard inquiet. Puis elle fit lentement un pas en avant et mit ses bras autour d’Anita.


Nsondo yakaccilila, Anita wakaita Simbegwire, beeninyina abacizyi babausyi kuunka kuŋanda yakwe. Wakajika zyakulya nzyaakali kuyandisya Simbegwire. Boonse bakalya limwi bakkuta. Kumane bana bakatalika kusobana, balo bapati bakakkala kwaambaula. Simbegwire wakamvwa kabotu kapati. Wakayeeya kuti kwainda biyo mazuba masyoonto uyakujoka kuŋanda kuti akakkale abausyi abanyina bambi.

La semaine suivante, Anita invita Simbegwire, ainsi que ses cousins et sa tante, chez elle pour un repas. Quel festin ! Anita prépara tous les plats favoris de Simbegwire et tous mangèrent jusqu’à temps qu’ils soient repus. Ensuite, les enfants jouèrent tandis que les adultes parlaient. Simbegwire se sentait contente et courageuse. Elle décida que bientôt, très bientôt, elle retournerait chez elle pour vivre avec son père et sa belle-mère.


Écrit par: Rukia Nantale
Illustré par: Benjamin Mitchley
Traduit par: Chester Mwanza
Langue: chitonga
Niveau: Niveau 5
Source: Simbegwire du Livre de contes africains
Licence de Creative Commons
Ce travail est autorisé sous une licence Creative Commons Attribution 3.0 non transposé.
Lire plus de contes de niveau 5 :
Options
Retour à la liste des contes Téléchargement PDF