Téléchargement PDF
Retour à la liste des contes

جاشك L'enfant-âne

Écrit par Lindiwe Matshikiza

Illustré par Meghan Judge

Traduit par Agri Afshin

Langue kurde (sorani)

Niveau Niveau 3

Lire l’histoire en entier L’enregistrement audio de cette histoire est actuellement indisponible.


بۆ یەكەم جار كچێكی بچووك بوو كە لە دوورەوە تارمایه‌کی گوماناوی بینی.

Une petite fille fut la première à voir la forme mystérieuse au loin.


كاتێك كەم، كەم تارمایه‌که نزیك بۆوه‌، ئەو بینی كە ژنێكی دووگیانه.

Tandis que la forme se rapprocha, la petite fille vit que c’était une femme enceinte de plusieurs mois.


بە شەرمەوە، بەڵام ئازایانە كچە بچوكەكە لە ژنەكە نزیك بۆوه. ئەوانەی كە لەگەڵ كچە بچوكەكە بوون بریاریاندا: “ئێمە دەبێ ئەو لێرە لە لای خۆمان بهێڵینەوە. ئێمە دەبێ خۆی و منداڵەكەی بپارێزین.”

Timide mais brave, la petite fille se rapprocha de la femme. « Nous devons la garder avec nous, » dit le peuple de la petite fille. « Nous la garderons en sécurité, ainsi que son enfant. »


منداڵەكە كاتی لەدایکبوونی بوو. “پاڵی پێوه نێ!” “چارۆكە بێنە!” “ئاو!” “پاڵی پێوه نێ!”

L’enfant arriva bientôt. « Pousse ! » « Apportez des couvertures ! » « De l’eau ! » « Pouuusseeee ! »


كاتێ ئەوان منداڵەكەیان بینی، هەموویان بە سەرسامییەوە كشانەوە. “گوێدرێژێك؟”

Mais quand ils virent le bébé, tous firent un saut en arrière. « Un âne ?! »


هەموویان دەستیان كرد بە دەمەقاڵێ كردن. هەندێكیان گوتیان: “ئێمە گوتمان دە‌بێ پارێزگاری لە دایک و منداڵه‌که بکه‌ین، دەبێ ئەو كارەش بكەین”، بەڵام هه‌ندێکیشیان گوتیان: “ئەمانە نەهامەتی دێنن!”

Tout le monde commença à se disputer. « Nous avions dit que nous garderions mère et enfant en sécurité et c’est ce que nous ferons, » dirent quelques-uns. « Mais ils vont nous porter malchance ! » dirent d’autres.


بەم جۆرە بوو كە ژنەكە دووبارە بێكەس مایەوە. ئەو نەیدەزانی كە دەبێ چی لەم منداڵە سەیرە بكات. ئەو نەیدەزانی ئەی خۆی دەبێ چی بكات.

Ainsi, la femme se retrouva seule encore une fois. Elle se demanda quoi faire de cet enfant embarrassant. Elle se demanda quoi faire d’elle-même.


بەڵام لە كۆتاییدا دانی بەوەدانا كە ئەو منداڵە، منداڵی خۆیەتی و ئەویش دایكییەتی.

Mais elle dut finalement accepter qu’il était son enfant et qu’elle était sa mère.


ئەگەر قەبارەی منداڵەكە هەر ئەوەندە چكۆلە مابایەوە، لەوانەیە هەموو شتێك جیاواز بووبا. بەڵام جاشكەكە هەتا دەهات گەورەو گەورەتر دەبوو تا وای لێهات بە کۆڵی دایکی هەڵنەدەگیرا. لەگەڵ ئەوەی زۆر به سه‌ختی هەوڵی دەدا، بەڵام نەیتوانی وەكوو مرۆڤێك ڕەفتار بكات. دایكی زۆرجار شەکەت و ماندوو دەبوو بەدەستییەوە. هەندێ جار ناچاری دەکرد جۆرە كارێك بکات كە كاری ئاژەڵان بوو.

Maintenant, si l’enfant était resté petit, tout aurait été différent. Mais l’enfant-âne grandit et grandit jusqu’à ce qu’il ne puisse plus être porté sur le dos de sa mère. Et malgré ses plus grands efforts, il ne pouvait pas se comporter comme un être humain. Sa mère était très souvent fatiguée et frustrée. Parfois elle l’obligeait à faire du travail destiné aux animaux.


گێژبوون و توڕەیی لەناو ناخی گوێدرێژەكەدا دروست ببوو. ئەو نەیدەتوانی ئەم كارە بكات و ئەو نەیدەتوانی ئەو كارە بكات. ئەو نەیدەتوانی وەك ئەم بێت و ئەو نەیدەتوانی وەك ئەو بێت. ئەو ئەوەندە تووڕە بوو تا ئەوەی كە ڕۆژێك بە لوشكەیەك دایكی بە زەوی دادا. :

La confusion et la colère s’accumulèrent à l’intérieur d’Âne. Il ne pouvait pas faire ceci et il ne pouvait pas faire cela. Il ne pouvait pas être comme ceci et il ne pouvait pas être comme cela. Il devint tellement fâché qu’un jour il botta sa mère par terre.


