Eka doroba ra mphesaphesa ra Giyani a
ku ri na swifanyetana swo pfumala
makaya. A swi amukela xin’wana na
xin’wana lexi siku ri swi
khomeleke swona.
Hi mixo wun’wana a va ri ku sungeni ka
mimete ya vona
endzhaku ka loko va etlerile epatwini
exirhamini. Ku ringeta ku tikufumeta
va tshiverile ndzilo hi nthyaka leri a ri ri
eka xo chela thyaka.
Exikarhi ka swifanyetana leswi a ku ri na
loyi a vitaniwa Matewu. A ku ri yena
lontsongo
eka vona.
Vatswari va Matewu va lovile a ri na
ntlhanu wa malembe. U yile a ya tshama
na malume wa yena. Wanuna loyi a nga ri
na mhaka na Matewu. A nga n’wi nyiki na
swakudya swo enela. A n’wi tirhisa
mitirho yo tika swinene.
Loko Matewu a ringeta ku gungula a
biwa. Loko a kombela ku ya exikolweni
na kona a biwa. Ivi malume wa yena a ku,
“U xiphukuphuku ngopfu wena u nge
pasi.”
Endzhaku ka malembe manharhu a karhi
a xanisiwa, Matewu a kunguhata ku
baleka ekaya. A sungula ku
tshama eswitarateni.
Vutomi bya le switarateni bya vava na
swona swifanyetana swo tala swa
kayakaya ku kuma swakudya. Mikarhi
yin’wana va khomiwa kumbe va biwa.
Loko va vabya ku lava munhu wova
pfuna.
Ntlawa lowu wa vafana a wu tihanyela hi
mali leyi va yi kumaka loko va famba va
kombela na loko va xavisa tipulasitiki.
Vutomi a byi tikisiwa ngopfu hi mitlawa
leyi a yi tshamela ku lwa leswaku va ta
lawula ndhawu yo
karhi.
Siku rin’wana Mahewu a ha lava
swakudya eka xichelathyaka a
vona buku ya xitory ya khale no thyaka. A
yi dzudza thyaka a yi chela esakeni ra
yena.
Masiku hinkwawo a humesa buku leyi a
languta swifaniso. A nga koti ku hlaya.
Swifaniso swa xitori lexi a swi ri swa jaha
leri nga kula ri va muhahisi swa
swihahampfhuka.
Mahewu a hamba a lorha a karhi a
hahisa swihahampfhuka. Mikarhi
yin’wana a tivona ku ri yena jaha leri nga
eka xitori.
Siku rin’wana a ku titimela swinene loko
Mahewu a yimile etlhelo ka patu a karhi a
kombela. Wanuna un’wana a n’wi
tshinelela. “Kunjhani?
Hi mina Tomasi. Ndzi tirha kwala kusuhi
laha u nga kumaka swo miyeta nyoka.”
Ku vula wanuna.
U kombetile yindlu yin’wana ya
xitshopana ya lwangu ra bulu.
“Ndzi tshemba leswaku u nga ta ku kuma
swakudya.
Mahewu a languta wanuna, a languta
yindlu. “Kumbexana.” Ku vula Mahewu a
karhi a famba.
Eka tinhweti leti landzelaka, Mahewu a
tshamela ku vona Tomasi. Tomasi a
rhandza ku vulavula na vanhu exitarateni.
Tomasi a tlhela a yingisela na swirilo swa
vanhu. A nga heli mbili, a nga rhukani na
swona a hlonipha.
Van’wana va vafana va vo pfumala
matswari va sungule ku fambela endlwini
ya xitshopana na lwangu ra
bulu ku kuma swakudya nanhlikanhi.
Mahewu a tshamile endleleni a karhi a
languta buku ya yena ya swifaniso loko
ku ta humelela Tomasi a fika a tshama
etlhelo ka yena.
“Xana buku leyi yi vulavula hi yini?” ku
vutisa Tomasi.
“Hi jaha leri nga va muhahisi wa
swihahampfhuka.” Ku hlamula
Mahewu.
“Vito raj aha ra kona i mani” Ku vutisa
Tomasi.
“A ndzi tivi, a ndzi swi koti ku hlaya.” Ku
vula Mahewu.
Loko va hlangana kambe, Mahewu u
sungurile ku hlamusela Tomasi xitori xa
yena. A ku ri xitori xa leswi nga n’wi
humelela loko a ha tshama na malume
wa yena.
Tomasi a nga vulavulanga ngopfu kambe
o yingisela. A nga vuli leswaku Mahewu u
fanele ku endla yini.
Mikarhi yin’wana a va ta vulavula va karhi
va tidyela endlwini ya lwangu ra bulu.
Loko siku ra ku velekiwa ra Mahewu hi
fika, Tomasi u n’wi nyikile buku ya
switori. A ku ri na xitori xa jaha ra le
switandini leri nga kula ri hetelela ri
duma hi ku tlanga
bolo.
Tomasi u hlayerile Mahewu xitori lexi ko
hlaya swinene ku kondza ku fika siku
rin’wana a ku:
“Ndzi vona wonge i nkarhi w ova u ya
exikolweni ku ya dyondza ku hlaya. U swi
vona njhani?”
Tomasi u vuye a hlamusela leswaku u
tiva tindhawu to hlaya laha vana va nga
tshamaka va tlhela va ya exikolweni.
Mahewu u vuye a ehleketa hi mhaka leyi
y ova a ya exikolweni. Kambe a tlhela a
ehleketa leswaku malume wa yena a nga
va a nga hembi leswaku yena i
xiphukuphuku na swona a nge dyondzi
nchumu.
Loko vo n’wi ba kwale xikolweni ke? A
chava swinene. “Kumbe swi antswa ndzi
titshamela kwala switarateni.” Ku hleketa
Mahewu.
U vuye a kombisa Tomasi leswi a
chavaka swon. Kambe Tomasi u ringetile
ku n’wi kombisa leswaku vutomi byi ta
antswa swinene a nga chavi na nchumu.
他把自己的想法告诉了托马斯。托马斯对他循循善诱,终于说服了玛格威,他在新地方一定会过上更好的生活。
Mahewu u vuye a ya nghena eka yindlu
ya lwangu ra rihlaza. U
fikile a tshama na majaha mambirhi.
Eka yindlu leyi a ku tshama khume wa
vana, Hahani Sindi na nuna wa yena,
timbyana tinharhu, ximanga, na mbuti ya
khale swinene.
Mahewu u vuye a sungula xikolo. A swi
tika swinene. A fanele ku dyondza swo
tala.
Mikarhi yin’wana a lava na ku tshika.
Kambe a ehleketa hi muhahisi wa
swihahampfhuka na mutlangi wa bolo
eka buku ya switori. Ku fana na vona, a
nga tshikangi.
Mahewu a titshamerile jarayini eka yindlu
ya lwangu ra rihlaza a karhi a hlaya buku
ya switori ya le xikolweni. Tomasi u fikile
a tshama etlhelo ka yena.
“Xana xitori xi vulavula hi yini?” ku vutisa
Tomasi.
“I xa mufana loyi a nga va mudyondzisi.”
Ku hlamula Mahewu.
“I mani vito ra jaha leri?” Ku vutisa
Tomasi.
“Vito ra yena i Mahewu.” Ku hlamula
Mahewu a karhi a n’wayitela.