W wiosce, na zboczu najwyższej góry Kenii we wschodniej Afryce, żyła sobie mała dziewczynka. Razem z mamą pracowały w polu. Dziewczynka miała na imię Wangari.
In a village on the slopes of Mount Kenya in East Africa, a little girl worked in the fields with her mother. Her name was Wangari.
En una aldea ubicada en la cuesta del Monte Kenia en África del Este, una niña pequeña trabajaba en los campos con su madre. Su nombre era Wangari.
Wangari uwielbiała być na zewnątrz. Przygotowywała maczetą glebę, aby zasiać maleńkie ziarenka w ciepłej ziemi w ogrodzie należącym do jej rodziny.
Wangari loved being outside. In her family’s food garden she broke up the soil with her machete. She pressed tiny seeds into the warm earth.
A Wangari le encantaba estar afuera. En el huerto de su familia, ella separaba la tierra con su machete y plantaba pequeñas semillas en la tierra tibia.
Jej ulubioną porą dnia był czas zaraz po zachodzie słońca. Wangari wiedziała, że gdy robiło się zbyt ciemno aby zobaczyć rośliny, powinna wrócić do domu. Dziewczynka szła wąskimi ścieżkami między polami, przekraczając po drodze rzeki.
Her favourite time of day was just after sunset. When it got too dark to see the plants, Wangari knew it was time to go home.
She would follow the narrow paths through the fields, crossing rivers as she went.
Su momento favorito del día era justo después del anochecer. Cuando se ponía muy oscuro y no podía mirar las plantas. Entonces era cuando Wangari sabía que debía regresar a casa. Ella caminaba por los senderos angostos del campo, cruzando los ríos que estaban en su camino.
Wangari była mądrą dziewczynką i nie mogła doczekać się, aby pójść do szkoły. Mimo to, jej rodzice chcieli, aby Wangari została w domu i pomagała im w obowiązkach. Gdy miała siedem lat, jej starszy brat przekonał jednak rodziców, aby pozwolili jej pójść do szkoły.
Wangari was a clever child and couldn’t wait to go to school. But her mother and father wanted her to stay and help them at home.
When she was seven years old, her big brother persuaded her parents to let her go to school.
Wangari era una niña astuta y no podía esperar para ir a la escuela. Pero su madre y padre querían que ella se quedara para ayudarlos con los quehaceres del hogar. Cuando cumplió siete años, su hermano mayor convenció a sus padres para que ella fuera a la escuela.
Wangari bardzo lubiła się uczyć! Z każdej nowej książki dowiadywała się czegoś nowego. W szkole szło jej tak dobrze, że otrzymała zaproszenie, aby kontynuować naukę w Stanach Zjednoczonych! Dziewczynka była bardzo szczęśliwa! Była bardzo ciekawa świata.
She liked to learn! Wangari learnt more and more with every book she read. She did so well at school that she was invited to study in the United States of America.
Wangari was excited! She wanted to know more about the world.
¡A ella le gusta aprender! Wangari aprende muy rápido con cada libro que lee. A ella le iba tan bien en la escuela que la invitaron a estudiar en Estados Unidos. ¡Wangari estaba muy entusiasmada! Ella quería aprender más acerca del mundo.
Wangari nauczyła się wielu nowych rzeczy na Amerykańskim uniwersytecie. Uczyła się o roślinach i przypominała sobie swoje dzieciństwo. Pamiętała jak bawiła się z braćmi w cieniu drzew w pięknych lasach Kenii.
At the American university Wangari learnt many new things. She studied plants and how they grow. And she remembered how she grew: playing games with her brothers in the shade of the trees in the beautiful Kenyan forests.
En la universidad americana, Wangari aprendió muchas cosas nuevas. Ella estudió sobre las plantas y cómo ellas crecen. Y recordó cómo ella creció: jugando con su hermano bajo la sombra de árboles hermosos en los bosques de Kenia.
Im więcej wiedzy zdobywała, tym bardziej uświadamiała sobie jak bardzo kocha Kenię. Chciała, aby jej mieszkańcy byli radośni i wolni. Im więcej wiedzy zdobywała, tym bardziej przypominał jej się jej dom w Afryce.
The more she learnt, the more she realised that she loved the people of Kenya. She wanted them to be happy and free.
The more she learnt, the more she remembered her African home.
Mientras más aprendía, más se daba cuenta de que le encantaba la gente de Kenia. Ella quería que ellos fueran felices y libres. Mientras más aprendía, más recordaba su casa en África.
Kiedy zakończyła edukację, wróciła do Kenii. Jednak jej kraj bardzo się zmienił. Wszędzie były ogromne gospodarstwa rolne. Kobietom brakowało drewna, które było potrzebne do przyrządzania posiłków. Ludzie byli biedni, a dzieci głodne.
When she had finished her studies, she returned to Kenya. But her country had changed. Huge farms stretched across the land. Women had no wood to make cooking fires. The people were poor and the children were hungry.
Al finalizar sus estudios, regresó a Kenia. Pero su país había cambiado. Habían granjas enormes que atravesaban todo el territorio. Las mujeres no tenían madera para hacer fogatas para cocinar. La gente era pobre y los niños tenían hambre.
Na szczęście Wangari wiedziała co robić. Nauczyła kobiety jak siać nasiona drzew. Kobiety sprzedawały drzewa i z zarobionych pieniędzy utrzymywały swoje rodziny. Kobiety były bardzo szczęśliwe. Dzięki pomocy Wangari czuły, że są silne i potrzebne.
Wangari knew what to do. She taught the women how to plant trees from seeds. The women sold the trees and used the money to look after their families. The women were very happy. Wangari had helped them to feel powerful and strong.
Wangari sabía qué hacer. Les enseñó a las mujeres a plantar árboles con semillas. Las mujeres vendían los árboles y usaban aquel dinero para cuidar a sus familias. Las mujeres estaban muy contentas. Wangari las había ayudado a sentirse poderosas y fuertes.
Czas mijał, nowe drzewa rozrosły się tworząc lasy, a rzeki znów zaczęły płynąć. Nauki Wangari rozniosły się po całej Afryce. Dzięki Wangari i jej ziarenkom, miliony drzew rosną dziś na całym kontynencie.
As time passed, the new trees grew into forests, and the rivers started flowing again. Wangari’s message spread across Africa. Today, millions of trees have grown from Wangari’s seeds.
Con el paso del tiempo, los árboles nuevos siguieron creciendo hacia el bosque, y los ríos comenzaron a fluir nuevamente. El mensaje de Wangari se difundió por toda África. Hoy en día, millones de árboles han crecido gracias a las semillas de Wangari.
Ludzie z całego świata zwrócili uwagę na ciężką pracę Wangari i jej osiągnięcia. Nagrodzono ją nagrodą Nobla. Wangari była pierwszą kobietą z Afryki, która otrzymała to niecodzienne wyróżnienie.
Wangari had worked hard. People all over the world took notice, and gave her a famous prize. It is called the Nobel Peace Prize, and she was the first African woman ever to receive it.
Wangari había trabajado muy duro. La gente de alrededor del mundo lo notó, y le otorgaron un premio famoso. Se llama Premio Nobel de la Paz ella fue la primera mujer africana en recibirlo.
Wangari zmarła w 2011 roku, ale pamiętamy o niej zawsze gdy widzimy piękne drzewo.
Wangari died in 2011, but we can think of her every time we see a beautiful tree.
Wangari murió el año 2011, pero la podemos recordar cada vez que miramos un hermoso árbol.
