Într-un sat pe pantele muntelui Kenya în Africa de Est, o fetiță lucra la câmp cu mama ei. Numele ei era Wangari.
En vilaĝo sur la deklivoj de la Monto Kenjo en Orienta Afriko, infanineto laboris en la kampoj kun sia patrino. Ŝia nomo estis Wangari.
Lui Wangari îi plăcea să stea în aer liber. În grădina de legume a familiei sale săpa pământul cu un cuțit mare. Îngropa semințe mici în pământul cald.
Wangari amis esti ekstere. En la manĝĝardeno de sia familio, ŝi disrompis la grundon per sia maĉeto. Ŝi premis semetojn en la varmetan teron.
Timpul ei favorit era imediat după apus. Când se făcea prea întuneric ca să mai vadă plantele, Wangari știa că era timpul să meargă acasă. O lua pe cărările înguste peste câmpuri, traversând râurile în drumul ei.
Ŝia preferata horo de la tago estis tuj post la sunsubiro. Kiam la mallumo estis tro por vidi la plantojn, Wangari sciis ke venis la horo por hejmeniri. Ŝi sekvis the vojetojn tra la kampoj, trapasanta riverojn survoje.
Wangari era un copil isteț și abia aștepta să meargă la școală. Dar mama și tatăl ei vroiau ca ea să stea și să ajute acasă. Când a împlinit șapte ani, fratele ei mai mare i-a convins pe părinți s-o lase să mergă la școală.
Wangari estis lerta infano kaj atendis senpacience studi lerneje. Sed ŝia patrino kaj patro volis ke ŝi restu hejmen por helpi ilin. Kiam ŝi estis sepjaraĝa, ŝia pli aĝa frato persvadis iliajn gepatrojn permesi ŝin eniri la lernejon.
Îi plăcea să învețe! Wangari a învățat din ce în ce mai mult cu fiecare carte pe care o citea. Era atât de bună la școală încât a fost invitată să studieze în Statele Unite ale Americii. Wangari era încântată. Vroia să știe mai multe despre lume.
Ŝi ŝatis lerni! Wangari lernis pli kaj pli de ĉiu libro legita. Ŝi faris tiom bone lerneje ke ŝi estis invitita studi en Usono. Wangari estis ekcitita! Ŝi volis scii pli pri la mondo.
În universitatea americană, Wangari a învățat multe lucruri noi. A studiat plantele și cum cresc. Și și-a amintit cum a crescut: jucându-se cu frații ei jocuri la umbra copacilor în frumoasele păduri Kenyene.
En la Usona universitato Wanari lernis multajn novajn aferojn. Ŝi studis plantojn kaj kiel ili kreskas. Kaj ŝi memoris kiel ŝi kreskis: ludanta kun ŝiaj fratoj in la ombro de la arboj en la belaj Kenjaj arbaroj.
Cu cât învăța mai mult, cu atât își dădea seama că îi iubea pe oamenii Kenyiei. Vroia ca ei să fie fericiți și liberi. Cu cât învăța mai mult, cu atât își amintea mai mult de casa ei din Africa.
Ju pli ŝi lernis, des pli ŝi konstatis ke ŝi amis la homojn de Kenjo. Ŝi volis ke ili estu feliĉaj kaj liberaj. Ju pli ŝi lernis, des pli ŝi memoris sian Afrikan hejmon.
Când și-a terminat studiile, s-a reîntors în Kenya. Dar țara ei se schimbase. Ferme enorme se întinsesera peste pământ. Femeile nu aveau lemne să facă foc pentru gătit. Oamenii erau săraci și copiii erau flămânzi.
Kiam ŝi finis siajn studojn, ŝi revenis al Kenjo. Sed ŝia lando ŝanĝiĝis. Grandegaj bienoj etendis tra la lando. Hominoj ne havis lignon por fari kuirfajrojn. La homoj estis malriĉaj kaj la infanoj malsatis.
Wangari a știut ce să facă. A învățat femeile cum să planteze copaci din semințe. Femeile au vândut copacii si au folosit banii să poarte de grijă familiilor lor. Femeile erau foarte fericite. Wangari le ajutase să se simtă puternice și rezistente.
Wangari sciis kion fari. Ŝi instruis la hominojn kiel kreskigi arbojn de semoj. La inoj vendis la arbojn kaj uzis la monon por prizorgi siajn familiojn. La hominoj estis tre feliĉaj. Wangari helpis ilin senti potenca kaj forta.
Cum timpul a trecut, noii copacu au devenit păduri, și râurile au început să curgă din nou. Mesajul lui Wangari s-a împânzit în toată Africa. Astăzi, milioane de copaci au crescut din semințele lui Wangari.
Dum tempo pasis, novaj arboj kreskis arbaren, kaj la riveroj reekfluis. La mesaĝo de Wangari disvastiĝis tra Afriko. Hodiaŭ, milionoj da arboj kreskis de la semoj de Wangari.
Wangari a muncit din greu. Oamenii din întreaga lume au observat, și i-au dat un premiu renumit. Se numește Premiul Nobel pentru Pace, și ea a fost prima femeie africană care l-a primit vreodată.
Wangari laboris diligente. Homoj ĉirkaŭ la mondo rimarkis, kaj donis al ŝi faman premion. Ĝi estas nomita la Pac-Premio de Nobel, kaj ŝi estis la unuan Afrikan hominon iam ricevi ĝin.
Wangari a murit în 2011, dar ne putem gândi la ea de fiecare dată când vedem un copac frumos.
Wangari mortis en 2011, sed ni povas pensi pri ŝi ĉiufoje ke ni vidas belan arbon.
Nicola Rijsdijk
Maya Marshak
Carmen Onuorah
rumana
3-a nivelo
Sonregistraĵo por tiu ĉi rakonto ankoraŭ mankas.
