Téléchargement PDF
Retour à la liste des contes

မာဂေါဇွေ Magozwe

Écrit par Lesley Koyi

Illustré par Wiehan de Jager

Traduit par Bee Htaw Monzel

Langue môn

Niveau Niveau 5

Lire l’histoire en entier L’enregistrement audio de cette histoire est actuellement indisponible.


ပ္ဍဲကဵု ဍုင်ဇၞော် နာဲရဝ်ဗဳ မၞိဟ်မထုဲဒၟံင်၊ ဒၞာဲမသ္ၚောဲကဵု ညးမရံင်စံင် ထ္ၜလဘာ်ဂှ် ကောန်ၚာ်တြုဟ် သ္ၚိဟွံမဲ ဗွဲမဂၠိုင် ပဒတဴဒၟံင်ရ။ ဗီုဒှ်ကဵုဒှ်ဂှ် ဍေဟ်တအ် မံင်ကၠုင်ဒၟံင်ရ။ ပ္ဍဲအခိင် နူဂယး ကောန်ၚာ်တြုဟ်တအ်ဂှ် သီဒကဝ် ဍေဟ်မတိက်လဝ် ပ္ဍဲဒကဲဂၠံင် ဂံက်က်ဂှ်ရ။ တၞဟ်န ဂံက်ဂွံပြေတုဲ ဍေဟ်တအ် ကေတ် ခၟိက်တုဲ ဗဒှ်ပၟတ်ရ။ မာဂေါဇွေလေဝ် နွံအကြာ ကောန်ၚာ်တအ်ဂှ်ကီုရ။ ညးတေအ်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ် ဍောတ်အိုတ် မွဲရ။

Dans la ville animée de Nairobi, loin d’un climat familial attentif et aimant, vivait un groupe de jeunes sans-abris. Ils vivaient au jour le jour. Un matin, les garçons remballaient leurs matelas après avoir dormi sur le trottoir tout froid. Pour braver le froid, ils avaient fait un feu à l’aide de détritus. Parmi ces jeunes garçons se trouvait Magozwe. C’était le plus jeune d’entre eux.


အခိင်ကာလ မိမမာဂေါဇွေတအ် ချိုတ်ဂှ် ညးတေအ် ဂွံဆ အာယုက် မသုန်သၞာံဓဝ်ရ။ ညးတေအ် အာမံင် ပ္ဍဲသ္ၚိအမူ။ အမူညးတေအ် ဟွံပဂရု ကဵု ကောန်ၚာ်။ ညးတေအ် ဟွံကဵု မာဂေါဇွေ စစၞ ပေင်င်။ ညးတေအ် စကာ ကမၠောန် နာနာသာ်။

Quand Magozwe perdit ses parents, il n’avait que cinq ans. Après leur décès, il alla s’installer avec son oncle, mais ce dernier n’avait pas une once d’affection pour Magozwe. Il ne lui donnait pas assez de nourriture et le faisait travailler très dur.


ယဝ်ရ မာဂေါဇွေ ကရောတ် ဟွံသေင်မ္ဂး ကလေင်သၟာန်မွဲမွဲမ္ဂး အမူညးတေအ် တက်ညးတေအ်ရ။ ကာလ မာဂေါဇွေ သၟာန် ညးတေအ် မိက်ဂွံမံင်ဘာမ္ဂး အမူညးတအ် တက်ညးတေအ်တုဲ ဟီု “ၝ ဂှ် ဓီုၜါမ်ဂလိုင်ဏအ် မုဗတောန်လေပ်ရော။” ကြဴနူ မာဂေါဇွေ ဒးဒုင်ပျဲဒၟံင် ဗီုဗီုဏအ် ပိသၞာံတုဲ ညးတေအ် ဒြေပ်ဒဴတိတ် နူအမူညးတေအ်ရ။ ညးတေအ် စမံင် ပ္ဍဲ ဂၠံင်ရ။

Si Magozwe avait le malheur de se plaindre ou de répliquer, son oncle le frappait. Quand Magozwe demandait s’il pouvait aller à l’école, son oncle le frappait de plus belle, lui disant : « Tu es trop stupide pour apprendre quoi que ce soit. » Après avoir supporté ce traitement pendant trois ans, Magozwe s’enfuit de chez son oncle et commença à vivre dans la rue.


