返回故事列表
གནའ་སྔ་མོར། ཤར་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་རི་བོ་ཁེ་ནི་ཡ་ཞེས་པའི་འདབ་ཀྱི་གྲོང་ཚོ་ཞིག་ན། བུ་མོ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གིས་མོ་རང་གི་ཨ་མའི་མཉམ་དུ་ཞིང་ཁ་ན་ལས་ཀ་ལས་གི་ཡོད་པ་རེད། བུ་མོ་དེའི་མིང་ལ་ཝང་གྷ་རི་ཟེར་གི་རེད།
在东非肯尼亚山的山腰上，有一座小村庄，村庄里有一个小女孩和妈妈一起在田里劳作，这个女孩叫旺加里。
ཝང་གྷ་རི་ནམ་རྒྱུན་ཕྱི་ལོག་ལ་འགྲོ་རྒྱུར་དགའ་བོ་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་ཚང་གི་ལྡུམ་རྭའི་ནང་གི་ལུད་དེ་དག་གྲི་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གིས་གཏུབས་ནས་ཞིབ་ཞིབ་བཟོས་པ་དང་། མེ་ཏོག་གི་ས་བོན་ཆུང་ཆུང་དེ་ཚོ་ལུད་དྲོན་པོ་དེ་ཚོའི་ནང་དུ་གཏོར་བ་རེད།
旺加里很喜欢呆在户外。在她家的农田里，旺加里用弯刀劈开土地，把小种子播撒到温暖的泥土里。
མོ་རང་དགའ་སའི་དུས་ཚོད་ནི་དགོང་དྲོ་ཉི་མ་ནུབ་མ་ཐག་པའི་སྐབས་དེ་རེད། ས་རུབ་སྟེ་མེ་ཏོག་དང་རྩི་ཤིང་སོགས་མཐོང་ཁག་པའི་སྐབས་སུ། བུ་མོ་ཝང་གྷ་རི་ཡིས་མོ་རང་ཕྱིར་ནང་ལ་ལོག་རན་པ་ཤེས་གི་ཡོད་ལ། མོས་ཞིང་ཚིགས་ཀྱི་ལམ་ཁ་ཆུང་ཆུང་དེ་ཚོ་བརྒྱུད་པ་དང་། ཆུ་རྐ་ཆུང་ཆུང་དེ་དག་ལ་བརྒལ་དགོས་ས་ཡོད་ན་བརྒལ་ནས་ཡུལ་ལ་ལོག་ཡོང་གི་རེད་པ་རེད།
她一天中最喜欢的时候就是日落时分。当天黑了，看不到花花草草时，旺加里就知道她该回家了。她走在农田里的小路上，还要过几条河。
བུ་མོ་ཝང་གྷ་རི་རིག་པ་ཧ་ཅང་གི་ཡག་པོ་ཡོད་ལ། མོ་རང་སློབ་གྲྭར་འགྲོ་རྒྱུར་རེ་བ་བརྒྱབ་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་མོའི་ཕ་མ་གཉིས་ཀྱིས་མོ་རང་ནང་ནས་བསྡད་དེ། ཁོང་གཉིས་ལ་རོགས་པ་བྱེད་དགོས་པ་རེད་ཅེས་གསུང་གིན་ཡོད་པ་རེད། མོ་རང་ལོ་བདུན་ལ་སོན་སྐབས། མོའི་ཕུ་བོས་ཕ་མ་གཉིས་ལ་ཝང་གྷ་རི་སློབ་གྲྭར་འགྲོ་རུ་འཇུག་རོགས་ཞེས་ཞུ་བ་འཐེན་པ་རེད།
旺加里是个聪明的孩子，她迫不及待地想要去上学，但是她的父母希望她能在家，帮着干农活。当旺加里七岁的时候，她的哥哥说服了父母，让旺加里去上学。