گوێدرێژەكە شەرمەزار بوو. ئەو هەڵات و هەتا توانی به خێرای دوور كەوتەوە.

Âne fut rempli de honte. Il commença à se sauver aussi vite et aussi loin qu’il pu.


كاتێك ئه‌و لە غاردان ڕاوه‌ستا، شەو داهاتبوو، و گوێدرێژەكە ڕێی ون کرد بوو. ئەو لە تاریكایی دا دەیزەڕاند: “هی ها!” و دەنگی دەدایەوە. ئەو تەنیا بوو. ئەو خۆی وەك تۆپێك گڵۆڵە كرد و چووە ناو خەوێكی قووڵ و ناخۆشەوە.

Quand il s’arrêta de courir, la nuit était tombée et Âne était perdu. « Hi han ? » il chuchota à la noirceur. « Hi han ? » retourna la noirceur en écho. Il était seul. Se lovant en petite boule, il tomba dans un sommeil profond et agité.


گوێدرێژەكە که لە خەو هەستا، پیاوێكی پیری بینی كە لەسەر سەری چاوی تێوه‌بڕیوه. ئەو تەماشای چاوەكانی پیرەمێردەكەی كرد و هەستی بە تروسكەیەكی هیوا كرد.

Âne se réveilla et vit un vieil homme étrange qui le regardait. Il regarda dans les yeux du vieil homme et commença à ressentir un brin d’espoir.


گوێدرێژکە رۆیشت تا لەگەڵ پیرە پیاوەكە بژی، ئەو زۆر ڕێگەی جیاوازی بۆ ژیان کردن فێر كرد. گوێدرێژەکە گوێڕایەڵی كرد و فێر بوو، پیرە پیاوەكەش هەر وای کرد. ئەوان یارمەتی یەكتریان دهدا و پێكەوە‌ش پێده‌که‌نین.

Âne partit vivre avec le vieil homme, qui lui montra plusieurs façons de survivre. Âne écouta et apprit, et le vieil homme aussi. Ils s’aidèrent l’un l’autre et ils rirent ensemble.


به‌ره‌به‌یانیه‌ک پیاوە پیرەكە داوای لە كەرەكە كرد كە به سواری بیبات بۆ سەر لوتكەی چیایەك.

Un matin, le vieil homme demanda à Âne de le transporter jusqu’au sommet d’une montagne.


لە سەرەوە و لەناو هەورەكان خەویان لێكەوت. گوێدرێژەکە خەوی بە دایكییەوە بینی كە نەخۆشە و بانگی دەكات. لەو كاتەدا ئەو لە خەو هەستا…

En haut, parmi les nuages, ils s’endormirent. Âne rêva que sa mère était malade et qu’elle l’appelait. Et quand il se réveilla…


هەورەكان دیارنەمابوون، هه‌روه‌‌ها هاوڕێكەشی، پیرە پیاوكە.

… les nuages avaient disparu avec son ami le vieil homme.


گوێدرێژەکە سەرئەنجام تێگەییشت كە دەبێ چی بكات.

Âne sut finalement quoi faire.


گوێدرێژەکە دایكی دیتەوە كە تەنیا بوو، و په‌رۆشی لەدەستدانی منداڵەكەی بوو. بۆ ماوەیەكی زۆر چاویان لە یەكتری بڕی. پاشان زۆر بە گەرمی ئامێزیان بە یەكتریدا كرد.

Âne trouva sa mère, seule et en deuil pour son enfant perdu. Ils se regardèrent longtemps. Puis ils s’embrassèrent très fort.


جاشكەكە و دایكی بەیەكەوە گەورە بوون و پێكەوە ڕێگای زۆری جۆراوجۆریان بۆ ژیان دیتەوە. وردە، وردە، بنەماڵەی دیکەش هاتن و لە دەوروبەری ئەوان نیشتەجێ بوون.

L’enfant-âne et sa mère ont grandi ensemble et ils ont trouvé plusieurs manières de coexister. Lentement, tout autour d’eux, d’autres familles ont commencé à s’installer.


Écrit par: Lindiwe Matshikiza
Illustré par: Meghan Judge
Traduit par: Agri Afshin
Langue: kurde (sorani)
Niveau: Niveau 3
Source: Donkey Child du Livre de contes africains
Licence de Creative Commons
Ce travail est autorisé sous une licence Creative Commons Attribution 4.0 non transposé.
Options
Retour à la liste des contes Téléchargement PDF