ဘဝ ပ္ဍဲဂၠံင်ဂှ် ဟွံလောဲကွေဟ်ဟ်ရ။ ကောန်ၚာ်တြုဟ် ဗွဲမဂၠိုင် ဂစာန်တၟာလေဟ် ဂွံဂွံ စစၞညိညဂှ်။ လဆောဝ်မ္ဂး ဍေဟ်တအ် ဒးဒုင်ရပ်၊ လဆောဝ်မ္ဂး ဍေဟ်တအ် ဒးဒုင်တက်။ ကာလဍေဟ်တအ် မံင်စပရေအ် ညးလဵုမွဲလေဝ် ဟွံကၠုင်ရီုဍေဟ်တအ်ရ။ ဂကောံဂှ် ဂျိုင်ဒၟံင် နကဵုလှုဲ ဍေဟ်တအ် မဗက်အာတ်နင် အကြာဂၠံင် ကဵု လှုဲမသွံ ပလာသတေတ် ကေုာံ ကပေါတ်တြေံတြေံဂမၠိုင်ရ။ ပါဲနူဂှ်ပၠန် ဍေဟ်တအ် သီုဒးဗတိုက်ဒၟံင် ဂကောံတၞဟ်တအ် သွက်ဂွံထိင်ဒေသ ဍေဟ်တအ်ဏီရ။

La vie dans la rue était difficile et la plupart des garçons avaient du mal à se procurer de la nourriture. Il leur arrivait de se faire arrêter, et quelquefois, ils se faisaient tabasser. Lorsqu’ils étaient malades, il n’y avait personne pour les aider. Le groupe dépendait du peu d’argent gagné en mendiant, ou en vendant des plastiques ou autres objets recyclables. Les bagarres avec les autres groupes qui voulaient contrôler toute la ville rendait leur vie encore plus difficile.


ပ္ဍဲမွဲတ္ၚဲ အခိင်မာဂေါဇွေ ဂမဳကျောဝ်ဒၟံင် ပ္ဍဲနခမိက်ဂှ် ညးတေအ် ဂွံဆဵုကေတ် လိက်ပေါမ်ကၠိကၠိမွဲအုပ်ရ။ ညးတေအ် တွဟ်ထောအ် ဂဗိုက်တအ်တုဲ ညးတေအ် ပြိုတ်စုတ် ပ္ဍဲထိုင် ညးတေအ်ရ။ စနူ ညးတအ် ကလိဂွံလိက်ဂှ်တုဲ ရိုဟ်ဟ်တ္ၚဲ ညးတေအ် ပံက်ဗဵုဒၟံင် ဗီုရုပ် ပ္ဍဲလိက်ဂှ်ရ။ လိက်တအ်ဂှ် ဆမွဲမကီု ညးတေအ် ဗှ်ဟွံဒး။

Un jour, Magozwe fouilla dans la poubelle et trouva un vieux livre. Il le dépoussiéra et le mit dans son sac. Les jours suivants, il prit l’habitude de sortir son livre de son sac et d’en regarder les images. Il ne savait pas lire.


အတိုင်ဗီုရုပ်မ္ဂး လိက်ဂှ် ပရူ ကောန်ၚာ်တြုဟ်မွဲ ကာလညးတေအ် ဇၞော်တိုန်မ္ဂး ညးတေအ် မိက်ဂွံဒှ် ညးဒဳက္ၜင်ကျာရ။ မာဂေါဇွေလေဝ် ချပ်မိက်ဂွံဒှ် ညးဒဳက္ၜင်ကျာကီုရ။ လဆောဝ်မ္ဂး ညးတေအ် ပၠုပ်အာရီု ညးတေအ်ဂှ် ဒှ်ကောန်ၚာ်တြုဟ် ပ္ဍဲလိက်ဂှ်ရ။

Les images racontaient l’histoire d’un garçon qui, quand il était devenu grand, devint pilote. Magozwe rêvait qu’il était pilote. Quelquefois, il imaginait qu’il était le garçon dans l’histoire.