མོ་རང་ནམ་རྒྱུན་སློབ་སྦྱོང་ལ་དགའ་བོ་ཡོད་ལ། དེབ་ག་རེ་བཀླགས་པ་ཡིན་ནའང་དེའི་ནང་ནས་དོན་དག་མང་པོ་ཤེས་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། མོ་རང་སློབ་གྲྭ་ནས་སློབ་མ་རྩེ་ཕུལ་དུ་གྱུར་ནས། ཨ་མེ་རི་ཁའི་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ཞིག་ལ་སློབ་སྦྱོང་ལ་ཡོང་བར་སྐད་བཏང་བ་རེད། ཝང་གྷ་རི་བྲེལ་བ་ལངས་པ་དང་། མོས་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སྐོར་སྔར་ལས་ཀྱང་མང་བ་ཤེས་འདོད་བྱུང་བ་རེད།
旺加里太喜欢学习了。旺加里读了很多书，学到很多知识。她的成绩非常好，最后收到了美国大学的录取信，邀请她去美国读书。旺加里太兴奋了，她真想去世界各地走走看看。
ཨ་མེ་རི་ཁའི་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ནས་མོ་རང་གིས་ཤེས་བྱ་གསར་པ་མང་པོ་སྦྱངས་པ་རེད། ཁོ་མོས་རྩི་ཤིང་གི་རིགས་དང་། དེ་དག་གང་འདྲ་བྱས་ནས་འདེབ་དགོས་མིན་སྦྱངས་པ་རེད། མོས་རང་ཉིད་ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཆེན་པོ་ཆགས་པའང་སེམས་ལ་དྲན་ཡོད་ལ། ཕུ་བོ་དང་མཉམ་དུ་ཁེ་ནི་ཡའི་ནགས་ཚལ་ཡིད་དུ་འོངས་པ་དེ་དག་ནས་རྩེད་མོ་རྩེས་པ་སོགས་དྲན་གི་ཡོད་པ་རེད།
在美国的大学里，旺加里学到了很多新鲜事物。她研究植物，以及它们的生长过程。她想起她自己是怎么长大的：她和兄弟们在美丽的肯尼亚森林里玩耍。
མོ་རང་གིས་སློབ་སྦྱོང་ཅི་ཙམ་མང་པོ་བྱས་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་རང་གི་ཕ་ཡུལ་ཁེ་ནི་ཡའི་མི་རྣམས་ལ་བརྩེ་བ་ཇེ་ཟབ་ལ་འགྲོ་བཞིན་པ་ཤེས་ཀྱིན་ཡོད་ལ། ག་ཚོད་མང་པོ་སྦྱངས་ན་དེ་ཚོད་ཀྱིས་ཤར་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་ས་ཆ་ལྷག་པར་དུ་ཡིད་ལ་འཁོར་གྱི་ཡོད་པ་རེད།
她学得越多，就越热爱肯尼亚人民。她想要帮助肯尼亚人民过上自由、快乐的生活。她学得越多，就越想念自己在非洲的家乡。
མོས་སློབ་གྲྭ་ནས་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ཚར་པ་དང་ཕ་ཡུལ་ཁེ་ནི་ཡ་ལ་ལོག་ཡོང་བ་རེད། ཡིན་ནའང་ཕྱིར་འབྱོར་དུས་མོའི་ཕ་ཡུལ་ཁེ་ནི་ཡ་འགྱུར་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། སྔར་གྱི་ས་ཆ་ཚང་མ་རྨོ་འདེབས་ཀྱི་ས་ཆར་བསྒྱུར་ནས་ཞིང་ཁ་ཆེན་པོ་དག་གིས་ཁེངས་བསྡད་ཡོད་ལ། བུད་མེད་རྣམས་ལ་མེ་ཤིང་འཐུ་རུ་འགྲོ་སའི་ནགས་ཚལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། མི་ཚང་མ་སྤྲང་པོ་ཆགས་པ་དང་བྱིས་པ་མང་པོས་ལྟོགས་སྐོམ་མྱོང་གི་ཡོད་པ་རེད།
当旺加里完成学业时，她回到了肯尼亚，但是她的祖国已经今非昔比了。大地上建起了农场，妇女们找不到柴火做饭。人们过着穷苦的日子，孩子们饥肠辘辘。