တ္ၚဲဂှ် ဂံက်ကွေဟ်ရ။ မာဂေါဇွေ ဒတဴဒၟံင် ပ္ဍဲဒကဲဂၠံင်တုဲ ဗက်အာတ်စဒၟံင်ရ။ မၞိဟ်တြုဟ်မွဲ ကွာ်ကၠုင် ဇရေင်ညးတေအ်ရ။ “ဟေ၊ ယၟုအဲ တဝ်မာတ်၊ အဲကၠောန်ဒၟံင်ကမၠောန် ဗဒါဲဏအ်၊ မိက်ဂွံဂွံစပုင်တှ်ေ ဗက်ကၠုင်။” ဟီု မၞိဟ်ဂှ်။ မၞိဟ်ဂှ် ပၞောန်ဏာတဲ လပါ်သ္ၚိအသာ်ဍာ်မိတ် ကၟဳသၚေက်တေအ်မွဲတေအ်ရ။ “ဗက်ကၠုင်အဲ မိက်ဂွံစပုင်တှ်ေ။” မၞိဟ်ဂှ် ကော်။ မာဂေါဇွေ ရံင် မၞိဟ်ဂှ်၊ တုဲ ရံင်အာ လပါ်သ္ၚိဂှ်တုဲ “ဒှ်မာန်ဏောဝ်” ညးတေအ်ဟီုတုဲ ညးတေအ် ကွာ်အာ ဒၞာဲတၞဟ်ရ။

Il faisait froid. Magozwe se tenait dans la rue, mendiant, quand soudain un homme s’approcha de lui et dit : « Bonjour, je m’appelle Thomas. Je travaille tout près d’ici, dans un endroit où tu pourras manger », dit-il. Il lui montra au loin une maison jaune au toit bleu. « J’espère que tu viendras manger », lui dit-il. Magozwe regarda l’homme, puis la maison, et lui répondit : « Peut-être », puis il s’en alla.


လအ်ညိဂှ် ကောန်ၚာ်သ္ၚိဟွံမဲတအ် ဂွံဆဵုကေတ်ဒၟံင် တဝ်မာတ် ပ္ဍဲကဵုအရာပ်ဂှ်ရ။ ညးတေအ်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ်ဗက်တက်ကျာကဵုမၞိဟ်ဂမၠိုင် ဗွဲတၟေင် ကုမၞိဟ်မမံင် ပ္ဍဲဂၠံင်တအ်ရ။ တဝ်မာတ် ကဠင် မုညးတအ် မလဴဂှ်။ တုဲပၠန် စိုတ်လေဝ်ဂၠိင်၊ ဆလအ်လေဝ် ဟွံဟီုအရေဝ် ပရေအ်ပရေအ်တုဲ စွံရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ လတူညးဂမၠိုင်ရ။ ကောန်ၚာ်တြုဟ် လ္ၚဵုတအ် စအာ ဇရေင် သ္ၚိဍာ်မိတ် ကၟဳသၚေက်ဂှ် သွက်ဂွံဂွံ စပုင်ရ။

Les mois suivants, le jeune sans-abri avait pris l’habitude de voir Thomas dans les parages. Il aimait parler avec les gens qui vivaient dans la rue. Thomas écoutait les histoires que lui racontaient les gens. Il était sérieux, patient. Il n’était jamais impoli ni irrespectueux. Certains garçons commencèrent à se rendre à la maison jaune et bleue pour avoir un repas à midi.


မာဂေါဇွေ ဂ္ဇအ်ဒၟံင် ပ္ဍဲဒကဲဂၠံင်တုဲ ဗဵုဒၟံင် လိက်ဗီုရုပ်ဂှ်ရ။ တဝ်မာတ်လေဝ် ဂ္ဇအ်ဒၟံင် ဗဒါဲညးတေအ်ကီုရ။ “ပေါမ်ဂှ် ပရူမုရော” တဝ်မာတ် သၟာန်။ “ဗီုပရူ ကောန်ၚာ်တြုဟ်မွဲ ဒှ်အာ ညးဒဳက္ၜင်ကျာ” ကလေင်ဟီု မာဂေါဇွေ။ “ယၟုကောန်ၚာ်တြုဟ်ဂှ် ဗီုလဵု?” သၟာန် တဝ်မာတ်။ “အဲကေတ်ဟွံဒး၊ အဲဗှ်လိက် ဟွံဒး။ ဟီု မာဂေါဇွေ သာသာ။

Magozwe s’asseyait sur le trottoir et regardait les images de son livre quand soudain, Thomas vint s’assoir à côté de lui. « De quoi parle l’histoire » ? demanda Thomas. « C’est l’histoire d’un garçon qui devient pilote », lui répondit Magozwe. « Comment s’appelle ce garçon », demanda Thomas. Magozwe répondit calmement : « Je ne sais pas, je ne sais pas lire. »


ကာလဂှ် မာဂေါဇွေ စလဴပရူဒဒှ် ဘဝညးတေအ် ကဵုတဝ်မာတ်ရ။ ပရူ အမူညးတေအ်၊ ဗီုလဵု ညးတေအ် ဒြေပ်တိတ်နူသ္ၚိ။ တဝ်မာတ် မုဟွံဟီု၊ ဆ ကဠင်ဒၟံင် မာဂေါဇွေ ဗွဲစိုတ်မလုပ်စရ။ လဆောဝ်မ္ဂး အခိင်ညးတအ် အာစပုင် ပ္ဍဲသ္ၚိကၟဳသၚေက်ဂှ်မ္ဂး ညးတအ် တက်ကျာညိညကီုရ။

Quand ils se rencontraient, Magozwe commençait à raconter son histoire à Thomas. L’histoire de son oncle et la raison pour laquelle il s’était enfui. Thomas ne parlait pas beaucoup et ne disait pas à Magozwe ce qu’il devait faire, mais l’écoutait toujours très attentivement. Quelques fois, ils parlaient autour d’un repas qu’ils prenaient dans la maison au toit bleu.


ပ္ဍဲတ္ၚဲ အကြာ မာဂေါဇွေ ဒှ်မၞိဟ် ပေင်စှ်သၞာံဂှ် တဝ်မာတ်ကဵု မာဂေါဇွေ လိက်ပေါမ်တၟိမွဲအုပ်ရ။ ပေါမ်ဂှ် ပရူ ကောန်ၚာ် ပ္ဍဲကွာန်မွဲ ကာလဇၞော်တိုန်ဂှ် ဒှ်သၟာတေအ်ဗဝ် ဒယှ်မွဲရ။ တဝ်မာတ် ဗှ်ကဵု ပေါမ်ဂှ် ကဵု မာဂေါဇွေ ဂၠိုင်ကဵု အလန်၊ စဵုကဵု တဝ်မာတ်ဟီု “လၟုဟ် အဲထေင်ကေတ် ဒးအခိင် ဗှ်ေဒးမံင်ဘာ သွက်ဂွံဗတောန်လိက်ရ၊ မုဗှ်ေ ထေင်ဗီုလဵု?” တဝ်မာတ် လဴထ္ၜး ပရူ ညးတေအ်တီလဝ် ဒၞာဲမွဲဒၞာဲ ကောန်ၚာ်တအ် မံင်ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ် သီုအာဘာ။

Autour du dixième anniversaire de Magozwe, Thomas lui offrit un nouveau livre. C’était l’histoire d’un jeune villageois qui, quand il fut devenu grand, devint joueur de football. Thomas lut cette histoire à Magozwe maintes et maintes fois, jusqu’au jour où il lui dit : « Je pense qu’il est temps que tu ailles à l’école apprendre à lire. Qu’en penses-tu ? » Thomas lui expliqua qu’il connaissait un endroit où les enfants pouvaient rester et aller à l’école.


မာဂေါဇွေ ချပ်ဒၟံင် ပ္ဍဲဒၞာဲတၟိ ကေုာံ မံင်ဘာ။ ယဝ်ရ ဗီုအမူ မဟီုလဝ် ဒဒှ်ရ ညးတေအ်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ်မဓီုၜါမ်မွဲ မုလေဝ် ဗတောန်ဟွံလေပ်ဂှ် ဒှ်ဍာံတှ်ေ ဗီုလဵုဂွံပ။ ပ္ဍဲဒၞာဲတၟိဂှ် ယဝ်ရ ညးတအ် တက်ညးတေအ်တှ်ေရော။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ညးတေအ် ဖေက်ဒၟံင်ရ။ “မံင်ဒၞာဲတေအ်ဂှ် ခိုဟ်နူ မံင်ပ္ဍဲဂၠံင်လေဝ် ဒှ်မာန်။” ညးတေအ် ချပ်။

Magozwe pensa à ce nouvel endroit et à l’idée d’aller à l’école. Et si son oncle avait raison, s’il était vraiment trop stupide pour apprendre quoi que ce soit ? Et si on le battait dans ce nouvel endroit ? Il avait peur. « Peut-être serait-il plus judicieux de rester vivre dans la rue », pensait-il.