ད་ནི་ཝང་གྷ་རི་ཡིས་མོ་རང་གི་ལས་འགན་ཅི་ཡིན་པ་དང་།་མོས་ཅི་ཞིག་བྱེད་དགོས་པ་ཤེས་པ་རེད། མོས་བུད་མེད་རྣམས་ལ་ས་བོན་བཏབ་ནས་ནགས་འདེབས་སྟངས་བསླབས་ཤིང་། བུད་མེད་ཚང་མས་མེ་ཤིང་བཙོང་ནས་སོ་སོའི་ནང་མི་གསོ་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་དང་། ཚང་མ་དགའ་སྤྲོ་སྐྱེས་པ་རེད། འདི་ལྟར། བང་ག་རི་ཡིས་བུད་མེད་རྣམས་ལ་བློ་སྟོབས་དང་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ཤེས་བཅུག་པ་རེད།
旺加里知道自己要做什么。她教妇女们如何用种子种出大树。妇女们卖树赚钱，补贴家用。妇女们都很高兴。旺加里使她们觉得自己变得坚强勇敢了。
དུས་ཚོད་རིམ་པས་ཕྱིན་པ་དང་། ཤིང་སྡོང་གསར་པ་དེ་དག་སྐྱེས་ནས་ནགས་ཚལ་ཆགས་པ་དང་། གཙང་བོ་རྣམས་ཀྱང་སླར་ཡང་བཞུར་མགོ་བཙུགས་པ་རེད། ཝང་གྷ་རི་ཡི་སློབ་གསོ་དེ་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་ས་ཆ་གང་སར་ཁྱབ་ཅིང་། དེང་སང་ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་ལུང་པར། ཝང་གྷ་རི་ཡི་ས་བོན་ལས་ཤིང་ནགས་ས་ཡ་མང་པོ་སྐྱེས་ཡོད་པ་རེད།
时光飞逝，小树长成了参天大树，又汇聚成了森林，河水穿流而过。旺加里的办法传遍了非洲。今天，因为旺加里当初的种子，已经长出了几百万棵大树。
ཝང་གྷ་རི་ཡིས་འབད་བརྩོན་ཆེན་པོ་བྱས་པ་དང་། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་མི་ཚང་མས་དོ་སྣང་བྱུང་བས་མི་ཚད། མོ་ལ་མིང་གྲགས་ཆེ་བའི་གཟེངས་རྟགས་ཤིག་ཕུལ་གནང་བ་རེད། མོ་ནི་ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་ལུང་པའི་བུད་མེད་ཀྱི་ནང་ནས་དགའ་རྟགས་དེ་ཐོབ་མཁན་ཨང་དང་པོ་ཆགས་པ་རེད།
旺加里努力工作，引起了全世界的注意，人们授予她诺贝尔和平奖，她是非洲第一位获得这份殊荣的女性。
༢༠༡༡ ལོར་ཝང་གྷ་རི་གྲོངས་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ང་ཚོས་ནམ་རྒྱུན་ཤིང་སྡོང་སྙིང་རྗེ་མོ་རེ་མཐོང་དུས་མོ་རང་ཡིད་ལ་དྲན་ཐུབ་གི་ཡོད་རེད།
旺加里在2011年去世，但是每次我们看到大树时，都会想起这位杰出的女性。
作者: Nicola Rijsdijk
插图: Maya Marshak
译文: འདབ་དྲུག Dabtruk, པཱཊ་རིག་ཌཱོཌ། Patrick Dowd, ཆུ་ཚང་བསོད་ནམས་རིན་ཆེན། Chusang Sonam Rinchen
配音: པད་མ་ཆོས་སྒྲོན། Pema Choedon