အရာညးတေအ် မဒှ်ဓဝိင် သီုဖအိုတ်ဂှ် ညးတေအ် လဴကဵု တဝ်မာတ်။ တဝ်မာတ် ကလေင်ပသောင်ကလး ဘဝ ပ္ဍဲဒၞာဲတၟိတေအ်ဂှ် ခိုဟ်နူကဵု ဘဝ ပ္ဍဲဂၠံင်ရ။

Il partagea ses craintes avec Thomas. Avec le temps, Thomas parvint à le rassurer en lui expliquant que la vie là-bas pourrait être meilleure.


တုဲ မာဂေါဇွေ ပြံင်လုပ်မံင် ပ္ဍဲအခန်မွဲ ပ္ဍဲကဵုသ္ၚိ ကၟဳအသာ်သၚေက်မွဲရ။ ပ္ဍဲအခန်ဂှ် ကောန်ၚာ်တြုဟ်တၞဟ်ၜါလေဝ် နွံကီုရ။ သီုဖအိုတ် ကောန်ၚာ် နွံ ၁၀ ပ္ဍဲကဵု သ္ၚိဂှ်။ ဍေဟ်တအ် မံင် ကရောမ်ဣစဳသဳသေ ကဵု တၠသ္ၚိညး၊ ကၠဵုပိ၊ ဗဂဲမွဲ ကဵု ဗၜေအ်ဗျုဗျုမွဲ။

Et Magozwe emménagea dans une chambre, dans une maison au toit vert. Il partageait la chambre avec deux autres garçons. Il y avait dix garçons au total qui vivaient dans la maison. Y vivaient aussi tante Cissy et son mari, trois chiens, un chat et un vieux bouc.


မာဂေါဇွေ စမံင်ဘာ။ ဆဂး ဟွံလောဲကွေဟ်ဟ်ရ။ ညးတေအ် ဒးဗ္တောန် တၟာဂလိုင်ရ။ လဆောဝ်မ္ဂး ညးတေအ် မိက်ဂွံဒုင်ကျ။ ဆဂး ညးတေအ် ချပ် ပရူမၞိဟ်ဒဳက္ၜင်ကျာ ကဵု သၟာတေအ်ဗဝ်ဒယှ် ပ္ဍဲကဵု လိက်ပေါမ်ဂှ်။ ညံင်ရဴဍေဟ်တအ်ကီု ညးတေအ် ဟွံဒုင်ကမျ။

Magozwe commença l’école. C’était difficile. Il avait beaucoup à rattraper. Quelquefois il voulait abandonner. Mais il pensait à la possibilité de devenir pilote ou joueur de football. Et comme les deux garçons de l’histoire, il n’abandonna pas.


မာဂေါဇွေ ဂ္ဇအ်ဒၟံင် ပ္ဍဲကဵု ကၠအ် သ္ၚိကၟဳသၚေက်ဂှ်တုဲ ဗှ်ဒၟံင်လိက်ပေါမ် နူဘာရ။ တဝ်မာတ် ကၠုင်တုဲ ဂ္ဇအ်ဖျေဟ် ဗဒါဲညးတေအ်ရ။ “ပေါမ်ဂှ် မုပရူရော?” သၟာန် တဝ်မာတ်။ “ပရူ ကောန်ၚာ်တြုဟ်မွဲ ဒှ်အစာဘာ၊” ကလေင်သှ် မာဂေါဇွေ။ “ယၟု ကောန်ၚာ်တြုဟ်ဂှ် ဗီုလဵု?” သၟာန် တဝ်မာတ်။ “ယၟုဍေဟ်ဟာ၊ မာဂေါဇွေ” ဟီု မာဂေါဇွေ နကဵု မအီဒၟံင်ရ။

Magozwe était assis à l’entrée de la maison au toit vert, et lisait un livre qui venait de l’école. Thomas vint et s’assis à côté de lui. Il lui demanda : « De quoi parle l’histoire ? » Magozwe répondit : « C’est l’histoire d’un petit garçon qui voulait devenir professeur. » «Comment s’appelle le garçon », lui demanda Thomas. « Son nom est Magozwe », lui répondit Magozwe, avec un sourire.


Écrit par: Lesley Koyi
Illustré par: Wiehan de Jager
Traduit par: Bee Htaw Monzel
Langue: môn
Niveau: Niveau 5
Source: Magozwe du Livre de contes africains
Licence de Creative Commons
Ce travail est autorisé sous une licence Creative Commons Attribution 4.0 non transposé.
Lire plus de contes de niveau 5 :
Options
Retour à la liste des contes Téléchargement PDF